ناامیدی اردوغان از غرب

گروه بین الملل: بعد از صدور حکم بازداشت محافظین رجب طیب اردوغان در دادگاهی در آمریکا، مقامات آمریکایی بار دیگر اعلام کردند که به حمایت از کردهای موسوم به وای پی جی یا نیروهای مدافع خلق ادامه خواهند داد و تاکید کردند که این نیروها در عملیات آزادسازی دیرالزور یکی از مهمترین پایگاههای داعش نیز مشارکت خواهند داشت. فرماندهان آمریکایی با آب و تاب از این همکاری سخن می گویند و کردها را در زمره متحدانی قوی ذکر می کنند که توانایی جنگیدن در شرایط سخت را دارند.

مقامات ترکیه نیز تاکید دارند که بخش زیادی از تسلیحاتی که برای نیروهای مدافع خلق در سوریه فرستاده شده است در اختیار حزب کارگران کردستان ترکیه (پ.ک.ک) قرار گرفته است و امری که برای ترکیه به سان سم می باشد. چون این گروه موفق می شود در نبرد با ارتش ترکیه از آنها بهره بگیرد و بدین ترتیب زمینه پیروزی پ.ک.ک بر ارتش ترکیه در نبردها بیشتر می شود.

البته گفتنی است نه تنها در سوریه بلکه پ.ک.ک اقدام به خرید سلاحهای آمریکایی کرده است که برای شمال عراق نیز ارسال شده است و از این طریق کوشیده است که معادلات نبرد را در میدان نظامی برای خود تغییر دهد.

در این میان البته ترکیه بیکار ننشسته و دستکم در سطح سیاسی چنین نشان می دهد که در حال خرید موشکهای اس 400 از روسیه است. ترکیه به عنوان یک کشور عضو ناتو در حالی مشغول این خرید است که اعضای ناتو و آمریکا از این خرید ناراضی به نظر می رسند.

به گزارش خبرگزاری رسمی ترکیه آنکارا مقدمات اتمام قرارداد خرید سامانه موشکی اس ۴۰۰ را تکمیل کرده که به نوبه خود باعث نگران هم‌پیمانانش در ناتو شده‌ است. مسؤولان روسیه و ترکیه بر نهایی کردن تمامی مقدمات جهت تکمیل قرارداد خرید سامانه موشکی اس ۴۰۰ که بزرگترین قرارداد ترکیه است، تاکید کردند.

به رغم این تاکیدها این قرارداد در مرحله مقدمات است. تحلیلگران نسبت به تحویل سامانه دفاع موشکی زمین به هوا توسط ترکیه تردید دارند و برخی از آن‌ها می‌گویند، پیامی که این قرارداد برای غرب به همراه دارد از تحویل آن مهمتر است.

پنتاگون نیز هشدار داد و صراحتا اعلام کرد که که در کل فکر خوبی است که اعضای ناتو تجهیزاتی را بخرند که قابل استفاده در میان خودشان باشد. در همین راستا، رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه با توجه به قرارداد مذکور گفت: اگر خدا بخواهد، موشک‌های اس ۴۰۰ را در کشورمان خواهیم دید.

اردوغان تاکید کرد که یونان دشمن سابق و عضو ناتو است که موشک‌های اس ۳۰۰ را در اختیار داد. دیمیتری شوگایف، رئیس آژانس هماهنگی نظامی فنی روسیه گفت: این قرارداد تقریبا آماده است و تنها بررسی دقیق مسائلی باقی مانده که باید حل شود. وی افزود، آمریکا احتمالا عصبانی شود اما ترکیه کشوری مستقل است و خودش تصمیم می‌گیرد.

روسها نیز بی میل نیستند که یکی از متحدین دیروز آمریکا در منطقه را به سوی خود جذب کنند. تنش های سوریه و اتفاقاتی که بین روسیه و ترکیه از یک سو و عدم حمایت ناتو از دخالت ترکیه در سوریه سبب شده که روابط ترکیه و روسیه بهبود پیدا کرده و به روابط استراتژیک تسری پیدا کند. روسها بخصوص با تنش های اخیری که با آمریکا و اعضای ناتو بعد از سال 2014 میلادی در خصوص الحاق کریمه به خاک روسیه پیدا کرده اند بی میل نیستند که ترکیه را همراه و با خود همسو نمایند.

هرچند در این میان باید این موضوع را نیز اضافه کرد که ترکیه با کمک روسها در حال زدن خط لوله گازی است که از ترکیه به دریای سیاه و از آنجا به اروپا می رسد. خط لوله گازی که روسیه را به لحاظ برتری اقتصادی نسبت به اروپا در راس قرار می دهد و به ترکیه کمک می کند که انرژی مورد نیاز خود را تامین شده ببیند.

اگرچه تحلیل گران بر این اعتقاد هستند که روسیه و ترکیه راه درازی برای روابط راهبردی و استراتژیک پیش رو دارند و اقدامات اخیر تنها یک فشار مشترک بر غرب برای تغییر دیدگاهها می باشد اما به هر روی روسیه و ترکیه وارد عرصه همکاریهای نوینی شده اند که برای غرب و ناتو قابل تحمل نیست. البته همکاریهای غرب و کردها نیز که اکنون تبدیل به بازیگری برای اعمال فشار بر ترکیه هستند برای ترکیه قابل تامل نیست.

با در نظرگرفتن این شرایط و وضعیت آمریکا در سوریه و روند تنش های روسیه و آمریکا و البته تنش اتحادیه اروپا و ترکیه هر روز که می گذرد بر عمق استراتژیک روابط ترکیه و روسیه افزوده می شود تا جایی که دیگر بازگشت از آن برای دو کشور بشدت سخت باشد. مواضع اردوغان و کشورش علیه اتحادیه اروپا، ناتو و آمریکا نشان می دهد که ترکیه بعد از سالها در حال دوری تدریجی از آمریکا و غربی است که امتیازات زیادی به ترکیه بخاطر موقعیت استراتژیکش اعطا کردند. شکی نیست این همسویی با روسیه و دوری از غرب و آمریکا بالانس نیرو را در منطقه به نفع روسها و ترکیه تغییر خواهد داد و اجاز نخواهد داد بالانس قدرت در منطقه به نفع غرب سنگینی کند. ناامیدی اردوغان از غرب وی را بشدت تحت فشار قرار داده است تا در مسیر کنونی حرکت کند.