سینمای کودک رنگ باخت، احیا نشد

گروه سینما و تلویزیون: ماه قبل یکی از انیمیشن‌های دیزنی سکوی فروش جهانی را  از آن خود کرد. جدیدترین انیمیشن استودیوی دریم‌ورکس موفق شد برای چند هفته‌ متوالی صدرنشین باکس‌آفیس باقی بماند. «بچه رئیس» که با بودجه‌ ۱۲۵ میلیون دلاری تولید شده، تا چند برابر هزینه تولید را توسط اکران در سراسر جهان به دست آورد. این درحالی بود که «دیو و دلبر» نیز از مرز یک میلیارد دلار عبور کرد. در واقع در همین بهار گذشته، فیلم‌های اول تا سوم جدول فروش جهانی متعلق به انیمیشن‌هایی در گونه کودک بود و این وضعیت لااقل یک ماه با فیلم‌های مختلف ادامه پیدا کرد. در واقع در حالی که سینمای جهان در تسخیر ژانر کودک است، سینمای کودک و نوجوان کشور درجا می‌زند و هیچ اتفاق مثبت و رو به جلویی در این ژانر نمی‌افتد. جشنواره بخشنامه‌ای فیلم کودک و نوجوان نیز که معلوم نیست به چه دلیلی به برگزاری مستمر خود ادامه می‌دهد، هرساله با فیلم‌هایی نسبتا ضعیف، تکراری و البته بدون نمایش آثار با کیفیت جدید بودجه‌های محدود این حوزه را صرف ریخت و پاش‌های جشنواره‌ای می‌کند و در عوض تولید موفقی صورت نمی‌گیرد و کارگردان‌های سینمای کودک عمدتا گلایه دارند.

به گزارش بولتن نیوز، چندی پیش صادق صادق‌دقیقی در یادداشتی نوشت: امان از سینمای کودک که من فیلمساز را هر روز با تمام غرورم مجاب می‌کند تا به شورای کودک التماس کنم فیلمنامه‌ام خوب است، قهرمان دارد، کودک در داستان فیلم غرق می‌شود، همذات‌پنداری می‌کند، الگو می‌گیرد؛ نه از مدل غربی، بلکه از فرهنگ و تمدن ایران‌زمین الگو می‌گیرد. اما برای او که تمدن مهم نیست! مهم نیست که تو روی فیلمنامه‌ات 2 سال کار کرده‌ای، وقت گذاشته‌ای، عمر گذاشته‌ای، از جیب خورده‌ای و...، مهم آن است که فیلمنامه‌ات به صورت انشا خوانده شود، بعد هم بگویند خوب نیست، در راستای سیاست نیست.

تهیه‌کنندگان با سابقه سینمای کودک نیز از اوضاع رضایت ندارند. محمد نیک‌بین، تهیه‌کننده سینما در آستانه برگزاری سی‌امین جشنواره فیلم کودک و نوجوان در گفت‌وگویی با سینماپرس با اشاره به مشکلات موجود در سینمای کوک و نوجوان می‌گوید: طیف گسترده‌ای از جامعه را کودکان و نوجوانان تشکیل می‌دهند و بدیهی است که این طیف نیاز به سینمایی مختص به خود دارند و مسؤولان سینمای ایران باید مانند دست‌اندرکاران سینمای جهان خوراک مناسبی را برای این نسل فراهم کنند اما متأسفانه سال‌هاست که به دلیل مشکلات پایه‌ای متعدد این سینما روز به روز کوچک‌تر از قبل شده است. وی می‌افزاید: این وظیفه دست‌اندرکاران و مدیران سینمایی است که فیلمسازان و تهیه‌کنندگان دغدغه‌مند سینمای کودک را برای ساخت فیلم‌های کودک ترغیب و تشویق کنند اما متأسفانه مدت‌هاست هیچ تشویقی برای تولید فیلم کودک وجود ندارد.

این تهیه‌کننده با اشاره به اهمیت فیلمنامه‌های مناسب برای تهیه و تولید فیلم برای کودکان و نوجوانان، معتقد است: فقدان فیلمنامه مناسب، شکست در گیشه و عدم حمایت مدیران باعث رکود سینمای کودک شده است و اگر مسؤولان سینمای کودک دغدغه‌ای برای رونق مجدد این‌گونه مهم سینمایی دارند باید نسبت به این موضوعات توجه نشان داده و معضلات آن را رفع کنند. ما در وهله اول نیاز به سناریوهای جذاب و پرکشش برای کودکان نسل امروز داریم؛ همانطور که در تمام عرصه‌ها ما شاهد پیشرفت بوده‌ایم در نگارش سناریوی مختص کودکان نیز باید پیشرفت کنیم و براساس ذائقه امروز کودکان و نوجوانان فیلمنامه‌ها را بنویسیم اما متأسفانه اغلب فیلمنامه‌نویسان و کارگردانان حوزه سینمای کودک در دهه‌های گذشته مانده‌اند و در همان روزگار در حال درجازدن هستند. از سوی دیگر مسؤولان باید تدبیری برای اکران فیلم‌های کودک در زمان و فصول مناسب داشته باشند تا این آثار بتواند بازگشت اقتصادی داشته باشد و سرمایه‌گذاران فعال را مجاب به سرمایه‌گذاری برای تولید اینگونه آثار کند. این تهیه‌کننده سینمای کودک خاطرنشان کرد: من به عنوان یک تهیه‌کننده‌ای که در کارنامه سینمایی‌ام تجربه تولید ۲ فیلم «کاکادو» و «کاغذ خروس نشان» را دارم به دلیل مشکلاتی که برای این فیلم‌ها پیش آمد خیلی سخت می‌پذیرم که مجددا به سمت تولید فیلم در سینمای کودک بروم مگر آنکه فیلمنامه‌ای به دستم برسد که کشش لازم را برای جذب کودکان امروزی دارا باشد و از سوی دیگر مسؤولان و مدیران سینمایی این تعهد را به من بدهند که از فیلمم در زمان قبل و بعد از تولید حمایت می‌کنند و اکران مناسبی را برای آن در نظر می‌گیرند. نیک‌بین سپس با بیان اینکه «کاکادو» در زمان تولید با توقیف مواجه شد و مدیران سینمایی به «کاغذ خروس نشان» بی‌توجهی کردند، اظهار داشت: تمام اینها در صورتی بود که این دو فیلم قابلیت آن را داشتند که در گیشه با موفقیت روبه‌رو شوند و مخاطبان زیادی را به سمت خود جذب کنند اما بی‌تدبیری مدیران وقت سینمایی باعث شد تمام زحمات ما بر باد رود. در دوران طلایی سینمای کودک مدیران سینمایی، سینماگران و فیلمسازان را تشویق می‌کردند در این‌گونه سینمایی که با استقبال بسیار زیاد مردم روبه‌رو بود مبادرت به ساخت فیلم کنند و سیاست بسیار خوبی وجود داشت که از فیلم‌های کودک حمایت می‌شد اما زمانی که مدیران جدید جایگزین مدیران قبلی شدند سینمای کودک کم‌کم رنگ باخت و تا به امروز هم نتوانسته احیا شود. همچنین علی قوی‌تن، کارگردان فیلم سینمایی «پرواز بادبادک‌ها» درباره سیاست‌های اشتباه مسؤولان سینمایی در حوزه سینمای کودک و نوجوان گفت: مدیران، مسؤولان و سیاست‌گذاران سینمای کودک و نوجوان هیچ حمایتی از  فیلمسازان سینمای کودک به عمل نمی‌آورند. بنده به عنوان یک فیلمساز مستقل نه در اکران فیلم‌هایم حمایت می‌شوم و نه از پشتیبانی در زمان تولید و پیش‌تولید بهره می‌برم؛ مسؤولان صدای من و امثال من را در نطفه خفه می‌کنند و اصلا نمی‌خواهند نام و نشانی از ما باقی باشد. این سینماگر تصریح کرد: اعضای شورای راهبردی سینمای کودک مانند خانم مرضیه برومند که البته بنده برای ایشان احترام زیادی قائل هستم می‌خواهند تمام فیلمسازانی که درباره کودکان و نوجوانان طی تمام این سال‌ها مبادرت به ساخت فیلم کرده‌اند حرفی نزنند و سهم آنها را به طور کل نادیده بگیرند و به همین علت است که همواره به این دست از فیلمسازان بی‌توجهی و بی‌محلی صورت می‌گیرد و هیچ کس از آنها حمایت نمی‌کند اما در عوض برخی فیلمسازان خاص بودجه‌های هنگفتی برای تولید آثار سفارشی برای کودکان دریافت می‌کنند. کارگردان فیلم سینمایی «سنجاقک‌های برکه سبز» سپس با تأکید بر اینکه شورای راهبردی سینمای کودک هیچ عایدی مثبتی در پی نداشت، اظهار داشت: متأسفانه طی سال‌های اخیر ما فقط شاهد حق‌کشی و حق‌خوری از سوی مسؤولان و سیاست‌گذاران سینمای کودک و نوجوان بوده‌ایم. فیلمسازان سینمای برای کودک و درباره کودک باید همواره در کنار هم باشند و بتوانند از مواهب سینما به طور یکسان بهره‌مند شوند اما متأسفانه برخی از آنها به امثال من اصلا احترام نمی‌گذارند، ما را به طور کل نمی‌بینند و فراموش‌مان کرده‌اند؛ با یک نگاه تند و تیز همواره به ما «نه» می‌گویند و می‌خواهند مانع از حضور و فعالیت‌مان شوند.

منبع: وطن امروز