چرا عربستان به‌دنبال تشکیل ائتلاف در دریای سرخ است؟

به گزارش بولتن نیوز، سایت الخلیج الجدید در گزارشی خود آورده است: دریای سرخ سه قاره آفریقا و اروپا و آسیا را به یکدیگر وصل می‌کند. این دریا دروازه اصلی نفت ارسالی از منطقه خلیج فارس به آمریکای شمالی است. دریای سرخ همچنین کوتاه‌ترین و ارزشمندترین مسیر تجاری در جهان به‌سمت اروپا از طریق کانال سوئز در شمال و به‌سمت آسیا از طریق تنگه باب المندب در جنوب است.

براین‌اساس، عربستان از اواخر سال گذشته وارد شراکت با شش کشور عربی و آفریقایی مجاور شامل مصر، جیبوتی، اردن، سومالی، سودان و یمن به‌منظور ایجاد ائتلافی برای حفاظت از منافع خود در دریای سرخ و خلیج عدن شد.

با وجود اینکه اریتره یا رژیم اسرائیل در مجاورت دریای سرخ قرار دارند اما عضو این ائتلاف نبوده‌اند.

این ائتلاف جدید همزمان با ائتلاف دیگر موسوم به "ناتوی عربی" است که دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در تلاش برای تشکیل آن به‌منظور مقابله با ایران است.

کشورهایی مثل سومالی و اریتره و جبیوتی بسیار سست و بی‌ثبات هستند. جنگ‌های داخلی دولت‌های مرکزی را در این کشورها تضعیف کرده و اراضی آنها را بین شبه‌نظامیان مسلح و گروههای قبیله‌ای تقسیم کرده است.

این دولت‌ها از استقرار پایگاه‌های نظامی خارجی و از سرمایه‌گذاری برای رونق اقتصادی و دریافت حفاظت نظامی استقبال کرده‌اند.

این عوامل به افزایش سیطره سعودیها بر بخش بزرگی از ساحل دریای سرخ کمک کرده است و عربستان وفاداری این کشورهای سست‌بنیان نظیر اریتره و سودان و جیبوتی را خریداری می‌کند.

عربستان در سال 2015 میلادی برای سیطره بر دریای سرخ به یمن حمله کرد و همزمان روابط سیاسی خود با کشورهای آفریقایی مجاور این دریا را تقویت کرد.

عربستان کنار هم‌پیمان اصلی خود در ائتلاف متجاوز به یمن یعنی امارات، پایگاه‌های نظامی در جیبوتی و اریتره برای اجرای حملات به یمن احداث کرد.

همچنین عربستان سعودی برای امضای توافقنامه صلح بین اتیوپی و اریتره بعد از چند دهه جنگ در نیمه سپتامبر سال 2018 میلادی میانجیگری کرد.

علاوه بر این، تحولات ژئواستراتژیک جدیدی از زمان چشم‌پوشی مصر از سیطره خود بر جزایر تیران و صنافیر در سال 2017 میلادی به‌نفع عربستان روی داد.

مصر به‌عنوان عضو ائتلاف دریای سرخ و هم‌پیمان اصلی عربستان و امارات بخش بزرگی از دریای سرخ از کانال سوئز تا تنگه باب المندب را در سیطره خود دارد. قاهره به وکیل جدید امارات برای مهار نفوذ روزافزون ترکیه در این منطقه تبدیل شده است.

مصر بزرگترین پایگاه نظامی در خارج از کشورش را در سال 2017 میلادی در سومالی ایجاد کرد. توافقنامه‌ای نیز در همان سال با سودان برای به‌روز کردن بندر شهر سواکن در ساحل غربی دریای سرخ همراه با احتمال ایجاد پایگاهی نظامی در این بندر امضا کرد.

این قرارداد باعث تنش در روابط سودان و مصر شد و قاهره نیروهایی را به پایگاه نظامی امارات در اریتره فرستاد. اعزام این نیروها فقط چند هفته بعد از سفر رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به سودان صورت گرفت.

با وجود این، بعد از گذشت چند ماه، سودان مقداری از اراضی را برای ساخت یک شهر صنعتی کنار رود نیل در نزدیکی شهر خارطوم به مصر داد.

در واقع، امارات و عربستان از مصر برای سیطره غیرمستقیم خود بر سودان استفاده می‌کنند.

عربستان به‌نوبه خود در تلاش برای استفاده از ائتلاف دریای سرخ علیه ترکیه به‌خاطر فشار اردوغان به محمد بن سلمان ولیعهد سعودی بعد از دست داشتن او در ترور جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در شهر استانبول ترکیه است.

برپایه این گزارش، در نهایت، رژیم اسرائیل نیز از این ائتلاف برای افزایش فشار بر ایران بهره می‌برد و در اوت سال 2018 میلادی، رژیم صهونیستی مدعی شد که تهدید ایران به بستن تنگه باب المندب باعث تشکیل ائتلافی بین‌المللی علیه تهران خواهد شد.

ژنرال شاوول شای مدیر واحد تحقیقات در مرکز سیاست راهبردی رژیم اسرائیل گفت: اسرائیل ترجیح می‌دهد که دریای سرخ تحت تأثیر ائتلاف تحت رهبری عربستان باشد که این کشور را قادر می‌کند تا با خطر سیطره حوثی‌ها بر تنگه باب المندب مقابله کند.

برپایه این گزارش، اما هنوز روشن نیست که آیا ریاض برای حفاظت از منافع رژیم اسرائیل که به‌طور مداوم در راستای تقویت و عادی‌سازی روابط خود با شماری از کشورهای آفریقایی گام برمی‌دارد، تلاش خواهد کرد یا خیر.

بن‌سلمان از زمان به قدرت رسیدن در سال 2017 میلادی، برای جلب نظر آمریکا تلاش کرد و خود را هم‌پیمان موثق غرب دانست. بعد از 6 ماه از اقدام آمریکا برای انتقال سفارت خود به شهر اشغالی قدس در ماه مه سال 2018 میلادی، ترامپ تلاش‌های عربستان برای حفاظت از رژیم اسرائیل را ستود.

در سال 2017 میلادی، جرد کوشنر مشاور ترامپ و دامادش، جزئیات طرح سازش آمریکایی موسوم به "معامله قرن" را به ولیعهد سعودی ارایه کرد تا بتواند آن را بین سران عرب خصوصاً ابومازن رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین ترویج کند. بن‌سلمان ابومازن را در دسامبر سال 2017 میلادی به‌طور محرمانه به ریاض دعوت کرد.

بعد از گذشت دو سال از اعلام آن، جزئیات معامله قرن برملا نشده است، در حقیقت، پیش‌بینی می‌شود که این طرح سیطره کامل امنیتی در کرانه باختری رود اردن را به رژیم اسرائیل بدهد و از ساخت پایتخت جدیدی برای فلسطینی‌ها در مناطق اطراف شهر اشغالی قدس سخن بگوید.

درحالی که آمریکا همچنین "ناتوی عربی" را برای مقابله مؤثر با ایران پیشنهاد داده است، ریاض نیاز به همکاری با کشورهای دریای سرخ دارد. هدف از این اقدام، ایجاد ائتلافی اضافی برای حمایت از ناتوی عربی است، براین‌اساس، ائتلاف از رژیم اسرائیل نیز حمایت خواهد کرد.

اگر این ائتلاف تکمیل شود، عربستان قویترین نماینده سیاسی و اقتصادی در دریای سرخ خواهد بود.

در این گزارش آمده است: در نهایت امر، این ائتلاف به عربستان اجازه توسعه نفوذ خود در خارج از قاره آفریقا همراه با حفاظت از رژیم اسرائیل و منزوی کردن ایران به‌طور همزمان خواهد داد.