منتظر عادی شدن اوضاع نفت نباشید

به گزارش بولتن نیوز، اگرچه سیگنالهایی از گذشتن بدترین ریزش تاریخی تقاضا برای نفت مشاهده می شود اما هیچ کس بهبود سریع تقاضا به سطحی که پیش از شیوع پاندمی ویروس کرونا وجود داشت را پیش بینی نمی کند. برخی مانند بن فان بوردن، مدیرعامل شرکت رویال داچ شل پیش بینی می کنند که تقاضا برای نفت ممکن است به طور کامل احیا نشود.

تحلیلگران سیتی گروپ با نهایت خوش بینی، انتظار ندارند که مصرف سوخت جت تا سال ۲۰۲۲ به سطح سال ۲۰۱۹ برگردد و مدیرعامل بوئینگ اظهار کرده که ترافیک مسافری ممکن است به مدت سه سال به سطح سال ۲۰۱۹ برنگردد و حتی زمانی که سفرهای هوایی به وضعیت عادی برمی گردند، ایرلاینها از جدیدترین هواپیماهای خود که مصرف انرژی بهینه ای دارند، استفاده خواهند کرد.

اگر افت تقاضای آتی برای نفت را پنج میلیون بشکه در روز فرض بگیریم، چندان زیاد به حساب نمی آید و معادل حدود پنج درصد از تقاضای جهانی برای نفت است. مصرف نفت جهان در آوریل حداکثر ۳۵ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرده و پیش بینی‌ها حاکی از آن است که مصرف نفت در سال ۲۰۲۰ حدود ۱۰ میلیون بشکه در روز یا معادل ۱۰ درصد از عرضه جهانی نسبت به سال ۲۰۱۹ کمتر خواهد بود.

شاید پس از پایان شیوع کووید ۱۹ بسیاری از افراد به سرعت به زندگی عادی برگردند اما عده زیادی هم رفت و آمد روزانه به محل کار را متوقف کرده و ترجیح می دهند به دورکاری بپردازند و کارفرمایان ممکن است از پذیرش چنین پیشنهادی استقبال کنند. پس از چند ماه برگزاری موفقیت آمیز کنفرانس از راه دور، سفرهای کاری که همواره هواپیماها را پر از مسافر نگه می داشت، ممکن است مورد تجدیدنظر قرار بگیرند. این تغییرات ممکن است مصرف برق را افزایش دهند اما تقاضا برای سوخت را پایین برده و کمک چندانی به صنعت نفت نمی کنند.

البته می توان بحران اخیر را مانند بحران مالی سال ۲۰۰۹-۲۰۰۸ نادیده گرفت اما پاندمی جهانی بسیار متفاوت‌تر از بحران مالی است و بحث سلامت جسمی به اندازه سلامت مالی مطرح است و ممکن است باعث شود همه ما به درجات مختلف شیوه های جدیدی را در کار و زندگی در پیش بگیریم. صنعت نفت می تواند کاهش پنج درصدی تقاضا برای نفت در بلندمدت را تحمل کند اما رونق و شکوفایی برای این صنعت دشوارتر خواهد شد.

حتی پیش از ورود به پاندمی، عمده رشد تقاضای جهانی برای نفت به جای سوختها در صنعت پتروشیمی بود و دورنما برای پالایشگاه‌ها در اروپا و آمریکای شمالی که با رقابت فزاینده پالایشگاه‌های جدید در خاورمیانه و آسیا روبرو بودند، تیره شده بود. کاهش طولانی مدت تقاضا برای سوخت‌ها این رقابت را شدیدتر خواهد کرد و پالایشگاه‌ها به دنبال بازارهایی برای محصولات مازاد تقاضا خواهند بود.

بخش بالادستی صنعت نفت که نفت را کشف و استخراج می کند، ممکن است مشکلات کمتری داشته باشد. میادین معمولا پس از مدتی فعالیت فرسوده شده و تولیدکنندگان را وا می دارند به دنبال ایجاد ظرفیت جدید تولید در نقطه دیگری باشند. این مسئله در منطقه شیل آمریکا کاملا روشن است. موج دوم رونق نفت شیل تحت تاثیر چندین سال رشد قوی تقاضای جهانی صورت گرفت و باعث شد اکثر تولیدکنندگان جهان از جمله کشورهای عضو اوپک در حد توان نفت تولید کنند و این امر نفت را در محدوده ۵۰ دلار در هر بشکه قرار داد.

اما تولیدکنندگان اوپک اکنون تولیدشان را بیش از ۲۰ درصد کاهش داده اند و کشورهای غیراوپک هم تولیدشان را به میزان مشابه کاهش می دهند. درست است که بعضی از چاه‌هایی که تعطیل می شوند هرگز دوباره گشوده نخواهند شد اما اکثرا منتظر خواهند ماند تا صاحبانش فرصت دوباره ای برای بازگشت به فعالیت پیدا کنند. اشباع عرضه نفت درست ماهه دهه ۱۹۹۰ قیمت‌های نفت را در سطح پایینی نگه داشته است.

نه مدیریت عرضه به سرکردگی عربستان سعودی و نه فشار رییس جمهور آمریکا روی تولیدکنندگان خارجی قادر نخواهد بود اشباع عرضه فعلی را حذف کند و زمانی که این بحران به پایان برسد، ریاض ممکن است تمایل کمتری برای ایفای نقش تولیدکننده تاثیرگذار بر بازار داشته باشد و تولیدش را محدود نگه دارد، در حالی که سایرین شیرهای نفتشان را باز می کنند.

بر اساس گزارش بلومبرگ، هر زمانی که قیمت‌های نفت افزایش پیدا کرده، تولیدکنندگان به سوی استفاده از ظرفیت غیرفعال شتافته اند و به احیای قیمت ضربه زده اند. پس از افت قیمت نفت در اواسط دهه ۱۹۸۰ دو دهه طول کشید تا قیمت نفت به سطح قبلی برگردد. این بار هم ممکن است زمان زیادی ببرد تا قیمت‌ها به سطح قبلی برگردند.