نگاهی به سفر قریب الوقوع اردوغان به تهران

گروه بین الملل: از روزی که بحران سوریه کلید خورد روابط ترکیه با ایران سمت و سوی دیگری پیدا کرد و آنکارا از رقابت مثبت با ایران در منطقه روی به رقابت منفی با ایران آورد و در سطح سوریه و عراق تا آستانه رویارویی پیش رفت. آنکارا امیدوار بود که با کمک عربستان سعودی و قطر و آمریکا نسخه ایران را در سوریه و عراق بپیچد اما هر روز که گذشت این اندیشه بی اساس بودن خود را بیشتر نشان داد و همانگونه که طرح سعودیها برای تحریک آمریکا جهت حمله به ایران با شکست روبرو شد این طرح نیز سرنوشتی نیافت.

به گزارش بولتن نیوز، اردوغان که فکر می کرد ناتو و کشورهای عربی و آمریکا را پشت سر خود دارد به یکباره کوشید وارد شام شده و نماز جماعت را در آنجا بخواند اما باز خیانت آمریکا و هم پیمانان ترکیه این خیال را باطل کرد و اردوغان درک کرد که توانایی انجام چنین اعمالی را در سطح سوریه و عراق ندارد.

شکست تدریجی داعش در سوریه و عراق و پیچیده شدن نسخه گروههای نزدیک به ترکیه در سوریه نیز اوضاع را برای ترکیه بحرانی تر کرد و با فتح حلب اردوغان شوک اصلی را دریافت کرد که توانایی ادامه این مسیر را ندارد. وقتی کودتا هم در ترکیه روی داد و سرویس های امنیتی ترکیه متوجه نقش آمریکا در کودتا شدند اردوغان پی برد که راه سخت و دشواری را در پیش رو دارد و ادامه مسیر با همراهی آمریکا و عربستان سعودی راهی پر هزینه است.

در داستان قطر نیز اردوغان بیشتر از هر زمانی نگران شد که در منطقه امکان همسویی با عربستان سعودی و آمریکا برای ترکیه تقریبا سخت شده است. سیاست خارجی سعودیها و تفاوتهای بنیادی در نوع نگرش مذهبی آنکارا و ریاض به تحولات منطقه این امر مهم را ثابت کرد که ترکیه با ادامه این روند در مسیر رویارویی با تهران پیش می رود و همزمان باید در منطقه تسلیم سعودیها و آمریکا شود.

اردوغان سرانجام با اکراه پذیرفت که این استراتژی یعنی همسویی با ریاض به نفع وی نیست و کوشید رفته رفته روابط را با ایران و روسیه تقویت کند. حالا اردوغان در مسیر تهران است. منابع خبری روسیه از سفر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در چهارم ماه آینده به تهران خبر دادند.

بنابر اعلام رسانه ها پیش از سفر رئیس جمهور ترکیه به تهران رئیس ستاد ارتش این کشور به تهران سفر خواهد کرد. پیش از این رضا هاکان تکین، سفیر ترکیه در تهران نیز در گفتگویی با خبرگزاری مهر از سفر رئیس جمهور کشورش در پاییز به تهران خبر داده بود.

از این رو دو طرف یعنی تهران و آنکارا می کوشند در روابط خود تجدید نظر کرده و برگ دیگری از روابط را به روی همدیگر بگشایند. این اقدام باعث تقویت امنیت مرزهای همدیگر نیز خواهد شد که در سایه دور شدن ترکیه از ایران ما در سالهای گذشته شاهد گسترش ناامنی در مرزهای ترکیه و ایران بودیم. این بعد دارای اهمیت بسیاری است تاجایی که اواخر مرداد سردار شریف، مسوول روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از تلاش طرفین برای توافقی درخصوص امنیت مرزها خبر داد. وی با اشاره به سفر سردار باقری فرمانده کل نیروهای مسلح به ترکیه گفت که ایران به دنبال یک توافق خوب با ترکیه برای تامین هر چه بهتر امنیت مرزهای ایران و ترکیه به خصوص در غرب و شمال غرب کشور است. به گفته سردار شریف، گروهک‌های تروریستی طی سال‌های اخیر از طریق مرزهای مشترک ایران و ترکیه در غرب و شمال غربی کشور ناامنی‌هایی ایجاد کرده‌اند؛ بنابراین هر قدر دو بازیگر منطقه‌ای بتوانند دامنه همکاری‌های خود را افزایش دهند بر توانمندی آنان در عرصه‌های مختلف درخصوص بحران‌های منطقه‌ای و مرزی و موضوعات دوجانبه افزوده خواهد شد. طبعا علاوه‌بر مسائل سیاسی و امنیتی این نوع ارتباطات می‌تواند بر عرصه‌های اقتصادی هم تاثیرگذار باشد.

بحران سوریه، بحران عراق، بحران تروریستهای تکفیری، بحران قطر، ناامنی در مرزهای ترکیه و ایران، نیاز مبرم اقتصادی ایران و ترکیه به همدیگر، تنش های فزاینده ترکیه با اتحادیه اروپا، همه و همه نشان داد که آنکارا و تهران ناگزیر از تعاملی سازنده مبتنی بر درک مشترک از نگرانیها همدیگر هستند.

شکی نیست آغاز این دوران می تواند پایانی بر جاه طلبی های تروریستها از یک سو و تقویت آنکارا و تهران در سطح معادلات منطقه ای از سوی دیگر شود.

اردوغان برای اینکه قدرت خود را در منطقه بازیابد ناچار به تعامل درست با ایران است و قطعا ایران نیز در فضایی که بر اساس اصل حل بحرانها از طریق مذاکرات سیاسی می کوشد در منطقه نقش آفرینی کند کمک خواهد کرد ترکیه دردسرهای سالهای گذشته را نداشته باشد.

اردوغان دریافت که مسیر قبلی اشتباه بوده است و با اصلاح مسیر نیز خواهد توانست در بالانس سیاسی در منطقه جایگاه داشته باشد.