کردها در نظام سیاسی سوریه و رویاهای بر باد رفته ترکیه

گروه بین الملل: از ابتدای بحران سوریه، ترکیه یک شبه موضع تندی علیه بشار اسد گرفت و در بوق و کرنا کرد که بزودی سوریه سقوط خواهد کرد و مدیریت این کشور در دستان ترکیه خواهد بود اما این تحلیل اشتباه از آب درآمد همانگونه که اخیراً «کارا ملأ اوغلو» رهبر حزب سعادت ترکیه در سخنانی گفت: سوریه بیش از پنج سال است که گرفتار جنگ داخلی است و بیش از 600 هزار نفر از مردم این کشور کشته شده‌اند. به عنوان حزب سعادت ترکیه از همان سال‌های اول جنگ داخلی در سوریه به اردوغان و دولت ترکیه هشدار داده بودیم که سیاست ترکیه در قبال سوریه کاملاً اشتباه است و سوریه را به وضعی دچار می‌کند که قابل جبران نمی‌شود.

به گزارش بولتن نیوز، وی افزود: اکنون که بیش از 600 هزار نفر از مردم سوریه کشته شده‌اند دولت ترکیه می‌گوید که «بدون مذاکره با بشار اسد بحران سوریه حل نمی‌شود و تصمیم گرفته‌ایم که سر یک میز با بشار اسد مذاکره کنیم»؛ اگر دولت ترکیه از اول با بشار اسد مذاکره می‌کرد این همه مردم بی‌گناه کشته نمی‌شدند. اردوغان با توهم اینکه بشار اسد سرنگون خواهد شد و نماز ظهر خود را در مسجد اموی دمشق خواهد خواند، مردم ترکیه را فریب داد و این‌گونه فلاکت بزرگ برای سوریه به وجود آمد و به دریای خون تبدیل شد.

البته در این بین سیاست تند ترکیه در قبال کردها کمک کرد که این کشور رویکرد سخت‌تری در سیاست خارجی خویش نسبت به سوریه داشته باشد. ترکیه در کنار نگاه بلند خود به الحاق مجدد سوریه به امپراطوری نوین عثمانی تحت رهبری رجب طیب اردوغان کوشید کردها را در سوریه نیز تسلیم کند. و همین انگیزه خوبی برای ترکیه شد تا با تمام توان پشت سر داعش قرار بگیرد اما علیرغم این حمایتها کردها در صحنه باقی ماندند و توانستند از پس داعش بربیایند و همین نقطه قوت آنها در سطح بین المللی شد. کردهای سوریه همزمان در 11 اکتبر سال 2015 میلادی موفق شدند با تشکیل جبهه سوریه دمکراتیک یک گام دیگر هم از ترکیه جلوتر بیافتند. این نیروها هم اکنون 60 درصدشان کرد سوریه بوده و بقیه از سایر قومیتها تشکیل شده‌اند. این در حالی بود که در این مدت ترکیه خیلی کوشید در چهارچوب عرب سنی و نزدیک به ترکیه گروههای مختلفی تشکیل دهد اما تاکنون این ترفند راه به جایی نبرده است.

در فاصله زمانی بسیار کمی این نیروها به بیش از 50 هزار نیرو رسیدند که این افزایش تعداد نیرو توام با آموزشهای مختلف از سوی نیروهای خارجی هم بود. این نیروها در این مدت توانستند شهرهای مهمی چون منبج را آزاد کنند و اکنون بی سر و صدا بسوی شهر رقه پایتخت خلافت داعش در حال حرکت هستند.

برای دشمنی با این نیروها ترکیه کوشید نیروهای انجمن میهنی کردستان سوریه را حمایت کند اما این نیروها هیچ وقت نتوانستند در داخل مناطق کردنشین سوریه حرفی برای گفتن داشته باشند و تنها نیروهایشان در خارج از مرزهای سوریه یعنی ترکیه نظاره گر پیشرفت این نیروها بودند.

نیروهای کردی اگرچه از سوی نیروهای امریکا حمایت می‌شوند اما همزمان در بسیاری از مناطق صلح سردی را هم با دولت سوریه دارند کما اینکه می‌بینیم در شهر حلب نیروهای دولتی سوریه تلاش می‌کنند نیروهای کردی در قالب نیروهای امنیتی مشترک برای امنیت شهر بکوشند. هر چند در این مدت دولت اسد بطور مستقیم بحث فدرالیسم را به بحث تغییر قانون اساسی ربط داده است اما دولت اسد در تلاش است نیروهای کردی در قالب نیروهای سوری و تضمین کننده امنیت مناطق کردی باقی بمانند و بعید است در آینده هم این ارتباط از شرایط کنونی سردتر شود. از سوی دیگر دولت ترکیه علیرغم ورود نیروهایش به سوریه اما پتانسیل ذخالت مستقیم را در امور سوریه ندارد.

کش و قوس جایگاه کردها در سیستم سیاسی سوریه بدون شک رو به پیشرفت خواهد بود و ما شاهد عقب گرد در این زمینه نخواهیم بود اما ترکیه هنوز در تلاش است با از بین بردن نیروهای کردی آنها را نه تنها از صحنه سیاسی بلکه از صحنه حیات حذف کند امری که دیگر به تاریخ پیوسته است.

سیستم امنیتی مستحکم در سوریه نیازمند حضور کردهاست و این حضور الزاماتی را برای توافق و همراهی کردها و دمشق سبب شده است. این الزامات حکم می‌کند مکانیزمی برای همکاریهای مشترک تعریف شود، و این همان لولوخورخوره ترکیه است که نه تنها از بین نرفته است بلکه می‌رود در قالب دولت ملت سوریه بازتعریف خواهد شد.