قدرت نمایی دلار در برابر ریال و ارزهای دیگر

به گزارش بولتن نیوز، حمید زمان زاده درباره وضعیت ارز اظهار کرد: با توجه به تورم بلند مدت اقتصاد ایران اگر نرخ ارز به ۴۰۰۰ تومان یا بالاتر برسد، هیچ مفهمومی از ورشکستگی ریال را در بر ندارد. بنابراین از نظر من چنین بحثی منتفی است.

مدیر پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی افزود: اکنون اگر به آمارها بنگریم می‌بینیم که دلار به نرخ‌های زیر ۴۰۰۰ هزار تومان برگشته است که این وضعیت بیانگر آن است که در بازار آزاد حدود شش و هفت درصد نسبت به سال گذشته افزایش نرخ دلار داشته‌ایم و اگر ارز در بالای ۴۰۰۰ تومان نیز باقی بماند بیانگر آن است که نسبت به سال گذشته حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد افزایش نرخ ارز را نسبت به زمستان سال گذشته تجربه کرده‌ایم.

این اقتصاددان همچنین گفت: این تضعیف ۱۰ درصدی ریال در برابر دلار با توجه به اینکه بخشی از این ماجرا بر می‌گردد به تقویت دلار در بازارهای جهانی، هیچ مفهومی از ورشکستگی ریال ندارد. وقتی از ورشکستگی پول ملی سخن به میان می‌آید که با تضعیف شدید آن روبه‌رو باشیم، در حالی‌که بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم، ریال در برابر دلار در محدوده سه هزار تومان تا چهار هزار تومان در نوسان بوده است، بنابراین در مجموع در چهار سال اخیر ارزش ریال تا حدودی با ثبات بوده است. این موضوع وقتی بیشتر حائز اهمیت می‌شود که وضعیت ارزهای دیگر و ارزش آن در برابر دلار در سال‌های گذشته بررسی شود. در این صورت متوجه می‌شویم که وضعیت ارزش ریال در برابر دلار در مقایسه با برخی ارزهای دیگر در برابر دلار چندان هم بد نبوده است، چرا که دلار به ویژه بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و سیاست فدرال رزرو برای افزایش نرخ بهره آمریکا در بازارهای جهان تقویت شده است.

عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی بیان کرد: اکنون اگر وضعیت پوند انگلستان را که یکی از معتبرترین ارزها است بررسی کنیم می‌بینیم که ارزش پول این کشور امروز نسبت به سال گذشته حدود ۲۰ درصد در برابر دلار تضعیف شده است. البته بخش عمده‌ای از آن به مباحث مربوط به برگزیت بر می‌گردد. بنابراین وقتی ارزهایی مانند پوند، ‌یورو و ...نوسان‌های قابل توجهی را تجربه کرده‌اند، چنین نوساناتی برای ریال طبیعی است.

وی همچنین بیان کرد:  از سوی دیگر موضوعی که اکنون اهمیت دارد این است که با انتخابات آمریکا و روی کار آمدن ترامپ هنوز سیاست‌های عملی دولت آمریکا معلوم نیست، ریسک در بازارهای ما افزایش یافته است و بخشی از تضعیف ریال در برابر دلار به همین دلیل است. در حالی که با استقرار دولت ترامپ و اثبات اینکه کلیت برجام حفظ می‌شود احتمال اینکه تا پایان سال ریال تقویت شود هم وجود دارد.

او همچنین اضافه کرد:  از سوی دیگر باید در نظر داشت که نوسانات بازار ارز در بازارهای جهانی نسبت به بسیاری از بازارها بیشتر است و اکنون نیز به نظر بازار ارز ایران با وجود همین نوسانات اخیر تا حدودی با ثبات است و چشم‌انداز بازار ارز خیلی نگران کننده نیست، مگر اینکه برجام با استقرار دولت ترامپ به مخاطره بیفتد که البته من آن را بعید می‌دانم.

الزامات راه‌اندازی بورس ارز

زمان زاده درباره راه‌اندازی بورس ارز بیان کرد: مهم‌ترین نکته در جریان راه‌اندازی بورس ارز شفاف‌سازی معاملات ارز است. در حال حاضر هم از آن زمانی که سامانه سنا راه افتاد و نرخ ارز در صرافی‌های رسمی به صورت رسمی منتشر شد، گامی رو به جلو در بازار آزاد بود که نرخ ارز به صورت رسمی به نمایش گذاشته شود.

وی افزود: در بورس ارز هم علاوه بر اینکه قیمت‌ها در لحظه منتشر می‌شود همزمان حجم معاملات هم اعلام می‌شود و این یک گام رو به جلو است. از سوی دیگر به نظر من نباید نگران آن باشیم که با به راه افتادن بورس ارز شاهد افزایش نوسانات نرخ ارز باشیم، اتفاقا برعکس اگر سیاست‌های بانک مرکزی در بورس ارز  مدیریت شده باشد می‌تواند به کاهش هیجانات بازار ارز کمک کرده و همراه با شفاف‌سازی در بازار ارز ثبات ریال را در برابر بازارهای دیگر تقویت کند و چشم‌انداز مناسبی را برای سرمایه‌گذاران خارجی فراهم کند که می‌خواهند منابع خود را به ریال یا برعکس منابع ریالی خود را به ارز تبدیل کنند.

مدیر پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی درباره الزامات مربوط به راه اندازی بورس ارز بیان کرد: بخشی از این الزامات بر می‌گردد به قوانین و مقررات به این بازار که باید به نحو مناسبی تدوین شود و بعد نکته دوم این است که باید زمانی بورس ارز راه بیفتد که تا حدودی به لحاظ معاملات ارزی از مسیر نظام بانکی با طرف‌های تجاری مانند اروپا مشکل خاصی نداشته باشیم و در واقع مراودات بانکی ما به نحوی سر و سامان یافته باشد.

حذف دلار از سبد ارزی بهینه است؟

او همچنین درباره مباحث ارز جایگزین برای دلار بیان کرد: اینکه بخواهیم دلار را از سبد ارزی خود حذف کنیم، سیاست مناسبی نمی‌تواند باشد چون معتبرترین ارز جهانی اکنون دلار است و البته یک نکته مهم این است که در کوتاه مدت با توجه به تقویتی که دلار در بازارهای جهانی داشته است سبک کردن دلار در سبد ارزی بانک مرکزی اقدام مثبتی است و به نظر نمی‌آید که تقویت دلار در بازارهای جهانی به همین شکل ادامه پیدا کند و احتمال اینکه در سال ۲۰۱۷ یورو تقویت شود زیاد است. بنابراین مدیریت سبد ارزی بر می‌گردد به بازارهای جهانی و اینکه کدام ارزها احتمالا تقویت شوند.

زمان‌زاده بیان کرد: اگر جمع‌بندی سیاست‌گذار این است که دلار ممکن است باز هم تقویت شود، حذف دلار از سبد ارزی بهینه نیست و باید دلار به عنوان یک پای ثابت‌ سبد ارزی باقی بماند و اینکه چقدر از سهم سبد ارزی را به دلار اختصاص دهیم بر می‌گردد به اینکه آیا مشکلات ما برای حل مبادلات دلاری به چه سرانجامی می‌رسد و چه حجمی از تجارت خارجی ما با دلار انجام می‌شود و چه حجمی از آن باید ارزهای دیگر انجام می‌شود. با توجه به مجموعه مبادلات تجاری با ارزهای مختلف باید درباره آن تصمیم‌گیری شود.