ادبیات ایران در سالی که گذشت

به گزارش بولتن نیوز، این مترجم، درباره وضعیت ادبیات و کتاب در سال جاری گفت: امسال تغییری نسبت به سال قبل نداشته است، یا تغییری نبوده که فکر کنم اتفاق خاصی در ادبیات افتاده است. مانند سال‌های قبل در حوزه ادبیات فارسی و ادبیات ترجمه شاهد چاپ کتاب بودیم.

او با بیان این‌که تعداد آثار ترجمه هنوز بیشتر از تألیف است، اظهار کرد: اتفاق نسبتا خوبی که در حوزه ادبیات و کتاب رخ داده، توجه بیشتر مخاطبان به ادبیات ایرانی است. امسال تعداد مجموعه داستان‌ها و رمان‌های ایرانی که چاپ می‌شد بیشتر بود و کتاب‌های فارسی فروش بهتری داشتند که این مسئله ‌را باید به فال نیک بگیریم.

نوری افزود: اتفاق خوشحال‌کننده دیگر این است که نویسندگان جدیدی وارد این حرفه می‌شوند و امیدوارم هرساله شاهد این باشیم که در کنار تعداد عنوان‌های بیشتر رمان‌ها و مجموعه داستان‌های ایرانی، نویسنده‌های جدیدتری نیز معرفی شوند.

او با اشاره به این‌که چاپ کتاب خارجی خیلی زیاد و بی‌رویه است، خاطرنشان کرد: این مسئله باعث نگرانی است. بخشی از این کتاب‌ها با کیفیت بد از لحاظ ترجمه و چاپ تولید می‌شوند و مترجمانی این کار را انجام می‌دهند که کارشان کیفیت لازم را ندارد.

این مدرس دانشگاه با بیان این‌که یک کتاب همزمان با چند ترجمه در نشرهای مختلف منتشر می‌شود، اظهار کرد: انگار بین ناشران برای منتشر کردن یک کتاب مسابقه وجود دارد، بویژه کتابی که یک‌باره مطرح شده است؛ مثلا جایزه‌ای برده یا این‌که نویسنده آن با کارهای قبلی که داشته به مخاطب معرفی شده است. در انتشار کتاب‌ها نوعی شتاب‌زدگی وجود دارد؛ نه مترجم زمان لازم را برای ترجمه می‌گذارد و نه ناشر زمان کافی برای ویرایش، صفحه‌آرایی، آماده‌سازی و طراحی جلد و... .

نوری خاطرنشان کرد: شاید یکی از دلایلی که یک کتاب با چند ترجمه به صورت همزمان منتشر می‌شود،  نپیوستن ایران  به قرارداد جهانی کپی‌رایت است که باعث می‌شود ناشران بدون پرداخت حق مولف کتاب را منتشر کنند. نکته دیگری که وجود دارد این است که  هرکسی با حداقل سواد از یک زبان خارجی فکر می‌کند می‌تواند مترجم شود.

این مترجم ابراز امیدواری کرد سال آینده روند رو به رشد ادبیات معاصر ایرانی ادامه داشته باشد و اوضاع ترجمه سامان بهتری پیدا کند تا از این وضعیت بیرون بیاییم.

او سپس درباره بهترین و بدترین خبری که در حوزه ادبیات و کتاب در سال جاری شنیده است، اظهار کرد: بهترین و بدترین خبرها برای من بیشتر در حوزه‌های دیگر بوده است.  بدترین‌ خبرها، فوت چند نفر از نویسندگان و هنرمندان سینما و تئاتر بوده، برخورد قطار سمنان - تبریز، سیل سیستان و بلوچستان، حادثه پلاسکو و ... . در سال جاری اتفاق بد کم نداشتیم. خبر خوب، موفقیت سینمای ایران و دریافت دومین اسکار بود. البته موفقیت‌های دیگری هم بوده که به اندازه اسکار صدا نکرده است. اما به طور کلی اتفاق ویژه‌ای در ادبیات ایران رخ نداده که بگویم خبر خوبی بوده است.

اصغر نوری کتاب‌هایی را نیز برای مطالعه پیشنهاد داد: «پشت درخت توت» نوشته احمد پوری منتشرشده در نشر نیماژ، «خانواده تهی» نوشته کالم تویبین با ترجمه نورا موسوی‌نیا که انتشارات کوله‌پشتی آن رامنتشر کرده است، «تصرف عدوانی» از لنا آندرشون و «چین در دَه کلمه» از یو هوآ با ترجمه سعید مقدم که نشر مرکز آن‌ها را منتشر کرده است.

او در ادامه گفت: در زمینه تئاتر نیز پیشنهاد می‌کنم نمایشنامه «آتش‌سوزی» نوشته وجدی معود با ترجمه محمدرضا خاکی را که انتشارات روزبهان منتشر کرده است، بخوانید. در زمینه شعر هم مجموعه شعر «افراد» سروده مهدی اشرافی منتشرشده در نشر نیماژ را پیشنهاد می‌کنم.

نوری همچنین تاکید کرد:  به یکدیگر کتاب عیدی بدهید. من این توصیه را دارم با تأکید بر این‌که به کودکان کتاب عیدی بدهید. یکی از دلایل کم بودن  سرانه مطالعه در کشورمان این است که ایرانی‌ها از کودکی به خواندن کتاب عادت ندارند و خانواده‌ها و آموزش و پرورش در جا انداختن این فرهنگ کوتاهی می‌کنند.

این مترجم  افزود: باید به کودکان کمک کرد تا از همان دوران کودکی لذت خواندن کتاب غیردرسی را بچشند و در کنار بازی، مطالعه برایشان  به لذت تبدیل شود. خانواده در این مهم می‌تواند نقش موثری داشته باشد. در ایام تعطیلات برای کودکان وقت بگذارند و کتاب‌های مناسب با سن‌شان را برای‌ آن‌ها تهیه کنند. اگر ۱۰ درصد کودکان به خواندن علاقه‌مند شوند، همین کودکان در آینده مخاطبان جدی کتاب خواهند بود.