گناهکار هم به لطف پروردگارش گناه می کند

همه موجودات در همه احوالاتشان و برای انجام هر کاری دائما نیازمند ربوبیت خداوند هستند. حتی گناهکار هم اگر گناه می‌تواند بکند باز به لطف و عنایت «پروردگارش» است.

و خداوند مانع به نتیجه رسیدن اعمال کافران شد

گروه دین و اندیشه: حجت الاسلام دکتر سوزنچی از اساتید دانشگاه، هر روز یک آیه قرآن را با ترجمه و چند حدیث تفسیری و چند نکته در تدبر آن آیه منتشر می کند. بولتن نیوز نیز در راستای ترویج چنین اقدامات ارزشی این سلسله مطالب را به صورت روزانه منتشر می کند.

به گزارش خبرنگار بولتن نیوز، در مطلب روز 7 دی به آیه 36 سوره حجر پرداخته شده و در آن آمده است:

قالَ رَبِّ فَأَنْظِرْني‏ إِلى‏ يَوْمِ يُبْعَثُونَ
سوره حجر (15) آیه 36

ترجمه
گفت: پروردگارا ! پس، مهلتم ده تا روزی که مبعوث می‌شوند!

حدیث
1) از امام صادق ع روایت شده است:
ابلیس در آسمان چهارم خدا را عبادت کرد با دو رکعتی که شش هزار [ در برخی روایات: چهار هزار] سال طول کشید؛ و علت اینکه خداوند او را تا روزی که وقتش معین است مهلت داد، آن سابقه عبادتش بود.
تفسير العياشي، ج‏2، ص242
عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَطِيَّةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ
إِنَّ إِبْلِيسَ عَبَدَ اللَّهَ فِي السَّمَاءِ الرَّابِعَةِ فِي رَكْعَتَيْنِ سِتَّةَ آلَافِ سَنَةٍ وَ كَانَ إِنْظَارُ اللَّهِ إِيَّاهُ إِلَى يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ بِمَا سَبَقَ مِنْ تِلْكَ الْعِبَادَة.

2) امام سجاد ع در فرازی از دعایی که بعد از نماز شب می‌خواندند، فرموده‌اند:
خدایا ! .... دشمنت بر من چیره شد، همان که از تو برای گمراه کردنم فرصت خواست و به او فرصت دادی، و تا روز داوری از تو تقاضای مهلت کرد و به او مهلت دادی...
الصحيفة السجادية، (دعاء 32)

وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ بَعْدَ الْفَرَاغِ مِنْ صَلَاةِ اللَّيْلِ لِنَفْسِهِ فِي الِاعْتِرَافِ بِالذَّنْب‏:
... اللَّهُمَّ ... قَدِ اسْتَحْوَذَ عَلَيَّ عَدُوُّكَ الَّذِي اسْتَنْظَرَكَ لِغَوَايَتِي فَأَنْظَرْتَهُ، وَ اسْتَمْهَلَكَ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ لِإِضْلَالِي فَأَمْهَلْتَهُ.

3) از امام صادق ع روایت شده است: حسود به خودش ضرر می‌زند پیش از آنکه به کسی که مورد حسادت قرار گرفته ضرر برساند؛ مانند ابلیس که با حسادتش برای خودش لعنت گذاشت و برای آدم برگزیدگی و هدایت و ارتقاء ‌به جایگاه حقایق میثاق الهی و برگزیده شدن.
مصباح الشريعة، ص104

قَالَ الصَّادِقُ ع الْحَاسِدُ يُضِرُّ بِنَفْسِهِ قَبْلَ أَنْ يُضِرَّ بِالْمَحْسُودِ كَإِبْلِيسَ أَوْرَثَ بِحَسَدِهِ لِنَفْسِهِ اللَّعْنَةَ وَ لِآدَمَ ع الِاجْتِبَاءَ وَ الْهُدَى وَ الرَّفْعَ إِلَى مَحَلِّ حَقَائِقِ الْعَهْدِ وَ الِاصْطِفَاء

تدبر
1⃣ «قالَ رَبِّ فَأَنْظِرْني‏ إِلى‏ يَوْمِ يُبْعَثُونَ»
خدا شیطان را راند و او را لعنت کرد؛ شیطان گفت: پروردگارا ! پس، مهلتم ده تا روزی که [انسانها] مبعوث می‌شوند!
واقعا حسود، فکر زمین زدن شخصِ دیگر، بقدری او را به خود مشغول کرده، که برای ضربه زدن به آن دیگری، به خودش ضرر می‌زند و خودش بیشتر از هرکس دیگری ضرر می‌کند
اولین درخواستش مهلت خواستن است، اما نه برای جبران کردن و مورد بخشش واقع شدن؛ بلکه برای اینکه بتواند انسانها را زمین بزند لذا پایان مهلتش را نگفت «یوم الدین» یا روزی که روز حساب و کتاب من است؛ بلکه گفت تا روزی که روز برانگیخته شدن آنهاست.

2⃣ «قالَ: رَبِّ فَأَنْظِرْني‏ ...»
«ربِّ» مخفف عبارت «پروردگارم» است.
شیطان می‌داند حتی برای اغوای انسانها هم باید متوسل به ربوبیت خدا شود.
بحث تخصصی خداشناسی
همه موجودات در همه احوالاتشان و برای انجام هر کاری دائما نیازمند ربوبیت خداوند هستند. حتی گناهکار هم اگر گناه می‌تواند بکند باز به لطف و عنایت «پروردگارش» است.
ثمره اخلاقی
شیطان برای گمراه کردن و اغواگری هم صرفاً باید به ربوبیت خدا متوسل شود.
اما بسیاری از ما، حتی در کارهای خوب هم یادمان می‌رود که همه‌کاره عالَم خداست، و روی همه‌کس حساب می‌کنیم، غیر از خدا !

3⃣ « ... فَأَنْظِرْني ...‏»
از اینکه شیطان به سجده بر آدم دعوت شد، اما وقتی سجده نکرد، تا روز قیامت مهلت خواست (که این مهلتش برای اغوای کل انسانها بود)، معلوم می‌شود که سجده او بر آدم، سجده فقط بر شخص آدم نبود، بلکه سجده بر آدم به عنوان نماینده نوع انسان بود؛ وگرنه معنی ندارد که یک نفر به کسی ضربه بزند و شیطان برای انتقام گیری سراغ افراد دیگر برود.
موید دیگر اینکه لعن بر او هم تا قیامت قرار داده شد؛ یعنی تا زمانی که بشر اختیار دارد و می‌تواند در معرض وسوسه شیطان قرار گیرد (المیزان، ج12، ص158)

4⃣ «رَبِّ + فَـ + أَنْظِرْني‏ إِلى‏ يَوْمِ يُبْعَثُونَ»
شیطان گفت: «پروردگارا + پس + مهلتم ده ...»
کلمه «پس» را چرا گفت؟ (یعنی چه چیزی بود که شیطان گفت حال که چنین است، پس ...؟)
الف. چون لعنت به خاطر گناه است و این لعنت تا روز قیامت قرار داده شده، پس مهلت من هم تا روز قیامت باشد (المیزان، ج12، ص159)
ب. خدا رب و پروردگار همگان است و کسی که ربوبیت مخلوق را برعهده دارد، امید به لطف او هست، حتی برای ابلیس.
(نحوه استنباط: «پس» فقط مبتنی بر «رب» باشد)
ج. پروردگار هرکس، هیچ چیزی را در مورد او فروگذار نمی‌کند. شیطان عبادتی کرده بود که هرچند بر طبق روایات، همان موقع هم واقعا اخلاص نداشت، اما خدا همان مقدار تلاش ظاهری او هم بی‌پاسخ نگذاشت.
(نحوه استنباط: «پس» مبتنی بر «رب» به اضافه آیه قبل باشد: حالا که مرا علی‌رغم چنان سابقه‌ای راندی و پروردگار هستی، پس چنین کن)
د. شیطان فقط ما به ازای کارهایش را می‌خواست.
(نحوه استنباط: عبارت «رب» فقط برای شروع بحث باشد و «پس» فقط مبتنی بر آیه قبل باشد: حالا که مرا با چنان سابقه‌ای راندی، پس با توجه به سابقه‌ام چنین کن)

منبع: بولتن نیوز

لینک کپی شد

گزارش خطا