داریوش مؤدبیان با دو مرد خجالتی و دلگشای عبید زاکانی

گروه تئاتر و موسیقی: داریوش مؤدبیان از چهره‌های بنام بازیگری، ترجمه، تدریس، کارگردانی و حتی نشر در زمینه تئاتر، تلویزیون و سینماست. او که در حوزه طنز فعال است، به گفته خودش سه‌سالی است که گروه تئاتر مردم را که علی نصیریان آن را در سال ٤٦ در اداره تئاتر راه‌اندازی کرد، دوباره احیا کرده. او از همان سال‌ها بازیگر و کارگردان این گروه بوده و هم‌اینک بنابر دعوت عزت‌الله انتظامی - دیگر عضو اصلی گروه مردم- در خانه موزه انتظامی گروهش را گرد آورده که در آنجا تمرین و برنامه‌های آموزشی و اجرائی را در پیش گیرند. آنها در سالن کوچک ٨٥ نفره‌ای، نمایش‌هایشان را اجرا می‌کنند. گروه تئاتر مردم تاکنون اجراهایی را براساس متون چخوف، مروژک، برشت، کورتولین، فرانسوا تیساندیه و... به صحنه آورده‌اند. سالن خانه موزه انتظامی از سال ٩٣ راه‌اندازی شده و گروه مردم از سال ٩٤ در آنجا مستقر شده‌اند.

به گزارش بولتن نیوز، مؤدبیان را لحظه‌ای تلفنی می‌یابم که برای هواخوری از سالن تمرین خانه موزه به حیاط آمده است. می‌گوید آن پایین خط نمی‌دهد و این فرصتی است برای احوال‌پرسی از مردی که همیشه در حال کارکردن است؛ از ترجمه و نشر گرفته و این سال‌ها که دوباره در تئاتر انرژی‌اش را برای جوان‌ها صرف می‌کند.

داریوش مؤدبیان می‌گوید: ما نخستین شنبه هر ماه برنامه روخوانی از طنزآوران جهان را اجرا می‌کنیم که روخوانی با نمایش‌نامه‌خوانی بسیار متفاوت است و چیزی شبیه به اجراست که در آن از دکور و لباس هم بهره گرفته می‌شود.

مؤدبیان از ٢ تا ٤ اردیبهشت‌ماه ٩٦ نمایش دلگشا را که برگزیده‌ای از لطایف عبید زاکانی است، روخوانی می‌کند. بنا بر نظر مؤدبیان، عبید زاکانی غزل‌سرا، شاعر و نویسنده بزرگی است که شعرهای گوناگونی در حوزه عرفان، غزلیات عاشقانه و طنز دارد. وی رساله‌ای به زبان عربی و فارسی دارد که لطیفه‌هایش را شامل می‌شود. او دراین‌باره می‌افزاید: من از حکایت‌های طنزآمیز، بخشی از داستان‌ها را که طنز اجتماعی و سیاسی دارد، با هم تلفیق کردم تا در سه شب اجرا کنم. خودم تنها بازیگر این نمایش هستم که البته در کنارم علی‌سینا رضانیا موسیقی زنده این اثر نمایشی را با به‌کارگیری سازهای ایرانی اجرا می‌کند.

 این کارگردان تئاتر می‌گوید: نمایش دلگشا شامل ٥٥ حکایت و داستان‌هایی از رساله طنزنامه است که در ٧٠ دقیقه اجرا خواهد شد. در انتخاب‌هایم سعی کرده‌ام که موضوع‌ها در یک زمینه باشد. مضامین داستان‌ها زمینه مشترک اجتماعی دارند و با توجه به نقد اجتماعی‌ای که دارند، برگ‌هایی از تاریخ گذشته را برای ما روشن می‌کنند، ولی این طنزها تعمیم‌پذیر هستند. اگرچه عبید زاکانی از هنرمندان قزوینی است، اما به‌شدت تحت‌تأثیر سعدی بوده، به‌طوری‌که بسیاری از داستان‌هایش نزدیک به گلستان است.

بنابر اعتقاد مؤدبیان، این اثر نمایشی یک نوع روخوانی نمایشی است و او در آن، هم قصه‌گویی می‌کند و هم آن را بازی خواهد کرد.

مؤدبیان همچنین می‌گوید از روز پنج اردیبهشت نمایش «دو آدم خجالتی» نوشته اوژن لابیش را در خانه‌موزه استاد انتظامی اجرا خواهد کرد که این اثر یک کمدی وودویل فرانسوی است. اوژن لابیش، نمایش‌نامه‌نویس و روزنامه‌نگار قرن نوزدهم میلادی و اهل فرانسه است.  داریوش مؤدبیان ضمن بیان خاستگاه کمدی و تمایز آن با طنز، به توصیف خصوصیات کمدی وودویل و جایگاه اوژن لابیش در این‌ گونه از کمدی می‌پردازد: کمدی وودویل در اصل مبتنی‌بر موقعیت است و سپس شخصیت، اما شخصیت‌های این نوع کمدی پیچیده نیستند. اصل دیگر در وودویل‌ها بازی با کلام است. در این نوع کمدی، خانواده جایگاهی اساسی و بنیادین دارد و رویکرد اجتماعی آن هم در قالب خانواده مطرح می‌شود. اوژن لابیش از آغازگران کمدی‌های موزیکال است که بر پایه آن اپرت شکل گرفته من در اجرای خودم دو قطعه آواز به زبان فرانسه می‌خوانم، اما سعی کرده‌ایم که اجرایمان تا حدی موزیکال شود، هرچند دیگر اپرت نیست.

او در دهمین نشست طنزآوران جهان نمایش، نمایش کمدی وودویل فرانسوی، «دو آدم خجالتی» را هفت اسفندماه ٩٥ در خانه‌موزه استاد عزت‌الله انتظامی روخوانی کرده بود و به‌دلیل اقبال عمومی، آن را مناسب برای اجرای عمومی تشخیص داده و پس از آن گروهش را با تمرین‌های بیشتر آماده برای اجرای عمومی کرده است.

مؤدبیان می‌گوید: داستان نمایش دو آدم خجالتی، درباره آدم‌های خجالتی‌ای است که در زمانی‌ که باید صحبت کنند خجالت می‌کشند. این اثر درباره فردی خجالتی است که به خواستگاری دختری می‌رود. این در حالی است که دختر و پدرش خواستگار را دیده و پسندیده‌اند. خجالتی‌بودن پدر دختر و پسر جوان باعث می‌شود که در گفت‌وگو درباره ازدواج دختر، از هر چیزی جز اصل قضیه صحبت کنند. دراین‌میان موقعیت‌های کمدی و اتفاقات بسیار جالبی پیش می‌آید که نمایش را جذاب می‌کند. در این اثر نشان داده می‌شود که خصلت‌های پسندیده نیز وقتی از حد اعتدال خارج شوند، دردسرهایی را به دنبال خواهند داشت.

در نمایش دو آدم خجالتی، نگار نیکنامی، سعید پارسا، علیرضا اخوان، علی دشتی، هستی رزازچیان، مهرناز عباسی، سعید عسکری و نگار نیکنامی ایفای نقش می‌کنند. همچنین اشکان میرزاشفیع، نوازنده و آهنگ‌ساز نمایش است.

داریوش مؤدبیان پیش از این نمایش‌هایی همچون «مزاحم کوچولو»، «قرارداد با مرگ»، «کمدی شایعه»، «آقای فالنتین»، «حواله پستی و خانواده گومیدان»، «اتهام»، «هفت خیار شاهانه» و... را اجرا کرده است.

همچنین، داریوش مؤدبیان در نظر دارد نمایش «گلگشت در گلستان» را در هجدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی -سنتی در شهریور امسال روی صحنه ‌ببرد.

منبع: شرق