سومین شماره نشریه«نقد هنر»روی دکه رفت

به گزارش بولتن نیوز، داریو فو، هنرمندی طناز، منتقدی جسور و اصلاحگری کاردان بود. فو در تمام آثارش تنها به بیان دردها بسنده نمی‌کرد بلکه پیشنهادهایی برای برون رفت از معضلات را پیش پای مخاطبانش می‌گذاشت.

وقتی داریو فو در سال ۱۹۷۵، برای اولین بار نامزد دریافت جایزه نوبل ادبیات شد، این انتخاب را اتفاقی پوچ دانست و گفت: «همه می‌دانند که چقدر از سر خم کردن یا زانو زدن در برابر هر کسی ولو برای دریافت جایزه متنفرم، این جایزه نوبل هم برای خودش یک کمدی است. وقتی سیاستمداران، افسران پلیس و مقامات کشورم بشنوند که جایزه به من تعلق گرفته، می‌توانم قیافه‌شان را تصور کنم، از خدای‌شان است که من را به هر نحوی ساکت کنند و به دستانم دستبند بزنند. حالا هم نامزد شدن در این جایزه!». فو در آن سال برنده جایزه نوبل نشد اما دو سال بعد و در سال ۱۹۷۷ نام او به عنوان برگزیده جایزه نوبل ادبیات اعلام شد و او نیز جایزه اش را همراه با ایراد نطقی همچون اجرای نمایش تک نفره در آکادمی سوئد دریافت کرد.

در سومین شماره از نشریه فرهنگی-هنری «نقد هنر» ترجمه کامل متن خطابه فو در مراسم جایزه نوبل ادبیات آورده شده است. فو درباره سخنرانی در آکادمی سوئد گفته است: «بی شک، سخنرانی من خنده دارترین، کمدی ترین و تئاتری ترین سخنرانی ای بود که در آکادمی سوئد انجام شد.»

گرچه در گستره تئاتر جهان، فو را یک نمایش نامه نویس، بازیگر و کارگردان طنزپرداز می‌شناسند اما او در موطن خودش، پیشه دیگری هم داشت: نقاشی. او همیشه دوست داشت هنر نقاشی اش بیشتر از هنر تئاترش مورد توجه قرار گیرد؛ هرچند این خواسته اش هیچگاه محقق نشد. سومین شماره از «نقد هنر» در مقاله‌ای با عنوان «فو، نقاش نویسنده، بازیگر مجسمه ساز» به این بعد از هنر فو پرداخته است.

نمی توان از فو، سخن گفت و به همراه، همکار و یاور همیشگی او در هنر تئاتر اشاره نکرد. فو همیشه موفقیتش را مدیون همسرش؛ فرانکا رامه؛ می‌دانست. رامه در مقدمه ای که برای نمایشنامه «حساب پرداخت نمی‌شه!» نوشت، تاریخچه ای کامل از روند فعالیت‌هایشان و تغییر مسیر جریان تئاتریشان ارائه کرده است. ترجمه این متن با عنوان «فقط کوته اندیشان تئاتر فو را آسان می‌پندارند» در شماره سوم نشریه «نقد هنر» آورده شده است.

در ایران، کارگردانان بسیاری به آثار فو پرداخته اند که از برجسته ترین آنها می‌توان به‌هادی عامل‌هاشمی و مرحوم مصطفی عبداللهی اشاره کرد.‌هادی عامل‌هاشمی در این شماره از «نقد هنر» در یادداشتی کوتاه با عنوان «فو، کله خر دوست داشتنی» از چرایی علاقه اش به این طنزپرداز ایتالیایی گفته است. همچنین میکاییل شهرستانی بازیگر و کارگردان تئاتر که در نمایش مصطفی عبداللهی با عنوان «مرگ تصادفی یک آنارشیست» نوشته فو، حضور داشت، خاطره خود را از این تجربه در یادداشتی با عنوان «به بهانه مصلحت اندیشی، سر، خم نکنیم» مرقوم داشته است.

از پژوهشگران و محققان برجسته ای که عمرش را در راه معرفی و بررسی آثار فو صرف کرده، «آنتونیو سودری» استاد دپارتمان هنر ایتالیا در دانشگاه ترومن آمریکاست. مقاله ای تحلیلی او با عنوان «داریو فو، جانوران و دلقک‌های درباری» در این شماره از «نقد هنر» دریچه ای تازه را برای علاقه مندان آثار فو باز گفت وگویی صمیمی با فو، بررسی شیوه نویسندگی فو، کنکاشی در تئاتر سیاسی فو و خطابه جاکوپوفو - پسر داریوفو- در مراسم خاکسپاری پدرش، از دیگر مطالب سومین شماره از «نقد هنر» است.

دوماهنامه فرهنگی-هنری «نقد هنر» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی سارا منصوری و سردبیری حمیدرضا قنبری ویژه بهار ۹۶ با قیمت ۵۰۰۰ تومان منتشر و از کتابفروشی‌های معتبر قابل تهیه است.