پژوهش را جدی بگیریم

گروه سینما و تلویزیون: نخستین دوره «جایزه پژوهش سینمایی سال» در آذرماه ١٣٩٦ از سوی معاونت توسعه فناوری و مطالعات سینمایی و مدرسه ملی سینما و با دبیری اسماعیل بنی‌اردلان برگزار خواهد شد. فراخوان این جایزه از طریق سایت mmciran.com/icra قابل دسترسی است و علاقه‌مندان برای شرکت در این جایزه می‌توانند به این سایت مراجعه کنند.

 

به گزارش بولتن نیوز، به‌همین‌دلیل با دکتر سعید خزایی گفت‌وگوی کوتاهی کردیم که می‌خوانید:

سینما رسانه‌ای فراگیر و تأثیرگذار است، از این جهت می‌توان سینما را با ادبیات و خلق یک فیلم سینمایی، با یک رمان ارزشمند، مقایسه کرد. سینما هم به‌عنوان یک هنر پرمخاطب و فراگیر و هم به مثابه یک صنعت نیازمند پژوهش و کنکاش است، مخاطب‌شناسی، موضوع‌شناسی، آینده سینما، سینمای آینده، ترکیب سینما با دیگر حوزه‌های علمی، از جمله حوزه‌هایی است که به‌شدت نیازمند پژوهش‌های کارشناسانه و ژرف است. سینما حتی برای ماندگاری و موفقیت، جلب و جذب مخاطبان نیازمند بازاندیشی در ساختارها و سامانه‌های خویش و جامعه است، اما متأسفانه در سال‌های گذشته حوزه پژوهش با بی‌مهری و بی‌توجهی روبه‌رو بوده و شاید یکی از عوامل پیدایش چالش‌ها در سینما، ناشی از بی‌اعتنایی به حوزه‌های پژوهش بوده است، خوشبختانه به‌تازگی شاهد اهتمام بیشتری از سوی سازمان سینمایی در عرصه پژوهش سینمایی هستیم.

مسئله‌یابی مهم‌ترین مقوله در این عرصه است که خود می‌تواند موضوع پژوهشی گسترده باشد، به گفته میشل کروزیه، «مسئله، مسئله است». شاید نخستین کاستی در این حوزه، نبود نهادها و سازوکارهای قانونی و سازمانی برای پژوهش در این عرصه بوده است که در سال‌های اخیر این کاستی احساس شده و برخی تمهیدات برای آن اندیشیده شده است.

در سال‌های اخیر سینمای ما فقط در مسیر نوعی رئالیسم اجتماعی سطحی طی طریق کرده است، حال آنکه سینما می‌تواند جنبشی اجتماعی را فراهم کند. دست آخر اینکه سینما می‌تواند و باید به آینده خود بپردازد. پژوهش در حوزه آینده این هنر- صنعت، چالش‌ها و راهکارهای مناسب می‌تواند مقوله جذابی برای پژوهش باشد.

برگزاری رویدادی علمی به‌عنوان جایزه پژوهش می‌تواند نقطه‌عطفی در پژوهش‌های سینمایی باشد. این رویداد افزون بر اینکه موجب بسط تفکر نقاد و پژوهشی در عرصه هنر هفتم خواهد شد، می‌تواند موتور محرکه پژوهش در حوزه سینما باشد تا شاید اندیشه‌ورزان با توجه بیشتر به ضرورت پژوهش‌ها، در مسیر مسئله‌یابی، موضوع‌یابی و تدوین نقشه راه سینما و همچنین بازیابی اهمیت این هنر در زندگی اجتماعی- سیاسی مردم، تلاشی دوچندان را وجهه همت خود قرار دهند.

این رویداد می‌تواند یک نقطه عطف باشد. تردیدی نیست از طریق پژوهش در سینما، امکان درک و فهم عمیق‌تر از سینما، چالش‌ها و راهکارها فراهم خواهد شد و بینشی ژرف‌تر را به اهالی سینما و مخاطبان خواهد بخشید. این پژوهش‌ها می‌تواند موجب مطالبه‌گری و ارتقای کیفی خواسته‌های سینما‌گران و مخاطبان شود، اما غلبه بر چالش‌ها در همه عرصه‌ها نیازمند اهتمام ویژه مسئولان و نهادهای متولی است؛ یعنی همان جایی که نقش پژوهش خاتمه می‌یابد و راهکارهای مطرح‌شده باید از سوی نهادهای ذی‌ربط مورد توجه قرار گیرد.

جایزه پژوهش باید ادامه یابد تا در آینده به مثابه رویدادی مهم در کانون توجه اهالی سینما و مخاطبان قرار گیرد. این رویداد رفته‌رفته جایگاه خود را بازتعریف خواهد کرد. شایسته است در آینده جایزه پژوهش با افزایش اهمیت و نقش در چند حوزه به کار خود ادامه دهد؛ مسئله‌یابی برای پژوهش‌های بیشتر، درون‌مایه‌های سینمای ایران، سینمای فناوری و آینده، چالش‌های آینده در حوزه سینما، مخاطب‌شناسی و فرهنگ‌سازی.

به نظر می‌رسد تصور عمومی و رایج از سینما در آینده دستخوش تحولات گسترده‌ای خواهد شد. سینما شاهد رقیبان نوخاسته‌ای خواهد بود، افراد می‌توانند به شکلی غیرفیزیکی به سینما بروند، فناوری‌های تولید فیلم متحول خواهد شد. توجه به آینده سینما و سازگاری با این تحولات، رمز ماندگاری آن است. هنر هفتم می‌تواند نقشی بی‌بدیل در شناسایی نیازهای فرهنگی، علمی و اجتماعی جامعه داشته باشد و پس از شناسایی این نیازها در مسیر فرهنگ‌سازی و تعامل با مخاطبان حرکت کند، در غیراین‌صورت، شاید سینما به سرنوشت جعبه‌های شهر فرنگ دچار شود.

پژوهشگران عرصه سینما می‌توانند در بسیاری از عرصه‌ها ایفای نقش کنند؛ مطالعه تطبیقی سینمای کشورهای مختلف برای درک بهتر شرایط سینمای ملی، پژوهش برای شناسایی کاستی‌ها، چالش‌ها و راهکارهای سینمای معاصر کشور، مطالعه و نیازسنجی و نیازآفرینی در حوزه موضوعاتی که فیلم‌سازان باید مورد توجه قرار دهند، توجه به آینده سینما به‌عنوان یک صنعت -هنر و از همه مهم‌تر مطالعه و تحقیق در حوزه سینمای آینده به منظور توسعه تفکر آینده‌گرا در جامعه معاصر.

منبع: شرق