محققان دانشگاه لرستان با استفاده از عصاره گیاه بادرنجبویه موفق به سنتز نانوذرات طلا شدند که می توان از آن ها برای درمان آلزایمر بهره برد. این نانوذرات آزمایشگاهی از خواص ضد سرطانی نیز برخوردار هستند.
به گزارش بولتن نیوز از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری،بیماری آلزایمر یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که توانایی های ذهنی بیمار به تدریج تحلیل می رود. بارزترین تظاهر زوال عقل، اختلال حافظه است. اختلال حافظه معمولاً به تدریج ایجاد شده و پیشرفت می کند.
در ابتدا اختلال حافظه به وقایع و آموخته های اخیر محدود می شود ولی به تدریج خاطرات قدیمی هم آسیب می بینند. اگرچه هنوز درمانی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد، اما با استفاده از داروها می توان سیر پیشرفت بیماری را کم کرد و از شدت اختلال حافظه و مشکلات رفتاری بیماری کاست. ورود فناوری نانو به حوزه ی دارو و پزشکی، امیدها را برای درمان و مهار این بیماری زنده نگه داشته است.
دکتر نیلوفر درستی محقق دانشگاه لرستان در رابطه با اهداف طرح گفت: در طی این تحقیق، با استفاده از عصاره گیاه بادرنجبویه، یون فلزی طلا توسط ترکیبات گیاه به نانوذرات فلزی احیا شد. در ادامه پس از بررسی و آزمون های لازم، مشخص شد این نانوذرات می توانند گزینه مناسبی برای درمان بیماری آلزایمر باشند. همچنین این نانوذرات از خاصیت ضدسرطانی نیز برخوردار هستند.
درستی افزود: با توجه به اینکه این نانوذرات توسط عصاره گیاه تهیه شده است، بنابراین آلودگی و مشکلاتی که روش شیمیایی از خود نشان می دهد را ندارد. ازاین رو، این نانوذرات ایمن تر هستند و عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای مشابه دارند.
در طرح حاضر مورفولوژی جدیدی از نانوذرات طلا با کمک عصاره گیاه بادرنجبویه سنتز شده که قدرت مهار آنزیم کولین استرانز را دارد. آنزیم مذکور عامل بیماری آلزایمر است.
به گفته ی درستی، در این پژوهش ابتدا یون فلزی طلا توسط عصاره ی گیاه بادرنجبویه در شرایط بهینه ی دمایی، غلظتی، زمانی و pH به نانوذرات طلا تبدیل شده است. سپس این نانوذرات توسط روش های میکروسکوپی و مشخصه یابی TEM، XRD، DLS و SEM-EDAX شناسایی شده اند. در انتها آزمون های مربوط به مهارکنندگی و ضدسرطانی صورت گرفته است.تصاویر میکروسکوپی نشان داده که اندازه ی نانوذرات طلا 11 نانومتر با مورفولوژی تقریباً کروی است.
این تحقیقات حاصل تلاش های دکتر نیلوفر درستی- عضو هیأت علمی دانشگاه لرستان- و فاطمه جمشیدی- دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد این دانشگاه- است. نتایج این کار در مجله Journal of Applied Biomedicine (جلد 14، شماره ی 3، سال 2016، صفحات 235 تا 245) به چاپ رسیده است.