۵- باب قمارباز (۱۹۵۶)
فیلم «باب قمارباز» (Bob le Flambeur) به کارگردانی ژان پیر ملویل، کارگردان افسانهای سینمای فرانسه، یک ترکیب منحصربفرد از فیلم نوآر آمریکایی و سینمای هنری فرانسه است. این فیلم که مصادف با موج نوی سینمای فرانسه ساخته شده یکی از جذابترین فیلمهای گانگستری تمام دوران است. «باب قمارباز» داستان باب (روژه دوشن) را روایت میکند، یک قمارباز شیک پوش که در پاریس زندگی میکند. باب که سابقاً گانگستر بوده و به زندان نیز افتاده است اکنون به اجبار به قماربازی روی آورده و تقریباً همه به او احترام میگذارند، حتی نیروهای پلیس.
وقتی که باب تمام پول هایش را در قمار از دست میدهد تصمیم میگیرد که به یک کازینو که مقدار زیادی پول را در محل نگه میدارد مورد دستبرد قرار دهد. از این رو او گروهی از دوستان، قاچاقچیان و گانگسترها را دور هم جمع میکند تا در این کار به او کمک کنند.
این فیلم که در سایه دیگر شاهکار گانگستری ملویل، «سامورایی» (Le Samourai)، قرار گرفته یک فیلم گانگستری جذاب و تریلری پیچیده است که بسیاری از فیلمهای بلاک باستر هالیوودی مانند سه گانه «اوشن» از آن الهام گرفته اند. برخلاف آلن دلون در «سامورایی»، باب یک شخصیت صادق است که از زندگی اش نهایت لذت را میبرد. ملویل در این فیلم نه تنها موفق میشود تصویری منحصربفرد از شخصیت اصلی ماجرا ترسیم کند بلکه یک فیلم گانگستری متمایز و بی نقص نیز در این مسیر ساخته میشود.
۴-آدم بد راحت میخوابد (۱۹۶۰)
فیلم «آدم بد راحت میخوابد» (The Bad Sleep Well) یک شاهکار مورد بی مهری قرار گرفته توسط یکی از بزرگترین فیلمسازان سینمای ژاپن و جهان، آکیرا کوروساوا است. فیلم داستان تراژیک نیشی (مانند همیشه توشیرو میفونه) را روایت میکند که فروشنده ماشین است، مردی که در تلاش برای گرفتن انتقام مرگ پدرش سعی میکند با دختر یک تاجر ثروتمند ازدواج کند. تا همین جای داستان مشخص میشود که فیلم «آدم بد راحت میخوابد» یک فیلم اخلاقی پیچیده است که فساد تجاری و سیاسی ژاپن پیش از جنگ جهانی دوم را به تصویر میکشد.
در این فیلم نه تنها فساد و بی اخلاقی جامعه به شکلی تاریک تفسیر میشود بلکه با فیلمی مواجه هستیم که از لحاظ بصری و بازیگری نیز یکی از بهترین آثار کوروساوا به شمار میآید. اگر چه کوروساوا بیشتر به خاطر فیلمهای سامورایی اش شناخته میشود، اما او ساختههایی قابل توجه در زمینه جنایی و تریلرهای تعلیقی مانند «بالا و پایین» (High and Low) و «سگ ولگرد» (Stray Dog) نیز دارد.
فیلم «آدم بد راحت میخوابد» نه تنها یک اقتباس هجوآمیز از «هملت» شکسپیر است بلکه میتوان آن را یک تریلر هیچکاکی خوش ساخت نیز دانست. اگر چه این فیلم در سایه بسیاری از دیگر اقتباسهای سینمایی کوروساوا از آثار شکسپیر قرار گرفته است، اما میتوان آن را یکی از بهترین فیلمهای در مورد طمع، فساد و فریب تاریخ سینما دانست.
۳- زمانبندی بد (۱۹۸۰)
فیلم «زمانبندی بد» (Bad Timing) یک تریلر روانشناختی-جنسی به کارگردانی نیکلاس روگ است که رابطه آشفته بین یک زن جوان آمریکایی به نام میلنا (ترزا راسل) و یک روان درمانگر به نام الکس لیندن (آرت گارفونکل) که در شهر وین زندگی میکنند را به تصویر میکشد.
بعد از این که ترزا به دلیل سوء مصرف داروهای مُسکن به بیمارستان منتقل میشود، یک کارآگاه پلیس شروع به تحقیق در مورد انگیزه این زن برای خودکشی و رابطه او با پروفسور لیندن میکند. از طریق فلش بکهای غیرخطی، کارگردان بریتانیایی نامی اثر موفق میشود یک فضای حسی از شهوت زدگی و عرفان جنسی خلق کند. رابطه نافرجام دو شخصیت اصلی ماجرا عواقب تراژیک و پیش بینی نشده وسواسهای جنسی آنان را آشکار میکند.
تاثیر موسیقی راک در این اثر غیرقابل انکار است، زیرا او در اکثر فیلم هایش از موسیقیدانان این سبک در نقشهای اصلی استفاده کرده است که از آن میان میتوان به میک جَگر و دیوید بووی اشاره کرد. در فیلم «زمانبندی بد» نیز آرت گارفونکل که یک موسیقیدان آمریکایی است در نقش اصلی ماجرا بازی کرده و در کنار فیلم برداری خیره کننده، ترکیبی از آهنگهای زیبا و بازی بی نقص راسل، فضای این تجربه متفاوت را بهبود میبخشد. این فیلم نه تنها بررسی دقیق روابط امروزی، تجزیه و تحلیل روانی و وسواس جنسی است بلکه میتوان آن را یک تریلر پیچیده دانست که شما را آشفته میسازد.
۲- حفره (۱۹۶۰)
فیلم «حفره» (Le Trou) آخرین فیلم شخصی ژاک بکر و یکی از بهترین فیلمهای تاریخ سینما با موضوع فرار از زندان است. این فیلم نه تنها اوج هنر و نبوغ این کارگردان فرانسوی را به تصویر میکشد بلکه یک تصویرسازی مینیمالیستی و واقع گرایانه از ترسهای زندگی در زندان نیز هست. این درام قوی داستان ۴ زندانی را روایت میکند که برای یک فرار بزرگ نقشه میکشند تا اینکه یک زندانی دیگر نیز وارد سلول آنها میشود.
در ابتدا، ۴ زندانی دلایل زیادی برای اعتماد نداشتن به هم سلولی جدید خود دارند، زیرا او بی دلیل و به صورت ناگهانی به سلولی منتقل شده که از قبل نیز جای کافی نداشته است. در نهایت گروه او را در میان خود پذیرفته و وی نیز در کندن حفره فرار به آنها کمک میکند. اتفاقی که بعد از آن رخ میدهد بدون شک یکی از بهترین و به یاد ماندنیترین سکانسهای فرار از زندان در تاریخ سینما محسوب میشود.
داستان فیلم در فرانسه گذشته و بر اساس رمانی نوشته خوزه جیووانی به نام «فرار» (The Break) ساخته شده که آن نیز خود بر اساس یک ماجرای فرار واقعی از زندان لاسانته پاریس در سال ۱۹۴۷ نوشته شده است. ژاک بکر موفق میشود بدون زیاده روی یا جلوههای ویژه، زندگی سخت زندانیان را به تصویر بکشد. دوربین ثابت، برداشتهای بلند و نبود موسیقی در تقویت فضای تعلیقی داستان بسیار موثر است. روی هم رفته، «حفره» بکر یک پیروزی برای سادگی و سبک هنری خاص سینمای فرانسه است.
۱- اعتراف (۱۹۷۰)
فیلم «اعتراف» (L’Aveu) به کارگردانی کوستا-گاوراس یکی از پرتنشترین تریلرهای سیاسی سینمای اروپا به شمار میآید. کارگردان فرانسوی فیلم تحسین شده «زد» (Z) بار دیگر یک فیلم به شکل بیرحمانهای صادق در مورد بی عدالتی سیاسی ساخته است. این فیلم داستان جرارد (ایوس مونتاند) را روایت میکند، یک کمونیست وفادار که معاون وزیر امور خارجه چکسلواکی است. اگر چه او در طول جنگ جهانی دوم توسط نازیها زندانی شده، اما اکنون تحت تعقیب نیروهای امنیتی کشور قرار گرفته است.
در نهایت او بدون این که به طور رسمی تفهیم اتهام شود دستگیر شده و شکنجه روحی و روانی میشود. در نتیجه شکنجههای سخت، او مجبور میشود به خیانت و چندین مورد جنایت سیاسی اعتراف کند. فیلم «اعتراف» که بر اساس سرگذشت واقعی آرتور لاندن، یک کمونیست اهل چکسلواکی، ساخته شده یک بررسی تکان دهنده از یک دوره تاریک از زمان و بعد از تراژدی جنگ جهانی دوم است.
در سراسر این تحقیق آکادمیک تاثیرگذار، کوستا-گاوراس مفهوم سیاسی تمامیت خواهی و تئوری سوسیالیستی استالینیسم را به چالش میکشد. کارگردان نه تنها موفق میشود یک درام با فضای تنگ و تاریک بسازد بلکه یک تریلر کافکایی در مورد خشونت سیاسی نیز خلق میکند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com