اتحاد وزارت کشاورزی و نیرو برای حل یک بحران

به گزارش بولتن نیوز، مبنای همکاری دو وزراتخانه نیرو و کشاورزی براساس تصمیمات شورای عالی آب، هیئت دولت و قانون برنامه تنظیم شده که براساس تفاهمات بین این دو وزارتخانه قرار شده ۱۱ میلیارد مترمکعب مصرف آب در بخش کشاورزی تا پایان برنامه ششم توسعه کاهش یابد.

با این وجود وزیر نیرو دستیابی به چنین مهمی را بسته به نوع رفتار مصرفی تمامی کشاورزان دانست و گفت:‌ ما باید شیوه‌های آبیاری خود را اصلاح کنیم، روش‌های کشت را به سمت صنعتی شدن ببریم و الگوهای کشاورزی را تغییر دهیم. به طور مثال برخی محصولات با اقلیم کشور ما سازگار نیست و به جز سه استان شمالی کشور ما نباید در سایر مناطق برنج بکاریم و در مناطق خشک به سمت کشت محصولات آب بر برویم. که امیدواریم با همکاری میان مردم و دستگاه‌های مسئول به اهداف مورد نظر برنامه ششم توسعه در این بخش دست پیدا کنیم.

سال گذشته نیز بیانیه مشترک اولین گردهمایی مشترک مدیران وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی درباره جمع‌بندی اهداف جهت نجات منابع آب زیرزمینی کشور تنظیم شد که بر اساس این بیانیه تدقیق اطلاعات و آمار منابع و مصارف آب و ایجاد بانک اطلاعات مشترک آب و خاک در سطح ملی و استانی مورد تأکید قرار گرفت.

همچنین بر مشارکت و حضور فعال در شوراهای حفاظت استانی، شهرستانی و شوراهای دشت تاکید شد. علاوه بر این نیز تشکیل تشکل‌های آب بران و توانمندسازی تشکل‌های موجود و استقرار الگوی مدیریت مشارکتی در دشت‌ها مورد تأکید قرارگرفت.

از سوی دیگر با توجه به اهمیت اجرای پروژه‌های طرح احیا و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی، اجرای کل طرح به عنوان یک راهکار جدی احیای آبخوان‌های کشور با اولویت دشت‌های پایلوت مورد تاکید قرار گرفت.

همچنین با توجه به لزوم حفظ رویکرد امنیت غذایی متناسب با پتانسیل های منابع آب موجود به ویژه آب قابل برنامه‌ریزی در محدوده‌های مطالعاتی کشور، تعیین الگوی کشت مناسب با ظرفیت منابع آب تعیین شده و اقلیم مناطق مختلف ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

علاوه بر این در جهت بهینه سازی مصرف آب کشاورزی و کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی بر تسریع بروزرسانی و عملیاتی کردن سند ملی آب تأکید شد. از سوی دیگر نیزعدم تحویل نهاده‌ها اعم از کود، سم، سوخت، برق و غیره به چاه‌های غیرمجاز و دارای اضافه برداشت مورد تأکید قرار گرفت.

به طور کلی همکاری مشترک وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی بر اجرای قانون تعیین تکلیف چاه‌های فاقد پروانه، انسداد چاه‌های غیرمجاز، جلوگیری از اضافه برداشت چاه‌ها و همچنین تعدیل پروانه‌ها تا رسیدن به تعادل سفره‌ها در دشت‌ها و حجم آب قابل برنامه‌ریزی مربوطه براساس نتایج آماربرداری و بیلان آبی محدوده‌ها در سال ۱۳۹۰ مورد تأکید قرارگرفت.

همچنین تغییر رویکرد کشاورزی سنتی به مدرن از طریق توسعه کشت‌های گلخانه‌ای با استفاده از منابع آب موجود به نحوی که بهینه‌سازی مصرف و کم کردن استحصال آب را به دنبال داشته باشد باید مورد توجه قرار بگیرد.

با توجه به محدودیت منابع آب و لزوم کاهش برداشت از ذخایر آبخوان‌ها براجرای مصوبات شورای عالی آب تأکید شد. همچنین مقرر شد که اجرای کامل مفاد آئین نامه اجرای ماده ۱۱ قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی با همکاری وزارت کشور و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و فعال شدن کارگروه‌های مربوطه با جدیت صورت پذیرد.

علاوه بر این باید تشویق و ترغیب کشاورزان و صاحبان چاه‌ها جهت نصب کنتور روی چاه‌ها به منظور مدیریت حجم آب استحصالی از طریق چاه‌ها و متعاقبا مدیریت کشت در اراضی تحت شرب متناسب با حجم آب تحویلی به صورت جدی صورت پذیرد. همچنین با هدف بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی تشکیل کارگروه‌های مشترک استانی مرتبط با موضوع در دو وزارتخانه مورد تأکید قرارگرفت و بر موضوع جلوگیری از استفاده از فاضلاب خام و زه‌آب‌های آلوده در آبیاری کشاورزی تأکید شد.

از سوی دیگر به منظور پایش و پیگیری نتایج گردهمایی‌های مشترک بر تشکیل دبیرخانه مشترک دو وزارتخانه تأکید و استفاده از فن‌آوری و تکنولوژی جدید در راستای بهینه‌سازی مصرف آب مورد تاکید واقع شد.

همچنین نظارت کامل دستگاه های اجرایی بر مطالعات منابع آب و انتخاب بهترین روش آبیاری در راستای بهینه کردن مصرف آب توسط مهندسین مشاور و تاکید بر استفاده از روشهای جدید تعیین نیاز آبی گیاه ومطالعات مورد تاکید قرار گرفت.

به طور کلی سال گذشته برنامه‌ریزی و سیاستگذاری توسط وزارت جهاد کشاورزی و نیرو در راستای تعیین و لحاظ  میزان آب مجازی در اهداف کلان برنامه‌ریزی آب کشور مورد اقدام قرار گرفت امسال نیز روی همین سیاست ها تاکید ویژه‌ای شده است که امید می‌رود با اجرای دقیق این سیاست‌ها و به‌کارگیری مدیریت منسجم بتوان کشور را از شرایط تنش آبی نجات داد.