پیشگیری از بازگشت سنگ کلیه با مصرف «خربزه» و «گوجه فرنگی»

به گزارش بولتن نیوز، سپیده دولتی کارشناس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرگزاری فارسدر خصوص سنگ کلیه گفت: سنگ کلیه به ذرات کوچک و سختی در کلیه تشکیل می‌شوند گفته می‌شود که بیشتر در دهه‌های چهارم و پنجم زندگی فرد را درگیر می‌کند. باید توجه داشت کسانی که سابقه خانوادگی کلیه دارند ۲ برابر دیگر افراد در معرض ابتلا به سنگ کلیه هستند. افزایش چاقی، دیابت و سندرم متابولیک ، مصرف ناکافی مایعات به خصوص آب و تاخیر در تخلیه مثانه می تواند احتمال ایجاد سنگ کلیه را افزایش دهند.

وی افزود: طبق آمار سنگ‌های کلسیمی شایعترین نوع سنگ‌های کلیوی هستند. ۶۰ % سنگ‌های کلیوی از نوع اگزالات کلسیم هستند و مابقی سنگ‌های اسیداوریکی ،استراویتی و سنگ‌های سیستینی هستند. افرادی که درگیر سنگ کلیه از نوع کلسیمی می‌شوند میزان دفع کلسیم از ادرار این افراد بسیار افزایش می‌یابد که علت این امر می تواند بیماری های مربوط به غده پاراتیروئید و تیروئید ، افزایش دریافت بیش از نیاز ویتامین دی ، مصرف زیاد دارو های کورتون و .. باشد.

دولتی با بیان این که توجه به این نکته مهم است که تغذیه درمانی می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری داشته باشد عنوان کرد: تا چند سال پیش به بیماران مبتلا به سنگ کلیه از نوع کلسیمی توصیه می‌کردند که مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم مثل لبنیات را محدود کنند اما باید توجه داشت که محدودیت مصرف کلسیم می‌تواند در دراز مدت باعث کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی استخوان‌ها در این افراد شود. بنا براین توصیه می‌شود به هیچ عنوان این افراد مصرف مواد غذایی لبنیات خود را محدود نکنند. اگر هم به هر دلیلی باید از مکمل کلسیم استفاده کنند توجه داشته باشند که مکمل‌های کلسیم همراه غذا مصرف شود و در طول روز مایعات زیادی به خصوص آب مصرف شود تا از رسوب آن در کلیه پیشگیری شود.

کارشناس دفتر بهبود تغذیه ادامه داد: یک نوع دیگر از سنگ‌های کلیه سنگ‌های اگزالاتی هستند که در این نوع سنگ میزان دفع اگزالات از ادرار افزایش می‌یابد. احتمال ایجاد این نوع سنگ کلیه در افراد دچار بیماری‌های التهابی روده یا افرادی که به دلیل کاهش وزن جراحی‌های بای پس معده انجام می‌دهند دیده می‌شود. همچنین کمبود ویتامین B۶ و مصرف بیش از اندازه ویتامین C می تواند خطر این نوع سنگ را افزایش دهد.

وی تاکید کرد: توصیه های غذایی برای کاهش اگزالات ادرار شامل مصرف مواد غذایی حاوی پروبیوتیک مثل ماست و دوغ حاوی پروبیوتیک، کاهش مصرف مواد غذایی حاوی اگزالات ، مصرف همزمان غذای غنی از کلسیم و یا مکمل کلسیم با مواد غذایی حاوی اگزالات جهت کاهش جذب اگزالات و مصرف چای با شیر است. همچنین افراد دچار سنگ کلیه اگزالاتی باید مصرف شکلات، ریواس، غلات کامل، مغز های آجیل، انواع چای ( سیاه و سبز)، توت فرنگی ، چغندر را محدود کنند.

دولتی با اشاره به اینکه مصرف خربزه ، آب گوجه فرنگی و آب پرتقال می‌تواند از عود سنگ در افرادی که کلیه آنها سنگ ساز است کمک کننده باشد اظهار داشت: در کل برای پیشگیری و عود سنگ کلیه به تمامی افراد توصیه می‌شود که از مصرف زیاد پروتئین‌های حیوانی مثل گوشت به خصوص گوشت قرمز، تخم مرغ و نمک پرهیز کنند و حداقل ۶ لیوان آب در طی روز مصرف کنند.

دولتی افزود: نتایج تحقیقات نشان داده است که مصرف فروکتوز با خطر ابتلا به سنگ کلیه ارتباط مثبتی دارد و افزایش مصرف میوه و سبزی به منظور افزایش مصرف پتاسیم توصیه می‌شود، اما به دلیل محتوای فروکتوز میوه ، تاکید بیشتر بر سبزیجات است همچنین باید توجه داشت که در حال حاضر صنایع غذایی به خصوص نوشیدنی‌ها مثل نوشابه‌ها و انواع ماءالشعیر از شربت فروکتوز به جای شکر برای شیرین کردن استفاده می‌کنند که افراد دچار سنگ کلیه از نوع کلسیمی و اگزالاتی باید دقت کنند و مصرف این نوع نوشیدنی ها را محدود کنند.

وی خاطر نشان کرد: در نهایت باید این نکته را به خاطر داشته باشید که چاقی مادر بیماری‌هاست و در ایجاد سنگ کلیه چاقی ، قوی‌ترین پیشگویی کننده عود سنگ درافرادی که است که سابقه سنگ کلیه داشتند و می‌تواند احتمال ایجاد سنگ را در افرادی هم که سابقه نداشته اند افزایش دهد.