وفای به‌عهد حیدریان

به گزارش بولتن نیوز، خبر باورنکردنی بود؛ یکی از معدود مواردی که وعده مدیری به فرجامی خوش رسید. در حقیقت زمانی که صالحی‌امیری، وزیر ارشاد و محمدمهدی حیدریان، رئیس سازمان سینمایی وعده دادند تکلیف شماری از فیلم‌های توقیف‌شده روشن خواهد شد، به نظر می‌رسید سر و ته این وعده مهم با نمایش فیلم‌هایی چون مادر قلب اتمی و زادبوم و یکی دو فیلم کم‌مشکل دیگر هم خواهد آمد؛ اما وقتی روز گذشته خبرگزاری‌ها به نقل از ابراهیم داروغه‌زاده، معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی از رفع توقیف خانه پدری، عصبانی نیستم، آشغال‌های دوست‌داشتنی، خانه دختر و پارادایس خبر دادند، با این‌که در وهله اول خبر از فرط مهم‌بودن جعلی به نظر می‌رسید، اما بعد از تايید، خبر نشان از رویدادی مهم در عرصه سینمای ایران داشت؛ رویدادی چنان مهم که می‌توان آن را طلیعه‌ای بر تجدید حیات سینمای مستقل اجتماعی ایران نامید.

روز گذشته داروغه‌زاده در گفت‌وگو باخبرگزاری صداوسیما نام پنج فیلم سینمایی را که بعد از ارزیابی کمیته بازبینی رفع توقیف شده‌اند، اعلام کرد. در واقع اعلام این نام‌ها را می‌توان گزارش سازمان سینمایی به مردم نامید؛ درباره گردش کار و نتایج و دستاوردهای کمیته تعیین وضع فیلم‌های بلاتکلیف که توسط رضا صالحی‌امیری برای بررسی وضع ١٢ فیلم توقیف‌شده سال‌های اخیر تشکیل شده بود و حالا رسما اعلام شده بیشتر آن فیلم‌ها -البته به جز فیلم‌هایی چون رستاخیز و کاناپه که گرفت و گیرشان به نهادهایی بالاتر از ارشاد کشیده- مجوز نمایش گرفته‌اند.

داروغه‌زاده در مورد فیلم‌های بلاتکلیف گفت: تعداد ۱۲ فیلم در کمیته‌ای که به دستور آقای صالحی‌امیری تشکیل شده بود، مورد بررسی قرار گرفت که در نتیجه آن پنج فیلم خانه دختر، خانه پدری، عصبانی نیستم، آشغال‌های دوست‌داشتنی و پارادایس با جلساتی که با تهیه‌کننده و کارگردان آن داشتیم، اصلاحات مدنظر و پیشنهادی کمیته را پذیرفتند. بعد از پذیرش این پیشنهادات همگی این فیلم‌ها مجوز نمایش گرفتند و به‌زودی اکران خواهند شد. ازجمله اصلاحات انجام‌شده روی این فیلم‌ها فیلمبرداری مجدد بعضی سکانس‌ها در دو فیلم خانه دختر و پارادایس بوده و بقیه فیلم‌ها نیز با اصلاحاتی در تدوین قابل اکران شدند.

داروغه در پاسخ به این‌که آیا این شیوه حل مشکل فیلم‌های توقیفی درست است، گفت: بهترین شیوه این است که دیگر فیلمی به نام توقیفی نداشته باشیم؛ یعنی از زمان تولید و پروانه ساخت بتوانیم ارتباط و تعامل خوبی با فیلمساز برقرار کنیم و همسویی مد نظری که باید وجود داشته باشد بین منتقدان مدیران دولتی و سینماگران ایجاد کنیم تا فیلم‌های تولید‌شده مشکلی برای اکران نداشته باشند.

درباره دلایل توقیف این فیلم‌ها حرف‌ و ‌بحث فراوان بوده است. به گفته داروغه‌زاده بعضی از این فیلم‌ها به علت مسائل روز سیاسی دچار مشکل شدند، بعضی نیز به خاطر سوءتفاهماتی که به وجود آورده بودند یا برداشت‌هایی که از آن فیلم‌ها می‌شود؛ البته با گذشت زمان خیلی از مشکلات خود به خود حل شدند. شاید بتوان فیلم‌های عصبانی نیستم و آشغال‌های دوست‌داشتنی را مصداق این سخنان داروغه‌زاده دانست. آشغال‌های دوست‌داشتنی به کارگردانی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی محسن امیریوسفی که سومین فیلم بلندش پس از خواب تلخ و آتشکار است در خانه یک پیرزن که با دختر میانسالش زندگی می‌کند، می‌گذرد.

در یکی از روزهای بعد از انتخابات که تجمع مخالفان انتخابات و معترضان در خیابان‌های تهران برقرار است، عده‌ای از تجمع‌کنندگان فراری از دست نیروهای امنیتی وارد خانه پیرزن می‌شوند و در آن‌جا مخفی می‌شوند. بعد از خروج از خانه متوجه علامتی بر روی درِ خانه پیرزن می‌شوند و طبق شایعه‌های آن روزها به پیرزن خبر می‌دهند که آنها احتمالا در روزهای آینده به خانه او مراجعه خواهند کرد و آن‌جا را می‌گردند پس به پیرزن هشدار می‌دهند که اگر در خانه‌اش چیز مشکوک و مسأله‌سازی دارد، آن را از خانه خارج کند تا مشکلی برایش به وجود نیاید و داستان تازه از این‌جا شروع می‌شود. در اتاق خانه پیرزن سه قاب عکس از سه مرد وجود دارد. مرد اول پسر پیرزن است که در جنگ ایران و عراق شهید شده است. قاب عکس دوم متعلق به برادر او است که از اعضای سازمان مناففین بوده است که در جریان اتفاقات دهه شصت اعدام می‌شود و قاب عکس سوم هم متعلق به همسر پیرزن است که ظاهرا از طرفداران مصدق بوده است که در جریان کودتای ۲۸ مرداد برایش اتفاقی می‌افتد. روند داستان به گفت‌وگوی خیالی این سه نفر با پیرزن در جریان شبی می‌گذرد که او خیال می‌کند فردا به سراغش خواهند آمد.

عصبانی نیستم رضا درمیشیان نیز با داستانی که اشاراتی به موضوعات روز و ازجمله دانشجویان ستاره‌دار داشت، در زمان جشنواره دچار مشکل شد؛ چنان‌که در همان دوره جایزه بهترین بازیگر را از بازیگر این فیلم گرفته و به بازیگر دیگری دادند. مورد سوء‌تفاهم بعدی به خانه دختر مربوط است؛ جایی که این ساخته ارزشمند شهرام شاه‌حسینی به واسطه سوء‌تفاهمی رسانه‌ای مورد غضب قرار گرفت و یک درگیری سه چهار ساله را تجربه کرد. در مورد خانه پدری کیانوش عیاری هم زیاد گفته شده. درباره فیلم ارزشمندی که اصولا بیشترین مشکل به وجود آمده با آن به دلیل وجود سکانسی خشن در ابتدای فیلم است و درنهایت می‌رسیم به پارادایس؛ فیلمی به کارگردانی و تهیه‌کنندگی علی عطشانی و نویسندگی مهدی‌علی میرزایی درباره دو طلبه جوان که می‌خواهند برای شرکت در سمیناری دانشگاهی پیرامون ادیان به آلمان بروند. رئیس حوزه علمیه آنها که حاج آقا فراستی نام دارد، راه سفر را بر آنها می‌بندد. طلبه‌های جوان با اغفال حاج آقا فراستی، ویزایی هم برای او می‌گیرند و او را با خود به آلمان می‌برند.

در سینمای ایران همواره رسم بر این بوده که حتی شایعه توقیف هم بر فروش فیلم‌ها می‌افزاید. حالا در شرایطی که گفته می‌شود کفگیر سینمای گیشه‌ای امسال در همین نیم ‌سال اول به ته ديگ خورده، به نظر می‌رسد رفع توقیف این فیلم‌ها می‌تواند به معنای روزهایی شلوغ برای سینمای ایران در ماه‌های پیش رو باشد؛ روزهایی شلوغ از ازدحام مردمی که فرصت دیدن فیلم توقیفی روی پرده را از دست نمی‌دهند.

منبع: روزنامه شهروند