گروه بین الملل: اردوغان در یک مصاحبه تلویزیونی، با اشاره به این موضوع که "روابط ترکیه و عراق این اواخر دچار تنشهای زیادی شده و به نقطهای کور رسیده است"، با تعهد به این مسئله که در جهت بهبود روابط دوجانبه میان کشورش با عراق خواهید کوشید، افزود: "نخست وزیر و برخی از وزیران کابینه ما روز جمعه به عراق خواهند رفت."
به گزارش بولتن نیوز، روابط دو کشور ترکیه و عراق در ماه اکتبر بر سر عدم توافق درمورد حضور نظامی ترکیه در منطقه موصل و حمله نیروهای عراقی برای از بین بردن گروه داعش، پر تنش شد. اردوغان که کشورش در این عملیات مشارکت داده نشد، با انتقاد از مشارکت نیروهای حشد الشعبی در این عملیات و ابراز نگرانی درمورد سرنوشت سنیهای منطقه موصل، خشم مقامات عراق را برانگیخت.
ترکیه در حالی نخست وزیر خود را روانه بغداد میکند که در یکسال گذشته شاهد شکست تدریجی سیاستهایش در عراق بود، ترکیه از وقتی که بنا را بر برکنار کردن نوری مالکی گذاشت و برای کودتا علیه وی تلاش کرد سعی کرد بغداد را نادیده گرفته و براساس برنامهها و سیاستهای خاص در عراق عمل کند. این کشور بعد از شکست طرحهایش بر علیه نوری مالکی بنای اول را بر همکاری مستقیم با دولت اقلیم کردستان عراق درراستای تضعیف دولت مرکزی گذاشت. در دورهای که روابط بغداد و اربیل شکر آب بود این کشور هیچ وقت نکوشید مرحمی بر زخمهای اربیل و بغداد باشد و همچنان زخمی بر زخمهای موجود گشت. همراهی اقلیم با ترکیه سبب شد که این منطقه نیز شاهد حضور بی محابای شرکتهای ترکیهای باشد و در چشم بهم زدنی این شرکتها بازار اقلیم را گرفتند.
دولت اقلیم امیدوار بود که از حمایتهای ترکیه نه تنها در سطح اقتصادی بلکه در سطوح بین المللی نیز برخوردار باشد اما این حمایتها در زمانی که داعش شکل گرفت بهرهای نبرد و روابط براساس تعریفهای قبلی پیش نرفت و اقلیم نیز متوجه شد که در صورت نیاز ترکیه براحتی کردها را خواهد فروخت. یکی از کارشناسان کرد عراقی بر این باور است که دولت ترکیه بعد از آمدن داعش کوشید با دور زدن کردستان داعش را به ارتفاعات قندیل برساند تا با یک تیر چند نشان بزند. از یک سو بغداد را ساقط کند و از سوی دیگر کردها را که بصورت تاریخی دشمن خود میبیند از حاکمیت بیاندازد ولی داعش در بغداد زمین گیر شد و وقتی هم تلاش کرد وارد کردستان شود در سایه روابط بین المللی و چند بعدی اربیل با جهان خارج، داعش نتوانست به پیشرویهای خود ادامه دهد. شکست داعش در حقیقت کابوس بزرگی برای ترکیه بود. جنگ داعش با کردها کافی بود تا این کشور از آنها حمایت کند و در داخل افکار عمومی خود را در راستای حمایت از داعش نشویق بکند. به نظر میرسد کینه سردمداران ترکیه از کردها بحدی قدیمی است که رودخانه فرات و دجله هم نمیتواند این کینه را بشورد.
بهر روی تقدیر چنین بود که داعش در مناطق کردنشین سوریه و عراق زمین گیر شود. بعد از پیروزیهای تدریجی عراق بر داعش در سال 2016 میلادی ارتش ترکیه به یکباره شماری از نیروهای خود را در منطقه بعشیقه مستقر کرد، امری که آنکارا میگفت با هماهنگی بغداد صورت گرفته است اما بغداد نیز اعلام کردهیچ درخواستی برای ورود این نیروها نکرده و باید این نیروها خاک عراق را ترک نمایند. ترکیه در این چند ماه به نظر میرسد در خصوص تحولات عراق بسیار سرگردان و آشفته عمل کرده است این را میتوان از سخنان ضد ونقیض مسئولان ترکیه در خصوص عراق دید و ارزیابی کرد. میتوان درک کرد که ترکیه در چنین شرایطی درک درستی از منافع خود نداشته و هنوز امیدوار است بر مبنای معاندت با بغداد مسیر حمایت از مخالفین را در پیش بگیرد. شاید مهمترین دلیل بر این هم دعوت شماری از سران ترکمانهای نزدیک به ترکیه به آنکارا بود که دولت قانون آن را دخالت مستقیم در امور داخلی عراق دانست. بی توجهی به دولت مرکزی عراق و دعوت از مخالفین عراق سبب شده است بغداد بسیار بی اعتماد به رجیب طیب اردوغان باشد. بدون شک همانطور که در بالا ذکر شد ترکیه در این مدت بسیار آشفته در عراق و سوریه عمل کرده و رفتارهای این کشور به هیچ عنوان قابل پیش بینی نیست که ناشی از شکست تمام طرحهای قبلی ترکیه در این دو کشور است.
هرچند نفس سفر را باید در راستای همراهی با دولت مرکزی عراق جستجو کرد اما بغداد در فضای بی اعتمادی کامل به استقبال نخست وزیر ترکیه خواهد رفت و از ایشان پذیرایی خواهد کرد. موضوع موصل و آینده داعش، جایگاه ترکیه در عمران وسازندگی موصل و پ.ک.ک در رأس اولویتهای نخست وزیرترکیه خواهد بود و در مقابل دولت عراق میکوشد آنکارا با اطلاع از رفتارهای نسنجیدهاش در خصوص لشگرکشی در داخل خاک عراق و دخالت در امور داخلی این کشور برای اصلاح رفتار در خصوص عراق بکوشد.
دو طرف دارای منافع و تهدیداتی در خصوص همدیگر هستند که نبود اعتماد سبب شده است به نتایج این سفر زیاد نباید دل بست، اما در کنار این حقیقت یک واقعیت وجود دارد که ترکیه در خصوص سوریه و عراق با شکست طرحهای قبلیاش روبرو شده است و اکنون از طریق مذاکره میکوشد خود را برای بازگشت به عراق برای بعداز داعش آماده سازد اما آیا بغداد هم آمادگی پذیرش ترکیه را خواهد داشت بخصوص اینکه ترکیه در حساسترین شرایط سنگ داعش را در عراق به سینه زد؟
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com