استويا و اسپيرولينا؛ معجزه‌ شرين برگ‌ها و جلبك‌ها را باور كن!

 

گياه شيرين‌برگ به طور وحشي در سرزمين‌هاي بلند مناطق مرزي بين برزيل و پاراگوئه مي‌رويد و در آن مناطق به گياه «برگ عسلي» (honey leaf) معروف است. به دليل خاصيت شيرين كنندگي و درماني شيرين‌برگ، اين گياه به شدت از نظر اقتصادي مورد توجه قرار دارد. ژاپن اولين كشور آسيايي بود كه در سال ۱۹۷۰ از استويوزايد به عنوان شيرين كننده در صنايع غذايي و دارويي استفاده كرد. پس از آن كشت استويا در چين، مالزي، سنگاپور، كره جنوبي، تايوان و تايلند گسترش يافت. اين گياه در آمريكا، كانادا و اروپا نيز رشد مي‌كند.

 

شيرين‌برگ مناسب مناطق جنوبي ايران و نيز شرايط كشت گلخانه‌اي است. شيريني قند حاصل از دانه اين گياه ۲۵۰ تا ۳۰۰ برابر ديگر گياهان قندآور چون نيشكر و چغندر قند و ميزان قند موجود در آن ۱۵۰ برابر آنهاست. در اصفهان به روش كشت بافت تكثير شده و بسرعت وارد صنعت گزسازي گرديده است. اين قند جايگزين مناسبي براي شيرين كننده‌هاي مصنوعي چون آسپارتام، سديم ساخارين و سيكلامات بوده چون قابليت جذب كمتري دارد به كاهش قند خون و فشار خون ياري رساند.

 

پس از استويا بايد با اسپرولينا آشنا شويد. اسپيرولينا يك جلبك به رنگ سبز تيره و حاوي با ميزان زيادي ويتامين و مواد معدني است و به معدن طلاي غذايي شهرت دارد. آزتك‌ها از همان اوايل قرن بيستم از اين جلبك استفاده مي‌كردند و سپس از سال 1970 آوازه‌ي آن به بيشتر كشورهاي دنيا رسيد. در سال 1979 نخستين شركت‌هاي توليدكننده‌ي محصولات غذايي پاي اين جلبك را به آمريكا باز كردند. امروزه ايالات‌متحده‌ي آمريكا، چين، تايلند، ويتنام، هند، مكزيك و شيلي جزو بزرگ‌ترين توليدكننده‌هاي اين جلبك هستند. خوشبختانه كشت اين جلبك در ايران نيز شروع شده است.

 

 اسپيرولينا حاوي حدود 70 درصد پروتئين است و به همين دليل جلوي احساس گرسنگي را مي‌گيرد. در واقع مانند يك ضداشتها عمل مي‌كند. به عقيده‌ي متخصصان پروتئين‌ها باعث افزايش سرعت ارسال احساس سيري به مغز مي‌شوند و همين امر هم به كنترل وزن كمك مي‌كند. تركيبات ديگر اين جلبك مانند تريپتوفان‌ها كه در بدن به ويتامين A تبديل مي‌شوند براي پوست ما فوق‌العاده‌اند. بتاكاروتن به خصوص براي پيشگيري از خشكي پوست موثر است. در سال 2006 محققان تأثير اسپيرولينا را روي تقويت بافت‌هاي بدن به اثبات رساندند. در واقع اين جلبك علاوه بر كمك به لاغري، مراقب پوست و بافت‌هاي بدن نيز خواهد بود.

 

اميد نگيني يكي از برگزيدگان همايش طلايه داران اقتصاد مقاومتي است كه در رشته صنايع غذايي و گياهان دارويي تحصيل كرده است. اين فعال اقتصاد مقاومتي با استفاده از استويا و اسپرولينا توانسته اختراعات مهمي در صنعت توليد شيريني جات به ثبت برساند و آرد، شكر و گلوكوز را به طور كامل از چرخه توليداتش كنار بگذارد.

 

او درباره نحوه ورودش به عرصه توليد شيريني جات ارگانيك و رژيمي، مي‌گويد: «من در مقطع كارداني در رشته صنايع غذايي و در مقطع كارشناسي در رشته گياهان دارويي تحصيل كردم. بعد از اتمام تحصيل به اين فكر افتادم كه با تلفيق دانسته‌هايم در اين دو رشته، محصولات جديدي توليد كنم و از اين طريق درآمد داشته باشد. توليد شريني جات گياهي از اين ايده آغاز شد و ابتدا مجوز مشاغل خانگي را دريافت كردم. سپس يك شركت دانش بنيان ثبت كردم و به مرور كار را گسترش دادم، در حال حاضر در مرحله توليد صنعتي شيريني‌جات گياهي هستم.»

 

آقاي نگيني مي‌افزايد: «حوزه فعاليت شركت دانش‌بنيان ما توليد محصولات غذايي فراسودمند، گياهي و بدون قند براي بيماران ديابتي و سيلياكي است. ما با تحقيقات و آزمايش‌هاي متعدد توانستيم در انواع شيريني جات اصلاح فورمولاسيون را اعمال كنيم و شكر، آرد و گلوكوز را از چرخه توليد شريني حذف كنيم. اين در حالي است كه اگر از يك قناد شكر، آرد و كلوگوز را بگيريم، هيچ شيريني نمي‌تواند توليد كند زيرا بافت همه شيريني‌ها را اين سه محصول تشكيل مي‌دهند.»

 

اميد نگيني و همكارانش در شركت سلامت گستران آرايان توانسته‌اند اختراعاتي چون سوهان بدون شكر داريم، شيريني لوز غني شده با گياهان دارويي معطر و گز بدون قند را به ثبت برسانند و تجاري‌سازي كنند. او در اين باره خاطرنشان مي‌كند: «ما از گياه استويا به عنوان شيرين‌كننده طبيعي و گياهي جايگزين استفاده كرديم. برگ خشك اين گياه 300 برابر شيرين‌تر از شكر است اما مضرات آن را ندارد و براي بيماران ديابتي مفيد است. براي غني سازي محصولات و افزايش ارزش غذايي آن‌ها هم از جلبك دريايي اسپرولينا استفاده كرديم كه 78 درصد وزن آن را پروتئين و 18 درصد وزن آن را اسيد‌هاي آمينه تشكيل مي‌دهد و سرشار از آهن است.»

 

اين فعال اقتصاد مقاومتي، اظهار مي‌كند: «ما كار را از صفر و از درون منزل شروع كرديم و هيچ سرمايه كلاني در اختيار نداشتيم. البته وام 30 ميليون توماني بسيج سازندگي كمك قابل ملاحظه‌اي براي ما بود. در حال حاضر در كارگاه صنعتي براي 10 نفر شغل ايجاد كرده‌ايم و 20 نفر هم به صورت پاره وقت با ما همكاري دارند. نمايندگي‌هاي فروشمان هم در شهر‌هاي مختلف كشور فعال هستند. بخش عمده اي از فروش محصولات با استفاده از اينترنت و فضاي مجازي و شبكه‌هاي اجتماعي تسهيل مي‌شود. محصولات به خوبي فروش مي‌روند و بازار خوبي دارند اما اين حوزه ظرفيت بسيار زيادي براي كار دارد.»

 

او مي‌افزايد: «ما با دست خالي شروع كرديم اما امروز همه تجهيزات توليد صنعتي از قبيل دستگاه داغ زدن، پيلوپك، شيريني پك، تجهيزات آزمايشگاهي براي عصاره‌گيري و اسانس‌گيري و محيط پرورش جلبك اسپرولينا را به طور كامل در اختيار داريم. هدف‌گذاري اصلي مان صادرات است و در حال برنامه‌ريزي براي آن هستيم.»