سخنگوی دستگاه قضا تصریح کرد: اینگونه نیست که در همه استانها لیستی تهیه کرده باشیم، اما قانون در این زمینه میگوید به وکیلی در مرحله تحقیقات مقدماتی اجازه ورود دهیم که مورد تایید باشد و قضات نیز بر این اساس عمل میکنند. افرادی در استانها با کمک ضابطین، کانون وکلا و روسای دادگستری وجود دارند؛ البته همه استانها لیست کاملی ندارند.
معاون اول دستگاه قضا گفت: در خصوص قوانینی که تصویب میشود هر یک سال یک بار میشود به مجلس گزارشی در رابطه با اصلاح ماده قانونی داد که در خصوص این ماده ما درخواست اصلاح دادیم و در حال آماده کردن آن برای ارسال به مجلس هستیم.
سخنگوی قوه قضائیه در ادامه در پاسخ به سؤال خبرنگاری مبنی بر اینکه رئیس سازمان بازرسی کل کشور در سه نوبت گزارشی را به سران قوا در رابطه با آلودگی هوا ارسال کردهاند؛ با توجه به اینکه با نزدیک شدن فصل سرما بحران آلودگی هوا وجود دارد، سوال این است که آِیا مسئولیتی متوجه سران قواست و آیا این گزارش سازمان بازرسی نتیجهای داشته است یا خیر،تصریح کرد: سازمان بازرسی کل کشور هر چند وقت یک بار گزارشاتی را برای سران سه قوه ارسال میکند. اگر گزارشاتی که سازمان بازرسی کل کشور تهیه میکند، نسبت به تخلف فرد یا افراد موضوع دولت باشد و یا کسانی که مشمول بازرسی کل کشور میشوند، سازمان بازرسی این موارد را به مسئول عالی آن دستگاه اعلام میکند. اگر از قوه مجریه باشد به رئیس دولت و یا وزارتخانه مربوطه گزارش میدهد و به دستگاه قضایی نمیفرستد که آنها در هیئتهای رسیدگی به تخلفات اداری کارکنان این موضوع را رسیدگی کرده و تصمیم را اتخاذ میکنند.
معاون اول دستگاه قضا ادامه داد:برخی از گزارشات ممکن است تخلف هم نباشد بلکه پیشنهادات است. سازمان بازرسی کل کشور این اجازه را دارد که اگر جایی را بازرسی کرد و به یکسری عیب و اشکال رسید که ممکن است تخلف یا جرم هم نباشد، اما در عین حال برای بهتر شدن کار پیشنهادات را بهعنوان کارشناس ارائه میدهد.
حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژهای یادآور شد: در مورد مسئله هوا تا آنجایی که بنده اطلاع دارم هنوز جرمی علیه کسی از سوی سازمان بازرسی کشور به قوه قضائیه منعکس نشده است. اما نسبت به بعضی از اقداماتی که دستگاههای مختلف میتوانستند در سنوات گوناگون انجام دهند که اگر این کارها انجام میَشد آلودگی هوا کمتر میشد، به دولت متذکر شدهاند که علیالقاعده از بعضی از آنها دولت هم مطلع است و در جهت رفع آن هستند. سازمان بازرسی کل کشور آنها را به دولت و مجلس و رئیس قوه قضائیه منعکس کرده است که انشاءالله در حد توان تا جایی که امکان دارد بتوانند آنها را رفع و رجوع کنند.
وی تصریح کرد: در گزارش آنها این موضوع وجود داشت که برخی از دستگاهها میتوانستند کارهایی را انجام دهند که اگر این کارها انجام میشد، آلودگی هوا کمتر بود.
سخنگوی قوه قضائیه در پاسخ به سؤال خبرنگاری مبنی بر حکم دیوان عدالت اداری در رابطه با برکناری یکی از اعضای شورای شهر یزد خاطرنشان کرد: این مسئله در دیوان عدالت اداری فعلاً دستور توقف موقت گرفته است.
معاون اول دستگاه قضا به روند رسیدگی به شکایات در دیوان عدالت اداری اشاره کرد و گفت: اگر موضوعی به دیوان عدالت اداری منتقل شود دو مدل درخواست وجود دارد: یکی اینکه ماهیتاً ورود کرده و در رابطه با آن نظر میدهد و یک زمان دیگر به دلیل اینکه تا رسیدگی ماهوی نیاز به وقت بیشتری هست، به همین خاطر درخواست توقف (دستور موقت) میگیرند تا موردی که هست متوقف شود و بعد از آن رسیدگی ماهوی صورت گیرد.
حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژهای افزود: دیوان عدالت اداری دستور موقت را در حال حاضر صادر کرده است و از مراکزی که لازم است استعلام کرده، جواب آنها که بیاید تصمیم نهایی را گرفته و بهصورت ماهوی رسیدگی میکند و رأی میدهد.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگاری در رابطه با رویکرد قوه قضائیه با آسیبهای اجتماعی تصریح کرد: آسیبهای اجتماعی مختلف است و بعضی از مسائل که مرتبط با حاشیههای شهرها میشود که عدهای در برخی از نقاط حاشیهای شهرها به یک وضع نامناسبی زندگی میکنند که زیبنده نظام جمهوری اسلامی ایران نیست.
سخنگوی قوه قضائیه ادامه داد: بعضی از موارد هست که ممکن است آسیبهای دیگری باشد؛ مثلاً یکی از آسیبهایی که در حال حاضر وجود دارد تأخیر در ازدواج است در حال حاضر سن ازدواج دختران و پسران بالا رفته است و یک مجموعه مسائل مختلفی باید صورت گیرد تا ازدواج انجام شود.
معاون اول دستگاه قضا با طرح این سؤال که قوه قضائیه باید چه کاری انجام دهد بیان داشت: قوه قضائیه در پارهای از آسیبهای اجتماعی به دولت کمک میکند و مجلس را برای آسیبشناسی کمک میکند. با تجربهای که معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه و سازمان بازرسی کل کشور دارند، در جهت رفع بعضی از آسیبها و آسیبشناسی آنها به قوای دیگر کمک میکنند.
حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژهای خاطرنشان کرد: در پارهای از موارد قوه قضائیه مستقیماً میتواند وارد شود. مثلاً وقتی یک عدهای در یک حاشیه شهری تمرکز پیدا میکنند و از امکانات خوبی هم برخوردار نیستند، احیاناً ممکن است از برق یا آب بهٌصورت غیرمجاز استفاده کنند و افراد خاطی بین آنها حضور پیدا کنند و مشکلاتی را ایجاد نمایند که این موارد از جمله مواردی است که قوه قضائیه با کمک ضابطین خود مستقیماً وارد شده و در پارهای از استانها کمابیش خبرهای آن را شنیدهاید.
وی ادامه داد: عمده این مسائل مربوط به قوه قضائیه نیست؛ ولی در عین حال دستگاه قضا نیز وظیفه دارد و کمک کرده و کمک هم خواهد کرد.
سخنگوی قوه قضائیه در پاسخ به سؤال خبرنگار دیگری مبنی بر اینکه در خبرها عنوان شده که عضو مذاکرهکننده تیم هستهای محکومیتش تعیین شده است؛ در رابطه با اتهامات این فرد با توجه به قطعیت حکم توضیح دهید، گفت: آقای عبدالرسول دری اصفهانی فرزند حسین (چون حکم قطعی شده است، برای ذکر نام محدودیت قانونی نداریم.) ایشان دو تابعیتی بوده است و از جمله کسانی بوده که متهم به جاسوسی و ارائه اطلاعات به بیگانگان بوده است و با دو سرویس هم مرتبط بوده است.
معاون اول دستگاه قضا یادآور شد: دادگاه به این پرونده رسیدگی کرد و ایشان را به ۵ سال حبس قطعی محکوم کرد که این حبس در دادگاه بدوی مورد اعتراض قرار گرفت که به مرحله تجدیدنظرخواهی رفت و در مرحله تجدیدنظرخواهی نیز با توجه به محتویات پرونده و دفاعیات ایشان تأیید شد؛ بنابراین حکم قطعی شده و ایشان باید این ۵ سال حبس را تحمل کند.
حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژهای خاطرنشان کرد: این فرد پرونده دیگری نیز دارد که به اتهام فساد مالی است که برای پرونده قرار وثیقه صادر شده و این پرونده هنوز در مرحله رسیدگی است و کیفرخواست هم نخورده؛ ولی پرونده امنیتی ایشان منجر به ۵ سال حکم قطعی شده است.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار دیگری مبنی بر اینکه پروندههای زیادی در دست قوه قضائیه است و معطل مانده؛ آیا وقتی اطلاعرسانی مناسبی در رابطه با روند این پروندهها صورت نمیگیرد، احتمال بهرهبرداری سیاسی از آنها افزایش پیدا نمیکند، گفت: مکرراً اینجا عرض کردم که ما قبول داریم برخی از پروندهها زمانبر است؛ قوه قضائیه با سه مشکل مواجه است. بعضی از قضات ما از لحاظ مکان بشدت در فشار هستند و سختی کار آنها بسیار زیاد است.
سخنگوی قوه قضائیه ادامه داد: بحث دیگر مسئله بودجه است. قوه قضائیه با توجه به میزان مأموریتی که بر اساس قوانین مختلف به عهدهاش گذاشته شده و در رابطه با پیشگیری از وقوع جرم که همه شما و مردم توقع دارند، بودجه اختصاصیافته به هیچوجه کفاف مأموریتهای محوله را نمیدهد.
معاون اول دستگاه قضا یادآور شد: مسئله سوم منابع انسانی است. یک قاضی در روز به چند پرونده میتواند رسیدگی کند؟حجم زیادی از پروندههایی که بر عهده قوه قضائیه است نیاز است که نیروی بیشتری داشته باشیم. به میزان حجم کار از منابع انسانی لازم برخوردار نیستیم.
حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژهای افزود:، اما در عین حال تمام تلاشمان این است که پروندهها هرچه زودتر به نتیجه برسد و ما نمیخواهیم پروندهها طول بکشند، اما بعضی از پروندهها هستند که بخشی از آنها دست ما نیست؛ یک بخش آن دست کارشناسی است؛ ما در طول سال چند تصادف داریم؟ چند ضرب و جرح در دعواها و نزاعها داریم؟ همه آنها را تا کارشناس نظر ندهد، قاضی نمیتواند اعلام نظر کند و مثلا کارشناس پزشکی تا زمانیکه آن جراحت بهبود پیدا نکند، نمیتواند نظر قطعی خود را اعلام نماید.
وی ادامه داد: بخشی از اینها کارشناسیها، حسابرسیها و استعلامات است. بهعنوان مثال در رابطه با پروندههای امنیتی باید از مراکز امنیتی استعلام شود. ممکن است بخشی از آن خارج از کشور باشد و تحقیقات آنها تحقیقات سادهای نیست. در جرایمی مثل قتل یا مسائل منافی عفت اثبات آن کار آسانی نیست و زمانبر است.
سخنگوی قوه قضائیه گفت: گاهی اوقات ممکن است قاضی با بینه حکم دهد و یا با اقرار طرف و یک جایی نیز ممکن است با علم خودش نظر دهد. علمی که قاضی پیدا میکند ممکن است بین قاضی دادگاه و دادسرا متفاوت شود؛ مثلاً قاضی دادسرا با علمش موضوعی را جرم احراز میکند؛ ولی در دادگاه علم پیدا نمیکند یا در دادگاهِ بدوی علم پیدا میکند؛ اما در دادگاه تجدیدنظر علم پیدا نمیکند و یا در دیوان عالی کشور نقض میشود که باید به شعبه همعرض برود که این کار زمانبر است.
معاون اول دستگاه قضا بیان داشت: اینکه بعضی از پروندهها طول میکشد و این طول کشیدن ممکن است آسیبی برای قوه قضائیه باشد را قبول دارم، اما حقیقتاً قوه قضائیه نسبت به بودجهاش تجهیزات و امکاناتش و منابع انسانی که دارد، کار بسیار سنگینی را انجام میدهد و قضات و کارمندان ما واقعاً بعد از سی سال خدمت اگر اجازه دهیم، بدلیل حجم کار و استرسی که وجود دارد، همه میروند.
حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژهای خاطرنشان کرد: گاهی اوقات پروندهای را که مطالعه میکنم، باور کنید چندین ساعت اعصاب من به هم میریزد که چرا چنین جرمی بهوقوع پیوسته است. جمعه به محل کار رفتم تا یکسری از کارها را انجام دهم. پروندهای را میخواندم که یکی از جرمهای فردی این بود که یک بچه را زنده در چاه انداخته بود که نحوه انجام چنین کاری و انگیزهاش را وقتی میخواندم خیلی به انسان فشار میآورد و تا مدتها به این فکر میکردم که این فرد چطور به خود اجازه داده است با یک بچه چنین کاری کند. یا در قتل اخیر مهاباد که خیلی دردناک است؛ چه میشود که ۴ جوان رفیق خودشان را سر یک مسئله به قتل برسانند؛ آنهم به این ترتیب که حاضر میشوند رفیق خودشان را بکشند، به اتش بکشند و بعد عکس بگیرند.