راهبرد جدید ترامپ درباره برجام چه خواهد بود؟

به گزارش بولتن نیوز، به نقل از بلومبرگ، رئیس جمهور آمریکا به جای پاره کردن توافق هسته ای ایران، ایده «چشم پوشی، عدم تایید و تصحیح» را در پیش گرفته است و اکنون فقط باید منتظر ماند تا مشخص شود آیا ترامپ می تواند با استفاده از اهرم خارج شدن از توافق به توافق بهتری با ایران دست یابد یا خیر.

به نوشته بلومبرگ، از زمانی که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به قدرت رسید، متحدان اروپایی آمریکا همواره نگران بودند که وی به وعده های انتخاباتی خود عمل کند و از توافق هسته ای ایران خارج شود.

این پایگاه اینترنتی آمریکایی در تفسیری به قلم الی لیک افزود: کابینه امنیت ملی ترامپ تفکر متفاوتی نسبت به ترامپ دارد. به گفته مقامات آمریکایی، یک راهبرد جدید درباره توافق هسته ای ایران آماده شده و منتظر تصویب رئیس جمهور است. برنامه این است که به جای پاره کردن توافق آن را مستحکم تر کنند. این ایده را می توان اینگونه جمع بندی کرد: «چشم پوشی، عدم تایید و تصحیح».

انتظار می رود در 14 سپتامبر ترامپ تعلیق تحریم های نظام بانکی و صادرات نفتی ایران را که به عنوان یکی از شروط توافق هسته ای سال 2015 مطرح شد، بار دیگر تمدید کند. براساس قانونی که در سال 2015 به تصویب کنگره رسید، رئیس جمهور باید هر 120 روز یک بار درباره این تحریم ها تصمیم گیری کند. ترامپ تحریم ها را در ماه مه تعلیق کرد و انتظار می رود بار دیگر این کار را انجام دهد.

این برای اروپاییان به منزله هویج است و چماق این خواهد بود که ترامپ احتمالا نگرانی های دولت آمریکا درباره توافق هسته ای ایران را مطرح خواهد کرد. به اعتقاد مقامات آمریکایی این توافق سه ایراد مهم دارد که عبارتند از پایان یافتن زمان اجرای این توافق، ناتوانی این توافق در جلوگیری از توسعه موشک های بالستیک در ایران و مشکلاتی که در زمینه بازرسی از تاسیسات نظامی مشکوک به فعالیت هسته ای وجود دارد. پس از پایان یافتن زمان اجرای توافق محدودیت هایی که ایران با آنها مواجه است مانند ذخیره کردن اورانیوم غنی شده با درجه خلوص پایین بین سال های 2025 و 2030 از میان برداشته خواهد شد.

این مسئله حائز اهمیت است زیرا قانون مصوب سال 2015 که از وزیر امور خارجه می خواهد پایبندی ایران به توافق هسته ای را تایید کند، انعطاف زیادی دارد. همانگونه که نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل روز سه شنبه در موسسه امریکن اینترپرایز توضیح داد، اگر ترامپ به این نتیجه برسد که توافق هسته ای ایران منافع ملی آمریکا را تامین نمی کند، می تواند پایبندی ایران به این توافق را رد کند حتی اگر ایران از لحاظ فنی به مفاد توافق پایبند بوده باشد.

به گفته برخی مقامات آمریکایی ترامپ قصد دارد اعلام کند، ایران به تعهدات خود پایبند نبوده است که تاحدودی به دلیل ادامه یافتن آزمایش موشک های بالستیک در این کشور است.

عدم تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای از طرف دولت ترامپ این توافق را برهم نخواهد زد بلکه پرونده آن را به کنگره می فرستد که احتمالا به اعمال دوباره تحریم های فلج کننده ای که انتظار می رود ترامپ این هفته آنها را تعلیق کند، رای خواهد داد. ترامپ باید تا 15 اکتبر درباره تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای تصمیم گیری کند.

زمان بندی تعلیق ها و ضرب الاجل تایید پایبندی ایران یک دریچه دیپلماتیک ایجاد می کند. هفته آینده مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک نشست خواهد داشت و انتظار می رود ترامپ این موضوع را با همتایان خود از انگلیس و فرانسه درمیان بگذارد تا آلمان را متقاعد کنند از برگزاری مذاکرات مجدد درباره توافق هسته ای ایران حمایت کند.

با توجه به نزدیک بودن ضرب الاجل 15 اکتبر با نشست مجمع عمومی ترامپ برای اعمال فشار بر اروپائیانی که از توافق ایران حمایت می کنند و بانک ها و شرکت های انرژی آنها که به دنبال انعقاد قرارداد با ایران هستند، اهرم هایی در اختیار خواهد داشت.

اگر کنگره اعمال تحریم های فلج کننده ایران را بار دیگر به تصویب برساند، سرمایه گذاران اروپایی احتمالا مجبور خواهند شد بین تجارت با آمریکا و ایران یکی را انتخاب کنند.

مارک دوبوویتز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی ها گفت: این نگرانی واقعی که دونالد ترامپ از توافق خارج خواهد شد، اروپاییان را به هراس می اندازد. این مسئله سرانجام فضای لازم را ایجاد خواهد کرد تا توافق ناقص باراک اوباما مورد بررسی قرار گیرد و وقفه هایی که سیاست آمریکا در برابر ایران را در هشت سال اخیر تشکیل داده از میان برداشته شود.

به نظر می رسد فرانسه و انگلیس با این طرح مخالفتی ندارند. دو دیپلمات آمریکایی این هفته گفتند همتایان آنها از لندن و پاریس اعلام کرده اند اعمال فشار بر ایران را به منظور رفع برخی نواقص توافق مورد بررسی قرار خواهند داد. گنس روماتت اسپاین، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه ماه پیش به خبرنگاران گفت رئیس جمهور این کشور در 29 اوت اذعان داشته است که توافق وین احتمالا درباره دوره پس از سال 2025 و درباره فعالیت های ایران در زمینه توسعه موشک های بالستیک اصلاح خواهد شد.

نویسنده درادامه با تاکید بر این که ترامپ ثابت کرده است آدم قابل پیش بینی نیست، افزود: اگر وی راهبرد تیم امنیت ملی خود را رد کند، موضوع جدیدی نخواهد بود. ترامپ پیش از تصویب یک طرح برای جنگ افغانستان سه ماه صبر کرد. اما این پیشنهاد با شخصیت ترامپ کاملا هماهنگ است.

به اعتقاد نویسنده، اهرمی که ترامپ اکنون در اختیار دارد تهدید کردن به خارج شدن از توافق است و اکنون فقط باید منتظر ماند تا مشخص شود آیا ترامپ می تواند با استفاده از این اهرم به توافق بهتری با ایران دست یابد یا خیر.