چه شد که ایران غنی سازی 20 درصد را آغاز کرد؟

گروه سیاسی: دکتر علی باقری معاون سابق سیاست خارجی و امنیت بین الملل شورای عالی امنیت ملی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، افزود:​ یکی از برگ های افتخارات جمهوری اسلامی ایران هم در عرصه علمی،فناوری و صنعتی و هم در عرصه سیاسی، دستیابی به غنی سازی 20 درصدی است.

به گزارش بولتن نیوز، عضو ارشد تیم سابق مذاکره کننده هسته ای کشور با بیان اینکه مناسبات بین المللی در هر عرصه ای نیازمند مجموعه اقداماتی برای پیشرفت است درباره دلایل حرکت کشور به سوی این موفقیت، گفت: رآکتور تحقیقاتی تهران از سال ها قبل برای آموزش و پژوهش در سازمان انرژی اتمی طراحی و ساخته شد که این رآکتور به مرور زمان به سوخت هسته ای نیاز دارد.

دکتر باقری اضافه کرد: یک بار در دهه هفتاد با همکاری آژانس بین المللی انرژی اتمی سوخت این رآکتور از آرژانتین خریداری شد.
وی افزود: تا پیش از دهه هفتاد سوخت این رآکتور اورانیوم 90 درصد غنی شده بود که در آن زمان به اورانیوم 20 درصد تقلیل یافت.
مذاکره کننده ارشد سابق هسته ای کشورمان گفت: در بحبوبه مذاکرات هسته ای در دهه 80 تامین سوخت رآکتور تهران نیز یکی از موضوع ها بود .
وی با بیان اینکه در سال 86 با توجه به نیاز کشور و تلاش محققان ایرانی راکتور تهران برای تولید رادیو داروها نیز مورد استفاده قرار گرفت ، افزود:
به گونه ای که از مهر ماه آن سال تامین نیاز 850 هزار بیمار ایرانی به منظور پیش گیری و تشخیص و درمان با استفاده از رادیو داروها در این راکتور هسته ای تامین می شد.
معاون سابق سیاست خارجی و امنیت بین الملل شورای عالی امنیت ملی گفت: با توجه به افزایش فعالیت این راکتور در بهار 88 بر اساس نیازسنجی کارشناسان سازمان انرژی اتمی سوخت­ این راکتور در حال اتمام بود.
دکتر باقری گفت : با توجه به نیاز راکتور تهران دو راه پیش رو بود یا خودمان سوخت را تولید کنیم و یا از آژانس بین المللی اتمی تقاضای تامین سوخت کنیم.
معاون سابق سیاست خارجی و امنیت بین الملل شورای عالی امنیت ملی گفت: حساسیت راکتور تهران از دو جنبه قابل توجه بود نخست این که تامین سوخت این راکتور یک فعالیت هسته ای با پیچیدگی های خاص خود بود که کوچکترین بی دقتی ممکن بود فاجعه ای شبیه نیروگاه اتمی چرنوبیل در شوروی سابق ایجاد کند و ما در خصوص توانمندی های خود باید به باور می رسیدیم تا در این زمینه وارد شویم و دیگر اینکه راکتور به عنوان مثال در کویر لوت نبود بلکه در قلب تهران قرار داشت.
باقری افزود: تعامل جدی با کشورهای غربی و کارشناسان آمریکایی در این زمینه به ثمر ننشست و بعدها آمریکایی ها اعتراف کردند که پیشنهاد تامین سوخت راکتور تهران از سوی ایران را بهترین فرصت برای امتیازگیری از ایران ارزیابی کرده بودند.
عضو ارشد تیم سابق مذاکره کننده هسته ای کشور گفت: طرف های غربی تقاضا داشتند تا 1200 کیلوگرم اورانیوم غنی شده سه و نیم درصد را دریافت کنند ( از کشور خارج کنند) و 120 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد برای سوخت راکتور تهران به ایران بدهند.

کارشکنی های آمریکا در جریان خرید اورانیوم 20 درصد

دکتر باقری با بیان اینکه این تبادل سوخت پس از بحث های متمادی بی نتیجه ماند، گفت: یکی از تخلفات بارز آژانس بین اللمی انرژی اتمی که مانند بیشتر سازمان های بین المللی در سیطره قدرت های استکباری از جمله آمریکاست این بود که نامه درخواست تامین ­سوخت راکتور تهران را به همه اعضای شورای حکام آژانس نداد بلکه تنها به آمریکا و چند کشور صاحب نام ارائه کرد.
عضو ارشد تیم سابق مذاکره کننده هسته ای کشور با بیان اینکه پیش از طرح تامین سوخت راکتور تهران در آژانس بین المللی انرژی اتمی یک کشور به صورت ضمنی اعلام آمادگی برای تامین آن کرده بود که پس از طرح آن در آژانس آمریکا مقابل آن کشور قرار گرفت و این اجازه را نداد .
وی افزود: برای ما مهم این بود که با تامین منافع ملت امکان تامین سوخت هسته ای حتی با تبادل اورانیوم داشته باشیم اما آمریکا با تعیین شرایطی که منافع ملی ما را تامین نمی کرد موجب بی نتیجه ماندن تبادل سوخت شد.
باقری با بیان اینکه ایران به منظور تامین سوخت نیروگاه اتمی بوشهر نیازمند غنی سازی سه و نیم تا 5 درصد بود که پس از آن بتواند میله های سوخت مورد نیاز نیروگاه اتمی بوشهر را بسازد و فناوری هسته ای کشور نیز بر اساس آن فعال شد و توانمندی تولید اورانیوم غنی سازی شده در کشور ایجاد شد.
عضو ارشد تیم سابق مذاکره کننده هسته ای کشور با ذکر خاطره ای از مذاکره ایران و گروه 5+1 در استانبول ، گفت: در حاشیه این نشست جلسه گروه وین شامل آمریکا، روسیه ، فرانسه و آژانس بین المللی انرژی اتمی با ایران شکل گرفت که این گروه در وین نیز تشکیل شده بود و بی نتیجه مانده بود.

آقای باقری اضافه کرد: اما در آن نشست نیز امکان تامین سوخت راکتور تهران بر اساس منافع ملی ما فراهم نشد.
معاون سابق سیاست خارجی و امنیت بین الملل شورای عالی امنیت ملی افزود: در نشست گروه وین دوباره پیشنهاد تبادل سوخت مطرح شد و ما به عنوان نماینده ایران دو نکته را مطرح کردیم نخست اینکه ما تعهد به تحویل اورانیوم 3 و نیم درصد داشتیم اما آنان هیچ تعهدی نداشتند و تنها بیان می کردند که تسهیلات را فراهم می کنند و این مانند آنچه در برجام اتفاق افتاد امکان داشت سوخت هسته ای را تحویل ندهند اما بگویند تسهیلات فراهم آورده اند و دیگر اینکه آنان نیازی به اورانیوم غنی سازی شده سه و نیم درصد ما برای تامین سوخت هسته ای نداشتند.
وی اضافه کرد: مذاکره کنندگان گروه وین ( بویژه آمرکا ) اذعان کردند که خروج اورانیوم سه و نیم درصد از ایران برای کاهش نگرانی های آنان است و نیازی به آن برای تامین سوخت هسته ای ندارند از این رو ایران نیز تقاضا کرد برای رفع نگرانی های ایران نیز برخی تحریم های ما رفع شود اما آنان با قاطعیت نپذیرفتند.

دکتر باقری افزود: کاترین اشتون پس از پایان بی نتیجه نشست گروه وین تقاضای جلسه پایانی را کرد و در آن جلسه گفت: پیشنهاد تبادل هسته ای به منظور گشایش مذاکرات بود و اکنون شما آدرس و تلفن من را دارید به این معنی که اگر پیشنهاد را نپذیرید بن بست در مذاکرات است و راه دیگری وجود ندارد.
مذاکره کننده ارشد سابق کشورمان گفت: از آنجا که با این پیشنهاد منافع کشور ما تامین نمی شد اعلام کردیم که منافع ما تامین نمی شود و شما نیز نشانی و تلفن ما را دارید.

درخواست مذاکره تنها چهار روز بعد از غنی سازی20 درصد

معاون سابق سیاست خارجی و امنیت بین الملل شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه مذاکرات استانبول دوم بهمن سال 88 بی نتیجه ماند ، تصریح کرد : غنی سازی 20 درصد بیستم بهمن همان سال از سوی ایران رونمایی شد و تنها 4 روز پس از آن خانم اشتون مسئول سابق سیاست خارجی اتحادیه اروپا به صورت کتبی تقاضای ادامه مذاکرات کرد.
دکتر باقری افزود: زمانی که گروه ایران در استانبول اعلام کرد که اگر سوخت راکتور تهران را تامین نکنید در ایران آن را تامین می کنیم نماینده فرانسه به تمسخر پوزخندی زد به این معنی که شما نمی توانید و نماینده آمریکا در آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز آن را یک بلوف از سوی ایران برشمرد.


وی گفت: هر چند بر اساس معیارهای مادی حرف آنان درست بود اما باور دینی و عزم جدی دانشمندان هسته ای ما ورق را برگرداند­ و سوخت 20درصد در کشور فراهم شد که این یک موفقیت فنی و همچنین یک موفقیت سیاسی برای کشور بود که بر اساس باور به توانمندی های داخلی استفاده از اراده و ظرفیت داخلی به منظور تامین نیازهای کشور بر اساس توانمندی های علمی، فناوری و خلاقیت دانشمندان جوان کشور بود.
معاون سابق سیاست خارجی و امنیت بین الملل شورای عالی امنیت ملی گفت: باور ، اراده، ظرفیت و خلاقیت موجب موفقیت محققان جوان کشورمان بدون هیچ گونه تجربه ی پیشین در زمینه تولید سوخت راکتور هسته ای تهران با غنای 20درصد بود.
مذاکره کننده ارشد سابق کشورمان گفت: اگر در کنار این توانمندی ها ضعفی در جریان سیاسی مذاکرات داشتیم تجربه ای همانند برجام در عرصه سیاسی به جا می ماند.
وی افزود: گروه مذاکره کننده هسته ای کشور نیز در آن زمان در عرصه سیاسی از پیشرفت های فناوری هسته ای کشور بر اساس باور به توانمندی های داخلی ، اراده جدی، ابتکار و هوشمندی در عرصه سیاسی حمایت کرد.
باقری خاطرنشان کرد : در نشست استانبول نیز یکی از واکنش های احتمالی گروه ایران در مذاکرات می توانست پذیرفتن بر اساس ترس از تحریم بیشتر و جنگ باشد مانند اتفاقی که در مذاکرات سعدآباد رخ داد.
وی افزود: جک استراو وزیر خارجه سابق انگلیس در خاطراتش می نویسد که ما خواهان تعلیق قطعی بودیم ، طرف ایرانی گفت با رئیس جمهور دیدار کنید اما من­ اعلام کردم عجله داریم و به فرودگاه می رویم و با اشاره از وزیر خارجه فرانسه نیز خواستم که او نیز همین را بگوید و وزیر خارجه آلمان نیز همین را مطرح کرد که بلافاصله هر یک از افراد مذاکره کننده ایران به یک نفر تلفن زدند و ما بعد از 15دقیقه تلفن زدن در باغ سعدآباد مجدد به جلسه آمدیم و آنان ( طرف ایرانی) تعلیق را پذیرفتند.

آقای باقری گفت: تعلیق فعالیت های هسته ای یکی از بدعت هایی بود که آژانس بین اللمی انرژی هسته ای برای نخستین بار بر ایران تحمیل کرد که تا کنون به هیچ یک از کشورهای عضو تحمیل نشده است.