گروه بین الملل: سرانجام شانزدهم آوریل تمام شد و همه پرسی برای تغییر قانون اساسی در ترکیه براساس خواسته رئیس جمهور دیروز و شخص اول و آخر امروز ترکیه تمام گردید. پس از شمارش ۱۰۰ درصد آرای همه پرسی ترکیه، ۵۱.۲ درصد مشارکت کنندگان در این همه پرسی با تغییرات قانون اساسی موافقت و ۴۸.۷ درصد از شرکت کنندگان نیز با این تغییرات مخالفت کردند.
به گزارش بولتن نیوز، حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان توانست با اختلاف ناچیزی بازی را از مخالفین ببرد و خواستههایش را در تغییر قانون اساسی جدید بر کرسی بنشاند. آنچه براساس تغییرات در قانون اساسی در ترکیه روی خواهد داد عبارت هستند از 1- نظام سیاسی ترکیه از پارلمانی به ریاستی تبدیل می شود.2- با تعریف دو دوره پنج ساله برای حضور رئیس جمهور در قدرت، راه برای ریاست جمهوری اردوغان تا سال 2020 هموار شد 3- سمت نخست وزیر حذف و رئیس جمهور اعضای کابینه را معرفی می کند 4- رئیس جمهور می تواند بدون اخذ مجوز از پارلمان، سمت ها یا وزراتخانه های جدیدی را ایجاد یا آن ها را اصلاح کند 5- رئیس جمهور می تواند بدون دریافت تاییدیه از کابینه، وضعیت اضطراری اعلام کند.6- اختیار تدوین بودجه از پارلمان به ریاست جمهوری منتقل می شود 7- رئیس جمهور اختیار انحلال پارلمان را دارد، اما انحلال پارلمان به برگزاری انتخابات زود هنگام ریاست جمهوری منجر می شود.
آنچه شاه بیت بندهای مورد اشاره بالاست این عبارت است که تمامی مواردی که تغییر می کند با عبارت «رئیس جمهور می تواند» شروع می شود به این عبارت که همه اختیارات در این کشور به رجب طیب اردوغان رئیس جمهور منتقل می شود. اردوغان در شرایطی به همه انچه می خواست رسید که احزاب مخالف خود را در شرایط نابرابری قرار داده بود. تنها یکی از نشانههای نابرابری این رقابتها، اینکه حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان ٣٤٥ برابر حزب دمکراتیک خلقها که رهبرشان الان در زندان است، فرصت تبلیغات در رسانههای عمومی را داشته است.
این بماند که سران اصلی این حزب و هواداران اصلی این گروه و مخالفین همگی در زندان بسر می برند. در مقابل پیروزی شکننده اردوغان در همه پرسی تغییر قانون اساسی هم حزب سکولار جمهوریخواه و هم حزب دمکراتیک خلقها با اعتراض به شمارش آرای فاقد مهر، نتیجه اعلام شده را نپذیرفتند و خواستار بازشماری ٦٠ درصد آرا شدند.
بنا به گزارشهای متعدد مسئولین برگزاری رفراندوم همه آرای مشکوک و فاقد مهر را که آری» بودهاند به عنوان رای معتبر شمارش کردهاند. سردبیر روزنامه الکترونیکی رای الیوم در مقاله خود در خصوص این انتخابات تاکید می کند که اردوغان تا همین حالا هم همه چیز را در دستان خویش قبضه کرده است. عبدالباری عطوان در بخش دیگر یادداشت خود تأکید میکند که اردوغان نیاز چندانی هم به این همه پرسی نداشت؛ چرا که حزبش از سال 2002 مسلط بر کشور است و پارلمان را در اختیار داشته و هر قانونی بخواهد را تصویب میکند و در طول این سالها این اردوغان بود که نخستوزیر و وزرا را انتخاب میکرد و اوست که خطوط سیاست خارجی را ترسیم میکند و ارتش را به سوریه میفرستد و با حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) توافق کرده و سپس آن را لغو میکند. همچنین است که فرماندهان ارتش و قضات دادگاه قانون اساسی را تعیین میکند؛ پس یک مرد بیشتر از این چه چیزی میخواهد؟!
این سوال مهم و محوری است، اردوغان در تمام این سالها همه کاره صحنه سیاسی در ترکیه بوده است البته ماحصل سیاستهای وی نیز بر ترکیه و خارج از ترکیه روشن است. ترکیه امروز با همه همسایگان خود تنش دارد، با اروپاییها نیز دستکم در دو سال گذشته یک روز خوش بسر نبرد، داستان داخلی هم که هزار برابر بدتر است، سرکوب و خفقان به معنای واقعه در این کشور موج می زند.
واکنش های اردوغان بعد از برد در همه پرسی بسیار معنادار بود. رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، ساعتی بعد از آنکه نتایج غیررسمی همهپرسی تغییر قانون اساسی این کشور از پیروزی طرفداران این تغییر خبر داد در یک کنفرانس خبری سخنرانی کرد. آقای اردوغان گفت که نتایج غیررسمی نشان میدهند حدود 25 میلیون نفر در این همهپرسی به تغییر قانون اساسی رأی «آری» دادهاند که 1.3 میلیون نفر بیشتر از آرا اردوگاه مخالفان است.
آقای اردوغان در سخنرانی بامداد دوشنبه ادعا کرد که حمایت از تغییرات قانون اساسی در جنوب شرق ترکیه که دو سال پیش نامحبوب بود اکنون از حمایت بیشتری برخوردار شده است. تحلیلگران میگویند بررسی آرا این همهپرسی به تفکیک شهرها نشان میدهد ۱۳ شهر به این همهپرسی رأی آری و ۱۷ شهر از جمله آنکارا، استانبول و ازمیر رأی منفی دادهاند.
رئیسجمهور ترکیه با بیان اینکه این کشور در بحبوحه یک «تغییر غیرنظامی» مهم قرار دارد گفت: ما در حال انجام مهمترین اصلاحات تاریخ کشورمان هستیم.
اظهارات اردوغان در حالی مطرح شد که دو حزب اصلی مخالف دولت یعنی «حزب جمهوریخواه خلق» و «حزب دموکراتیک خلقها» با بیان اینکه تخلفات گستردهای در فرآیند همهپرسی رخ داده گفتهاند که این نتیجه را با شکایت به کمیته عالی انتخابات به چالش خواهند کشید. اردوغان در واکنش به این منتقدان گفت که آنها نباید نتایج انتخابات را «تحقیر کنند.» وی گفت که این کار بیفایده خواهد بود.
رئیسجمهور ترکیه گفت که احیای مجازات اعدام را فوراْ با نخستوزیر ترکیه بررسی میکنیم و در صورت لزوم برای آن همهپرسی برگزار میکنیم. ترکیه در راستای تلاش برای پیوستن به اتحادیه اروپا، مجازات اعدام را رسماً در سال ۲۰۰۲ میلادی از نظام قضایی خود حذف کرد.
به دنبال کودتای نافرجام تیرماه در ترکیه شماری از مردم این کشور خواستار احیای مجازات اعدام شدند. اردوغان گفت در صورت موافقت پارلمان با این تصمیم او نیز تأیید خواهد کرد. بعد از اظهارات اردوغان رهبر حزب جمهوریخواه خلق، حزب اصلی مخالف دولت ترکیه بار دیگر به تخلفات در برگزاری همهپرسی تغییر قانون اساسی اشاره کرد و گفت که این رأیگیری در شرایطی «غیرمنصفانه» برگزار شد.
وی همچنین دولت ترکیه را به نقض قانون در فرایند برگزاری این همهپرسی متهم کرد و گفت که اقدامات هیئت عالی انتخابات، نتایج همهپرسی را بحثانگیز کرده است. هیئت عالی انتخابات که شمار زیادی از اعضای آن را همحزبیهای اردوغان تشکیل میدهند بعد از دریافت گزارشهایی مبنی بر اینکه برخی از برگههای رأی تحویل شده به رأیدهندگان فاقد مهر این هیأت بوده اعلام کرد این آٰرا در صورتی که بدون تخلف به صندوق ریخته شده باشند قابل قبول هستند.
سخنان اردوغان از این رو معنادار بود که اعلام کرد تغییری در نتیجه همه پرسی رخ نخواهد داد به این معنا که این اعتراضات راه به جایی نخواهد برد. اردوغان همچنین با تاکید بر اینکه قانون اعدام را به کشور بازخواهد گرداند تصریح کرد که سرکوب مخالفان را در کشور تشدید خواهد کرد و از این پس باید دستان اردوغان به خون مخالفان رنگین تر از هر زمانی باشد.
آنچه را که می توان از این جملات و پیروزی خفیف اردوغان استنباط کرد تنها این است که مرگ در ترکیه باز خود را بازتولید کرد و در شکل دیگری به صحنه ترکیه بازگشت. روزهای خونینی در انتظار مخالفین می باشد، روزهایی که رنگین تر از هر زمانی خواهد بود.
آنچه که برای اردوغان مهم بود این بود که مشروعیتی معنوی برای ادامه حاکمیت خود پیدا کند که کرد و از این روست او با صدای بلند از بازگشت مرگ به این کشور سخن می گوید.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com