سفر اردوغان به روسیه/اردوغان باید توضیح دهد

گروه بین الملل: روزنامه «کمرسانت» مسکونوشت پوتین در انتظار توضیح در مورد تهدید رجب طیب اردوغان برای سرنگون کردن بشار اسد است. به نوشته این روزنامه روسی مقامات رسمی روسیه از سخنان اردوغان در مورد سرنگون کردن بشار اسد همچنان ابراز نگرانی می‌کنند. کارشناسانی که روزنامه کمرسانت از آنها پرسش کرده معتقدند نباید سخنان اردوغان به عنوان آمادگی بهم زدن روند حل بحران سوریه ارزیابی شود.

به گزارش بولتن نیوز، در عین حال، سخنان وی واکنش به اوضاعی است که به ضرر ترکیه تغییر می‌کند. آندری باکلانوف معاون شورای انجمان دیپلمات‌های روسیه و سفیر اسبق روسیه در عربستان سعودی گفت: رسانه‌ها به ماجرای مربوط به سخنان اردوغان آب و رنگ بسیار دادند. او هیچ مسئله تازه را بیان نکرده است. فقط موضع دیرینه خود در مورد عدم قبول رژیم اسد را با سخنان دیگری تکرار کرده است.

هرچند این سخنان می‌توانست یک جمله اتفاقی نباشد. این اظهارات می‌تواند ژست سیاسی آگاهانه در رابطه با شکست‌های اپوزیسیون سوریه در حلب باشد. باکلانوف اعلام نمود: جریان امور پیرامون حلب نشان می‌دهد ترکیه اهرمهای اعمال نفوذ بر اوضاع سوریه را از دست می‌دهد. به همین دلیل به این ابزار نهایی متوسل شد تا به امری جلب توجه کند که تاکنون در مورد آن توافق حاصل نشده است: سرنوشت رئیس‌جمهور اسد.

اگرچه به نظر می‌رسد اردوغان با توجه به شرایط کنونی سوریه خواسته است باردیگر با تاکید بر مواضع قدیمی نظر روسیه و ایران را به سوی خود جلب کند اما یک واقعیت مبرهن است و آن اینکه روسیه حاضر نیست در خصوص سوریه کوتاه بیاید.

به اعتقاد کارشناسان سیاسی اردوغان روز سه شنبه راهی روسیه می‌شود تا با پوتین دیدار کند و بدون شک این موضوع در رأس محورهای موردبحث دو طرف قرار خواهد گرفت.

روابط ترکیه و روسیه اگرچه بعد از ساقط کردن جنگنده روسیه توسط ارتش ترکیه تیره شد و روابط اقتصادی را هم بین دو کشور برهم زد اما اظهار ندامت اردوغان و عذرخواهی وی باعث شد روسیه از تشدید روابط با ترکیه کوتاه بیاید، بعد از آن روسیه تلاش کرد از طریق دیالوگ، رفتارهای تند ترکیه را در سوریه متعادل کند و تا حدودی نیز توانست در این راه موفق باشد اما نگاه تند اردوغان به سوریه هنوز باعث نشده است که این نگرانی‌ها کاملاً زدوده شود، لذا می‌بینیم سخنان اردوغان در خصوص آینده سیاسی بشار اسد روسیه را بشدت با واکنش روبرو کرده است.

تحلیل‌های سیاسی در خصوص روابط روسیه و ترکیه حکایت از این داشت که روسها برای رساندن گاز خود به اروپا از طریق ترکیه نمی‌خواهند ترکیه را از دست بدهند، لذا در مقابل خواسته‌های ترکیه نرمش نشان خواهد داد. اما مواضع روسیه نشان داده است که حاضر به عقب نشینی در خصوص مواضع قبلی خود در سوریه نیست چون موضوع انتقال گاز روسیه از طرق ترکیه یکی از اولویتهای اقتصادی روسیه است و این به معنای کوتاه آمدن در مقابل خواسته‌های ترکیه نیست.

از سوی دیگر برای اردوغان مسجل شده است که آمریکاییها در کودتای امسال ترکیه نقش داشته، چرا که آمریکاییها از رفتارهای تند اردوغان نگران شده و نمی‌توانند به این کشور در سیاستهای منطقه‌ای اعتماد کنند. همزمان آمریکایی‌ها در سوریه کمک به کردهای این کشور را کماکان در اولویت خود قرار داده‌اند که آنکارا را بشدت نگران کرده است.

روابط با اتحادیه اروپا نیز بشدت آسیب دیده است و رفته رفته می‌رود اردوغان نه تنها حضور در این اتحادیه را یک رؤیا ببیند بلکه می‌رود حمایتهای ناتو را هم از دست بدهد چون این قطب نظامی نیز از سیاستهای ترکیه تحت رهبری اردوغان بشدت ناامید گشته است.

در چنین شرایطی ترکیه تنها مانده است و اردوغان این روزها بیشتر از هر زمانی احساس می‌کند تنها مانده است، سخنان اخیر وی در خصوص گوشه گیر شدن ترکیه نیز دلیلی بر این موضوع می‌باشد، وی همزمان بصورت تلویحی تأیید کرد که در درون حزب عدالت و توسعه نیز تنها مانده است هرچند تاکید کرد راه را ادامه خواهد داد.

در چنین شرایطی اردوغان روز سه شنبه به روسیه می‌رود تا با مقامات این کشور آخرین تحولات منطقه را به بحث و گفتگو بنشیند، در چنین شرایطی روسیه مصمم‌تر از گذشته نه تنها می‌خواهد روابط اقتصادی با ترکیه را ادامه دهد بلکه قصد ندارد از مواضعش در سوریه کوتاه بیاید.

روس‌ها هرگونه عقب نشینی در سوریه را باعث شکست استراتژیک خود دانسته و بر این اعتقاد هستند باعث تغییر ژئوپولتیک منطقه به نفع غربی‌ها و آمریکا و برخی کشورهای همپیمان آمریکا خواهد شد لذا مصمم‌تر از گذشته در سوریه مانده و کماکان از مواضع خود عقب نشینی نمی‌کند، روسیه بطور مصمم در تلاش است جهان را از آنچه آمریکاییها به عنوان نظام تک قطبی یاد می‌کردند خارج کند لذا نه تنها از سوریه عقب نشینی نخواهد کرد بلکه در مقابل کوچکترین تحولات واکنش نشان خواهد داد.

در راستای رسیدن به این هدف برای روسیه نیز مهم است که ترکیه به عنوان کشوری که تحت تأثیر غرب و عربستان سعودی مرزهای خود را به سوی تروریستها گشود تا راهی سوریه شوند در رفتارهای خود در قبال سوریه تجدید نظر بکند. واقعیت این است که شرایط ترکیه بسیار دراماتیک می‌باشد و اگر روابط نیم بند با روسیه و ایران را هم از دست بدهد به عنوان یک کشور شکست خورده در صحنه منطقه‌ای باقی خواهد ماند. از این رو اردوغان قطعاً باید برای پوتین توضیحاتی قانع کننده در خصوص سخنان اخیرش داشته باشد.

در مقابل روسیه با درخواست توضیح از اردوغان به همه طرفها در سوریه نشان خواهد داد که علیرغم اهمیت مسائل اقتصادی برای روسیه اما کماکان سوریه در صدر اولویتهای سیاسی و اقتصادی این کشور است و اردوغان نیز با این پیام به آنکارا بازخواهد گشت.