افزایش امنیت چین در سایه تقویت ارتش تاجیکستان

به گزارش بولتن نیوز، کارمند سابق کمیته امنیت ملی و کارشناس تاجیک که خواست نامش فاش نشود در مصاحبه با آسیا پلوس رسانه روس زبان این کشور به بررسی روابط نظامی چین و تاجیکستان پرداخت.

در این مطلب آمده است: روابط نظامی «دوشنبه» و «پکن» در آینده توسعه بیشتری را تجربه می‌کند زیرا با تقویت ارتش تاجیکستان چین امنیت خود را در استان «سین کیانگ» زادگاه جنبش اسلامی ترکستان شرقی تأمین می‌کند.

جنبش اسلامی ترکستان شرقی، تروریسم و قاچاق مواد مخدر

یکی از اولویت‌های تعاملات پکن و دوشنبه مبارزه با جنبش اسلامی ترکستان شرقی که مسئولیت آماده سازی اقدامات تروریستی در قلمرو چین و خارج از آن را بر عهده دارد، می‌باشد.

برای دوشنبه فعالیت جنبش اسلامی ترکستان شرقی خطراتی را به دنبال دارد زیرا این جنبش تاریخ غنی تعاملات با افراط‌گراهای آسیای مرکزی به ویژه طالبان را دارد.

در سال 2006 میلادی دادگاه عالی تاجیکستان جنبش اسلامی ترکستان شرقی را به فهرست سازمان‌های تروریستی که فعالیت آنها در قلمرو این کشور ممنوع است، وارد کرد.

جزئیات تعاملات سرویس‌های ویژه تاجیکستان و چین در زمینه مبارزه با این جنبش افشا نشدند اما دولت چین به طور رسمی از دوشنبه برای ارائه کمک‌های لازم در این زمینه قدردانی کرد.

شناسایی شبه نظامیانی که از نواحی مرزی کوهستانی افغانستان عبور می‌کنند، انحلال کانال‌های عرضه منابع مالی و سلاح به تروریست‌ها، تأمین امنیت اماکن مهم چین در قلمرو تاجیکستان می‌تواند از دیگر موضوع‌های همکاری دوشنبه و چین باشد.

مسئله دیگر مشترکی که 2 کشور را می‌تواند در عرصه امنیت پیوند دهد مبارزه با قاچاق مواد مخدر است. از طریق تاجیکستان به مناطق غربی چین مواد مخدر و از آنجا برای تاجیک‌‌ها مخدرات مصنوعی منتقل می‌شوند.

گرچه این مسیر را از نظر حجم عرضه مخدرات نمی‌توان مسیر اصلی انتقال مواد مخدر از افغانستان عنوان کرد اما این مسیر 2 دهه است که وجود دارد و کشف و بازداشت قاچاقچیان در این مسیر بیانگر این مهم است.

با هدف مبارزه با تهدیدات موجود وزارت امنیت اجتماعی چین توافقاتی را با وزارت کشور تاجیکستان به امضا رساند.

از اوایل سال‌های 2000 میلادی چین با یک مشکل افزایش حضور نظامی ناتو در کشورهای آسیای مرکزی مواجه شد.

در قلمرو قرقیزستان و ازبکستان پایگاه‍های نظامی نیروهای هوایی آمریکا ظهور کردند و مذاکراتی در خصوص استقرار پایگاه‌های مشابه «واشنگتن» با دولت تاجیکستان نیز صورت می‌گرفتند اما غرب در این مسیر به موفقیتی دست نیافت.

پنتاگون آن زمان تلاش‌هایی برای به دست آوردن امکان انجام پروازهای جاسوسی در نزدیکی مرزهای چین به خرج می‌داد که این مهم نگرانی پکن را قابل درک می‌کند.

به همین دلیل اعلامیه چین و تاجیکستان در زمینه مشارکت استراتژیک که در سال 2013 به امضا رسید و طرفین را از انجام اقدامات علیه امنیت یکدیگر، از جمله شرکت در اتحادیه‌های مخالف باز می‌دارد، تصادفی به نظر نمی‌رسد.

در عمل چنین توافقاتی برای دوشنبه به این معنی است که تاجیکستان در خصوص فعالیت‌های نظامی آمریکا و ناتو که از سوی طرف چینی می‌توانند به عنوان تهدید برای منافع ملی در عرصه امنیت تشریح شود، بایستی با پکن مشورت کند.

کمک‌های پکن به دوشنبه افزایش می‌یابد

طی سال‌های اخیر چین ارتباطات خود با نظامیان تاجیک را به طور چشمگیری تقویت کرده است.

با توجه به وضعیت نیروهای مسلح تاجیکستان موضوع اصلی مذاکرات طرف تاجیک با هیأت‌های نظامی چین ارائه کمک‌های نظامی، فنی و مالی پکن از جمله آماده سازی کادرهای نظامی تاجیک، خواهد بود.

در ماه اکتبر سال 2012 میلادی «شیرعلی خیرالله اف» وزیر سابق دفاع تاجیکستان اظهار داشت: نیروهای مسلح تاجیکستان به برخی سلاح های چینی مجهز می‌باشند.

وی همچنین گفت: نمایندگان تاجیکستان در دوره‌های آموزشی 5-6 ماهه مؤسسات آموزش نظامی چین تدریس می‌کنند.

در ماه می سال 2016 میلادی در شهر دوشنبه ساختمانی تحت عنوان «خانه افسران» که با حمایت مالی چین حدود 19 میلیون دلار احداث شد، مورد بهره برداری قرار گرفت.

در ماه سپتامبر همان سال اعلام شد که طرف چینی در تقویت مرزهای تاجیکستان با افغانستان شرکت و از جمله 4 دیدبان مرزی احداث خواهد کرد.

در حال حاضر طرف چینی یک دیدبان تحت عنوان «گلخان» در مرز تاجیکستان با افغانستان احداث کرده است.

علاوه بر این قصد دارد در زمستان سال جاری به مرزبانان تاجیک که در شرایط سخت در مناطق «مرغاب» و «اشکاشیم» بدخشان تاجیکستان با ارائه مواد سوختی کمک رساند.

روابط نظامی 2 طرف در آینده توسعه خواهد یافت زیرا پکن با تقویت ارتش تاجیکستان در نوبه اول امنیت خود در استان مختار سین کیانگ که زادگاه جنبش اسلامی ترکستان شرقی می باشد، تأمین خواهد کرد.

«گا شینکون» وزیر امنیت اجتماعی چین ضمن ملاقات با «رمضان رحیم زاده» وزیر کشور تاجیکستان در حاشیه هشتاد و ششمین اجلاس مجمع عمومی پلیس بین المللی اینترپل در پکن، گفت: چین در روند تقویت مرزهای تاجیکستان و افغانستان به دوشنبه کمک می‌کند.

طرفین ضمن این ملاقات تعاملات میان 2 نهاد ذیربط در زمینه مبارزه با تروریسم، افراط‌گرایی، جدایی طلبی، قاچاق مواد مخدر، جرایم سازمان یافته فراملی و همچنین بازداشت افرادی را که مورد پیگرد قانونی قرار گرفتند مورد بحث و بررسی قرار دادند.

وضعیت سیاسی و جرم و جنایت در افغانستان، جلوگیری از اقدامات جنایی در مرزهای تاجیکستان و همچنین سایر چالش‌ها و تهدیدات معاصر از جمله دیگر موضوعاتی بود که جانب‌ها در جریان این دیدار پیرامون آن بحث و تبادل نظر کردند.

وزیر امنیت اجتماعی چین در بخش دیگری از سخنان خود برای کمک به طرف تاجیکستان جهت آموزش متخصصان در زمینه مبارزه با جرایم سایبری و فراملی ابراز آمادگی کرد.

وی افزود: چین کمک‌های عملی برای تقویت مرز تاجیکستان با افغانستان را برای طرف تاجیکی فراهم خواهد کرد.

در گذشته حامی اصلی تاجیکستان در تقویت مرز این کشور با افغانستان روسیه به شمار می‌رفت که مرزبانان آن تا سال 2004 میلادی حفاظت از مرزهای دوشنبه با «کابل» را بر عهده داشتند.