وعده‌های روی آب

گروه سیاسی: مساله نبود اختیارات لازم برای قوه مجریه، مساله پیش پا افتاده و کلیشه‌ای است که روسای‌جمهور به محض برخوردن با مشکلات اجرایی، آن را پیش می‌کشند. روز گذشته لعیا جنیدی، معاون حقوقی رییس‌جمهوری بار دیگر روی این موضوع دست گذاشت اما وقتی خبرنگار پرسید چرا با وجود اختیارات کم، حسن روحانی در انتخابات وعده‌های آنچنانی داد، گفت: مگر انتخابات بدون وعده هم وجود دارد؟

به گزارش بولتن نیوز به نقل از صبح نو، لعیا جنیدی، معاون حقوقی رییس‌جمهوری روز گذشته در گفت‌وگویی، به کم بودن اختیارات رییس قوه مجریه برای حل مشکلات پرداخت؛ موضوعی که البته شخص رییس‌جمهوری، آغازگر اصلی آن طی هفته‌های گذشته بوده است. جنیدی در اظهاراتش با اشاره به همین مورد گفت: «وقتی همیشه تمام روسای‌جمهور و قوه مجریه این گله‌مندی را دارند که من(رییس‌جمهوری) اگر می‌خواهم کاری انجام دهم اختیارات و صلاحیت‌های کافی ندارم، نشانگر این است که این یک مشکل است و باید این مشکل را به نوعی علاج کرد».

از طرف دیگر، معاون حقوقی رییس‌جمهوری در واکنش به این پرسش که چرا در صورت نبود اختیارات لازم، آقای روحانی در زمان انتخابات وعده‌های بسیاری دادند، پاسخ قابل تاملی داد. او گفت: شما انتخابات بدون وعده در دنیا دارید؟ آن وقت دیگر انتخابات نمی‌شود. مگر می‌شود بگویی من در انتخابات شرکت می‌کنم اما کار خاصی نمی‌توانم انجام دهم.

خانم جنیدی در این‌باره گفت: «طبیعی است هر رییس‌جمهوری آمده، می‌گوید که اگر مردم مرا واجد صلاحیت بدانند و در این مَسند قرار بگیرم، خواست‌های مردم را پیگیری می‌کنم؛ اصلاً هر رییس‌جمهوری باید همین را بگوید، شما هم اگر بخواهید رییس‌جمهوری شوید باید این را بگویید».

مبادا به دولت فشار بیاید

حسن روحانی اردیبهشت سال جاری در ضیافت افطاری با فعالان سیاسی از نداشتن اختیارات رییس‌جمهوری در ایران گلایه کرد. او بعد از 6 سال از آغاز سیادتش بر پاستور، با اشاره به کم بودن اختیارات رییس قوه مجریه گفت: «وقتی از دولت سؤال و مطالبه‌ای می‌شود، باید از طرف دیگر بررسی شود که دولت چه مقدار در حوزه‌های مورد سؤال، دارای اختیار بوده است. مثلاً اگر درباره سیاست خارجی، فرهنگ یا فضای مجازی از دولت سؤال و مطالبه‌ای می‌شود، باید ببینیم که دولت چقدر در این حوزه‌ها اختیار دارد. باید در حد توان و در حوزه اختیارات رییس‌جمهوری از دولت مطالبه کرد».

اظهارات روحانی مبنی بر اینکه «باید در حد توان و اختیارات رییس‌جمهوری، از دولت مطالبه کرد» در شرایطی مطرح شد که اخیراً محمدرضا عارف، رییس فراکسیون امید نیز به شکل دیگری، بر لزوم تحدید مطالبات از دولت تاکید کرد. او که فراکسیون تحت امرش، از سوی منتقدین به «وکیل‌الدوله»بودن، شهره است، صراحتاً اعلام کرد که «فراکسیون امید مطالبات مردم را تا حدی که موجب تضعیف دولت نشود، پیگیری می‌کند».

پذیرفتنی نیست بگویید اختیار ندارم

البته در این میان، اصلاح‌طلبانی نیز بودند که اظهارات حسن روحانی مبنی بر کم بودن اختیاراتش را به باد انتقاد گرفتند. مصطفی کواکبیان، عضو فراکسیون امید مجلس در اعتراض به اظهارات رییس‌جمهوری، با بیان اینکه امروز از شما پذیرفتنی نیست که بگویید چندان اختیاری ندارم، گفت: «شما به‌عنوان رییس شورای امنیت ملی و ریاست ده‌ها شورای جوراجور دارای اختیارات گسترده‌ای هستید و اگر هم در مواردی طبق قانون اساسی باید مسائل به تصویب و نظر رهبری برسد، در عمل و در طول این چند سال مشخص شده است که ایشان با توجه به نظر مشورتی کارشناسان و متخصصان تصمیم می‌گیرند و جای هیچ‌گونه تعلل و درنگی برای تحقق وعده‌هایتان وجود ندارد».

سیدفاضل موسوی از دیگر فعالان اصلاح‌طلبی نیز در واکنش به مساله سلب مسوولیت رییس‌جمهوری گفت: «باید نشستی برگزار شود تا دولت حرف‌های مردم و جریان‌های سیاسی را بشنود، نه اینکه از خود سلب مسوولیت کند و بگوید به من ربطی ندارد. بارها به رییس‌جمهوری گفته شد که اگر در حل مسائل سیاسی محدودیت‌هایی وجود دارد، دست‌کم در حل مشکلات مربوط به قیمت‌ها فعالیت شود یا در موضوع انتخاب وزرا تذکر داده شد که کابینه همسو با مطالبات مردم نیست اما توجهی صورت نگرفت».

وعده یعنی باد هوا

اظهارات جنیدی برای رأی‌دهندگان به حسن روحانی پیامی مستقیم دارد؛ آن هم اینکه توقع کارآمدی از دولت تدبیر، در قبال رأی داده‌شده، از بیخ و بن انتظار عبثی است. پیام دوم که البته قریب‌تر به نظر می‌رسد، معطوف به این واقعیت است که از منظراصحاب دولت، اساساً مقوله شعار و وعده انتخاباتی، باد هواست که هیچ الزامی برای عملیاتی‌شدن آن وجود ندارد. اظهارات جنیدی، هر چند ممکن است مستقیماً با این مقاصد عنوان نشده باشد، اما در قوه خودآگاه جامعه‌ای که به دولت رأی داد و هواداران آن‌ها، حتماً این اثر را خواهد داشت که زین‌پس، با احتیاط بیشتری نسبت به وعده‌های طیف سیاسی مزبور واکنش نشان بدهند.

وعده 100 روزه

البته این اظهارات خانم حقوقدان یادآور وعده 100 روزه رییس‌جمهوری است که روحانی جلوی خبرنگاران این وعده خود را انکار کرد. در سال 92 وقتی برای نخستین‌بار او قصد داشت که به عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری ثبت نام کند در وعده‌های خود چند موضوع را مطرح کرد که مهم‌ترین آن وعده صد روزه بود. او در سخنان انتخاباتی سال92 گفته بود: «راه‌حل‌های کوتاه‌مدت یک‌ماهه و 100روزه برای حل مشکلات و معضلات اقتصادی، اجتماعی و سیاست داخلی و خارجی در دولت تدبیر و امید پیش‌بینی شده است که با این برنامه ما می‌توانیم در یک فرصت کوتاه شاهد تحول اقتصادی باشیم» که البته این وعده فراموش شد تا سال 96 یعنی دور دوازدهم انتخابات ریاست‌جمهوری که باز هم رییس‌جمهوری در بخش‌های مختلف وعده 100 روزه را مطرح کرد. بعد که از او در نشست خبری پرسیده شد شما قبلاً هم وعده داده بودید مشکلات را در 100 روز حل می‌کنید، این وعده را دروغ خواند و رسانه را متهم به انتشار و تکرار این دروغ کرد.

اینکه سیاسیون در ایران، به وقت انتخابات و با هدف اخذ رأی از مردم، هزاران وعده دهان پرکن می‌دهند اما به محض برخوردن به دیوار مشکلات، در نفیر نداشتن اختیارات لازم می‌دمند، نه‌تنها راهگشا نخواهد بود بلکه آن‌ها این‌گونه وجاهت و مشروعیت خود نزد اقشار اجتماعی را نیز زائل می‌کنند. رییس‌جمهوری و مجموعه نیروهای تراز اول قوه مجریه و به تبع آن‌ها، همه اصلاح‌طلبان که در انتخابات 92 و به طریق اولی، در انتخابات 96، حل همه مشکلات را با نماد «کلید» حواله دادند، اکنون اجازه ندارند حل نشدن معضلات را به مستمسک دم دستی به نام پایین بودن اختیارات نسبت بدهند. این امر اساساً برای مردم قابل قبول نیست.