بازار سرمایه منتظر عوامل غیبی است/ بورس باید به اصل خود که نمایانگر واقعیات اقتصادی است بر گردد

گروه اقتصادی: دکتر کیوان شیخی، رییس اداره آمار و اطلاعات شرکت بورس در این باره معتقد است تا زمانی مه رفتارهای هیجانی در بازار شاهد باشیم وضعیت بورس بهبود پیدا نمی‌کند.

به گزارش بولتن نیوز، اکنون بازار سرمایه منتظر حمایت‌های غیر واقعی است که با این شرایط نمی‌توان رشد را شاهد بود. مشروح این گفت و گو را بخوانید:

وضعیت فعلی بازار سرمایه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

فقر تحلیل در بازار سرمایه. این موضوع باعث می‌شود تا رفتار غیرمنطقی سهامداران در خرید و فروش سهام را شاهد باشیم. بازار سرمایه وارد مرحله‌ای شده که همه به دنبال حمایت‌های غیبی هستند. با توجه به تلاطمات فعلی متغیرهای اصلی بازار و افت قابل توجه حجم و ارزش معاملات روند بورس خوب ارزیابی نمی‌شود. این درحالی است که چنانچه سرمایه گذاران به مساله تحلیل بها دهند، بازدهی بازار سرمایه قابل مقایسه با دیگر بازارهای مالی از جمله بازار بدهی، بازار پول و ... نیست، کما اینکه این بازارها هم ریسک‌های متناسب با شرایط خود را دارا هستند.

دلیل نوسان بازار سرمایه در چند ماه اخیر چه بوده است؟

اگر نگاهی به رفتار سهامداران بورس در ماه‌های گذشته بررسی کنیم در می‌یابیم که بازیگران این بازار بدون توجه به رویدادهای مهم اثر گذار بر چشم انداز آینده شرکت‌های بورسی و عدم تحلیل اتفاقات مثبت در حوزه افزایش قیمت‌های جهانی و معطوف کردن توجه خود به پارامترهای بی اثر در تصمیمات مالی مبادرت به خرید و فروش سهام در بازار سرمایه کرده‌اند در صورتی که چشم انداز سود آوری شرکت‌های بورسی قریب به 50 درصد آنها افزایش در EPS پیش بینی شده سال جاری را به همراه دارد.

اکنون کدام بخش سودده است و توانسته نظر سرمایه داران را جلب کند.

نرخ جهانی برخی کالاها مانند فلزات اساسی و محصولات نفتی افزایش زیادی داشته است. در صنعت فلزات اساسی، صنعت محصولات شیمیایی با توجه به افزایش بیش از 35 درصدی در نرخ جهانی نفت و همچنین افزایش بیش از 17 درصدی ارز در بازارهای جهانی بی تأثیر نبود. با وجود تغییرات قیمتی قابل توجه در این بازارها از جمله رشد قیمت نفت از 40 به 55 دلار و همچنین نرخ دلار از 3300 به 4100 تومان، حتی با فرض عدم تغییر اساسی در EPS اعلامی باید تغییرات در ارزش جایگزینی دارایی‌ها را جدی گرفت و تعدیل نرخ دلار را در پیش بینی‌های اولیه این شرکت‌ها در صورت تثبیت قیمت به روز کرد و سودهای تحلیلی را مبنای خرید و فروش‌های آتی خود قرار دهند.

تا چه زمانی بخش‌های مختلف روی بازار سرمایه تأثیر دارند؟

انتظار این است بدون توجه به سایر متغیرها این تغییرات در آینده نزدیک باعث افزایش قیمت سهام شود. جالب آن است که در این مدت و بعد از جهش قیمت‌های جهانی، نه تنها صنایع داخلی مرتبط با این وقایع در کمال ناباوری با افزایش اقبال و رشد قیمت سهم روبرو نشدند بلکه با کاهش قیمت همراه بودند که در نوع خود جالب توجه است. بدون شک با تغییر و تحولات به وجود آمده بودجه‌های ابتدای سال شرکت‌ها با بودجه‌های پایانی سال تفاوت‌های چشمگیری خواهد داشت. به نظر می‌رسد در این شرایط سهامداران و به ویژه تحلیل گران به سادگی از کنار این رویدادها می‌گذرند و تجمیع تفکرات مالی مختلف مکانیزم عرضه و تقاضای و کشف قیمت‌های فعلی را در بازار رقم زده است که به نظر نیاز به تحلیل بیشتر توسط خبرگان بازار سرمایه دارد.

برخی سهامداران مبنی بر عدم کسب سود موردانتظار از بازار و خروج از آن گلایه دارند؟

در این باره باید بگویم که مگر غیر از این است که سرمایه گذاران در بازار سهام بر اساس تحلیل منطقی و متغیرهای تاثیرگذار بر کلیت شرکت‌ها اقدام به خرید و فروش سهام موردنظر خود می‌کنند تا بازدهی معقولی را در آینده به دست آورند. آیا عوامل تشکیل دهنده بازار به منظور انجام عملیات خرید و فروش افرادی غیر از سرمایه گذاران هستند. پس باید به ارزشمند بودن دارایی‌های تحت مالکیت خود واقف باشیم و اگر خرید سرمایه گذار با تحلیل منطقی از وضعیت آتی سهام روبرو باشد نه تنها در این شرایط مبادرت به فروش نخواهد کرد بلکه به سبد سهام خود خواهد افزود. چرا که اعتقاد دارم متغیرهای افزایش قیمت‌های جهانی و دلار هنوز در تحلیل سرمایه گذاران نمایان نشده است.

بزرگ‌ترین مشکلی که در این بخش وجود دارد چیست؟

متاسفانه مهم‌ترین مشکلی که در حال حاضر به آن دچار هستیم ضعف تحلیل توسط سرمایه گذاران و دیدگاه منفی سهامداران نسبت به سهام تحت تملک آنهاست در صورتی که با ارائه گزارشات جدید در چند روز آینده خواهیم دید اغلب شرکت‌های بزرگ ناشی از افزایش قیمت‌های جهانی بودجه خود را با افزایش در پیش بینی اولیه تعدیل خواهند کرد و این اتفاق می‌تواند محرک خوبی برای بازار سرمایه در روزهای آتی باشد. مشکل بعدی نگاه کوتاه مدت به سرمایه گذاری در بازار سرمایه است به طوری که گاهاً مشاهده می‌شود این نگرش سرمایه گذاری حتی در سرمایه گذاران نهادی نیز وجود دارد و به کسب سودهای لحظه‌ای یا روزانه، و نه حتی هفتگی، بسنده می‌کنند.

چند درصد بازار سرمایه تحت تأثیر بازار بدهی است؟

عده‌ای تقویت ابزارهای بدهی و انتشار اوراق مختلف در بازار سرمایه را در تضاد با منافع این بازار می‌دانند و به نظر می‌رسد عامل دلسردی از کسب سود منطقی از سهام، عامل خروج آنها از بورس است. به هر حال نباید فراموش کنیم که لازمه شکل گیری سوپرمارکت مالی در کشور توسعه کلیه ابزارهای مالی در بازار سرمایه خواهد بود که این ابزارها شامل اوراق بدهی و مشارکت و اختیار فروش تبعی و سایر ابزارهایی است که می‌تواند در توسعه بازار سرمایه به کار گرفته شود و در دوران رونق و رکود از آنها استفاده گردد. علاوه براین دولت نیز ناچار است برای به حرکت درآوردن چرخ‌های تولید اقدام به تأمین مالی از این طریق کند تا بتواند با بازپرداخت بدهی‌های خود به شرکت‌های تولیدی و تأمین سرمایه در گردش آنها را به چرخه فعال اقتصاد برگرداند. اگر بخواهیم عادلانه قضاوت کنیم باید بگویم شکل گیری بازار بدهی تنها 5 درصد بازار سرمایه را از رسالت اصلی دور کرده است. این در حالی است که متاسفانه در شرایط کنونی ظرفیت‌های رشد این بازار آن چنان زیاد است که در زمان فعلی تحلیلی در مورد آن انجام نشده است.

میزان استقبال سهامداران از اوراق اختیار معامله خرید از زمان راه اندازی چگونه بوده است؟

طبیعی است هر ابزار جدیدی که وارد بازار سرمایه می‌شود مشتریان خاص خود را دارا است. با توجه به اینکه اوراق اختیار معامله خرید و فروش قراردادهایی مبتنی بر تحقق پیش بینی در آینده است، انتظار می‌رود افراد حرفه‌ای به این بازار وارد شوند. فضای رقابتی این قراردادها در نحوه سرمایه گذاری و دانش مالی افراد است. شرکت بورس از ورود شرکت‌های صلاحیت دار از لحاظ نقدشوندگی و میزان سرمایه به بازار آپشن سهام استقبال می‌کند و امیدواریم این بازار در آینده‌ای نه چندان دور با افزایش حجم و ارزش معاملات مواجه شده و محلی برای پوشش ریسک سرمایه گذاران در شرایط رکود و رونق شود.