با منتخب بهترین فیلم های معمایی تاریخ سینما آشنا شوید (1)

گروه فرهنگ و هنر: خط داستانی پیچیده می تواند یک دستاورد بسیار دلچسب و استادانه باشد اگر به خوبی و به درستی شکل گیرد. پرواضح است که با تماشای فیلم های معمایی و رازآلودی مانند «آینه» (The Mirror) و دیدن چالش ها و پیچیدگی های درون آن معنای یک فیلم رازآلود و پیچیده را درک کنید. اما لیستی که در ادامه این مطلب ارایه خواهد شد نگاه متفاوتی دارد. این فیلم ها درست مانند یک هزارتوی پرپیچ و خم عمل می کنند.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزیاتو، شاید درک داستان این فیلم ها آنطور که به نظر می رسد نیز سخت نباشد یا بسیار پیچیده تر از تصور شما باشند اما هر کدام از آن ها بدون شک مانند یک دالان هزار تو خواهند بود؛ با داستان هایی چند گانه که به شکل هایی کمتر ملموس به همدیگر ربط خواهند داشت. این فیلم های رازآلود و پیچیده می توانند رازهای فراوانی در خود داشته باشند که دایره وار پشت سر یکدیگر قرار می گیرند اما می توان آن ها را با کمی تلاش و دقت درک کرد. از یک جایی داستان شروع می شود و در ابتدا درک داستان مشکل است اما در پایان اتفاقاتی می افتد که برای تماشاگر کاملاً قابل درک خواهد بود. بدین ترتیب از شما دعوت می کنیم که با ۱۰ مورد از بهترین فیلم های پیچیده و رازآلود تاریخ سینما در دو مطلب آشنا شوید.

۱۰- وحشت زده (۱۹۸۴)- برادران کوئن

برادران کوئن در ساخت فیلم های رازآلود و پیچیده استاد بوده و در تمامی فیلم هایشان مقداری پیچیدگی وجود دارد. «بعد از خواندن بسوزان» (Burn After Reading) و «فارگو» (Fargo) سرشار از خشونت و آشوب داستانی هستند. «جایی برای پیرمردها نیست» (No Country for Old Men) یک تعقیب و گریز موش و گربه وار است که از کنترل خارج می شود. در این میان اما شاید بتوان فیلم «وحشت زده» یا «خون ساده» (Blood Simple) را دقیق ترین فیلم این دو استاد سینما در زمینه فیلم های نوآر پیچیده دانست. این فیلم بیشتر شبیه یک سری اتفاقات پرآشوب است که هربار تماشا و درک آن ها سخت تر می شود و این موضوع باعث می شود که اوج هر اتفاق فیلم قابل پیش بینی نباشد.

 

با توجه به این که بخش زیادی از فیلم درگیر آشوب و خشونت است، در ابتدا هیچ سررشته ای برای بیننده وجود ندارد که درک داستان را از آنجا آغاز نماید. در انتها نیز شاید اصلاً نفهمید چطور به این نقطه از داستان رسیدید اما زندگی نیز به همین شکل غیرقابل پیش بینی است. «وحشت زده» کمتر شبیه یک دالان تو در تو و بیشتر شبیه یک دونده گرفتار در این هزارتو است که برای رهایی دست به ویران کردن دیوارهای آن می زند.

 

۹- خواب گران (۱۹۴۶)- هاوارد هاکس

هاوارد هاکس نیز یکی از آن کارگردان هایی بود که دوست داشت در مسیر داستان فیلم هایش همواره همه چیز را در هوا معلق نگه دارد و در پایان همه معماهای داستان را برای بیننده حل نماید. فیلم «خواب گران» (The Big Sleep) یک فیلم بی نقص در ژانر نوآر است که در تمام مدت بیننده را در تعلیق استفهامی نگه می دارد. بر اساس شایعات، داستان این فیلم چنان پیچیده بود که حتی هاکس و ۳ نویسنده فیلمنامه نیز در درک آن مرتکب اشتباه شدند.

 

برای مثال هیچ کدام از این ۴ نفر نیز نمی دانستند که راننده معروف داستان (اوون تیلور) خودش دست به خودکشی می زند یا دیگری او را به قتل می رساند و هیچ کسی جواب درست این سوال را نمی دانست. اگر چه درک دیگر اتفاقات فیلم دستکم در انتهای فیلم قابل دستیابی است اما تنها با یک بار تماشا متوجه تمامی واقعیات داستان نخواهید شد.

۸- روابط شیطانی (۲۰۰۲)- اندرو لائو

شاید به جای این فیلم می توانستیم از فیلم «رفتگان» (The Departed) نام ببریم اما وقتی به داستان فیلم بپردازیم متوجه علت حضور فیلم «روابط شیطانی» (Infernal Affairs) در این نقطه از فهرست خواهید شد. در این فیلم دو جاسوس و نفوذی وجود دارند: یکی پلیسی است که وارد باند تبهکاران زیرزمینی شده و دیگری یک خلافکار باهوش است که خود را در میان نیروهای پلیس جای می دهد. این فیلم هوشمندانه و بی نقص بیش از همه بر روی جایگاه شخصیت هایش متمرکز است اما هیچ یک از شخصیت ها از کل ماجرا و داستان اطلاع ندارد.

 

اگر چه بخش هایی از واقعیت ماجرا با پیشرفت داستان برای بیننده محرز می شود اما در اکثر بخش های فیلم شاهد تلاش بازیگران برای برداشتن یک گام جلوتر از دیگران هستیم؛ انگار که تعدادی بازیگر شطرنج در حالی که چشم هایشان بسته شده قصد دارند از رقیب خود جلو بیفتند. هیچ بازی موش و گربه ای در میان نیست و تنها شاهد درگیری نفوذی در برابر نفوذی و جاسوس در برابر جاسوس هستیم. لو و چان همزمان در حال تعقیب و گریز هستند، هم فرار می کنند و هم دیگری را تعقیب. این دوندگی بی امان اما بی هدف نیست اما «روابط شیطانی» یکی از بهترین فیلم های رازآلود و پیچیده تاریخ سینماست که هر چه پیش تر می رود ترسناک تر می شود.

۷- مگنولیا (۱۹۹۹)- پل توماس اندرسون

روز خاصی است و در حال تماشای داستان های متفاوتی به صورت همزمان هستیم؛ داستان هایی با شخصیت های اصلی فراوان که هر یک در نقش های مکمل داستان های دیگر نیز ظاهر می شوند. برخی از این داستان ها با همدیگر همپوشانی دارند. شخصی که در یکی از داستان ها موفق جلوه می کند در دیگری یک انسان ناامید و از پیش باخته ترسیم می شود و این تنها نوک یک کوه بزرگ یخی است.

 

هر یک از داستان های جداگانه در فیلم «مگنولیا» (Magnolia) جزیی از یک اتفاق و داستان بزرگ تر است و ارتباط های داستانی در آن ماهیتی واضح و طبیعی دارند و بعد از درک اتفاقات همزمانی که در کلیه داستان های فیلم رخ می دهد، بییننده دیدگاهی تازه در مورد اشخاصی که تحت تاثیر اتفاقات فیلم قرار می گیرند بدست خواهد آورد. در نهایت مشخص می شود که شاهد واکنش هر یک از شخصیت ها به یکی از عجیب ترین اتفاقات زندگی شان هستیم اما این واکنش ها طوری رخ می دهند که کاملاً با یکدیگر در ارتباط هستند.

۶- ممنتو (۲۰۰۰)- کریستوفر نولان

کریستوفر نولان نیز یکی از فیلمسازانی است که نمی تواند فیلم هایش را به صورت سرراست به پایان برساند و البته همه از تماشای فیلم های رازآلود و پیچیده او لذت می برند. «تلقین» (Inception) یک فیلم مبتنی بر داستان سرقتی ساده است که در لایه هایی متفاوت از ناخودآگاه ما انجام می گیرد. «بین ستاره ای» (Interstellar) به خاطر غیرقابل اطمینان بودن نسبیت وارد قلمرو جهش در زمان می شود. حتی «دانکرک» (Dunkirk) نیز از طریق سه داستان متفاوت با سرعت های متفاوت بازگو می شود.

 

اما باید «ممنتو» (Memento) را یکی از بهترین فیلم های رازآلود و پیچیده تاریخ سینما و از بهترین آثار کریستوفر نولان دانست که نماد واقعی فیلم رازآلود و پیچیده است زیرا شاهد کنار آمدن یک مرد با از دست دادن حافظه کوتاه مدتش به این شکل خاص و منحصر به فرد هستیم. فیلم همزمان به سمت جلو و عقب می رود و پایان داستان در واقع میانه داستان است. با این سبک روایی غیرمعمول رفته رفته با شخصیت های فیلم و داستان هر کدام بیشتر آشنا می شویم، انگار که ما نیز به عنوان بیننده دچار فراموشی شده و رفته رفته حافظه خود را باز می یابیم. همه چیز در انتهای فیلم قابل درک می شود اما نه به آن شکلی که در ابتدا انتظار داشتید.

منبع: روزیاتو