۳ تعهد بانک‌ها به صندوق ضمانت سپرده

به گزارش بولتن نیوز، مرتضی ستاک  با اشاره به تشکیل صندوق ضمانت سپرده‌ها بر اساس ماده 95 قانون برنامه پنجم توسعه اظهار داشت: این صندوق یک نهاد عمومی غیردولتی با هدف تضمین سپرده‌گذاری بانک‌ها تشکیل شد. 

وی با بیان اینکه صندوق ضمانت سپرده‌ها از محل حق عضویت‌ها اداره می‌شود، افزود: به موجب قانون همه بانک‌ها و مؤسسات اعتباری ملزم به عضویت در این صندوق هستند و میزان حق عضویت‌های پرداختی به پیشنهاد صندوق و تایید بانک مرکزی اخذ می‌شود.

معاون عملیاتی صندوق ضمانت سپرده‌ها با اشاره به اینکه اساسنامه صندوق چند بار اصلاح شده و در 31 اردیبهشت ماه ابلاغ شده است، گفت: آیین‌نامه میزان و نحوه دریافت حق عضویت در صندوق ضمانت سپرده‌ها تدوین شد که ‌آخرین ویرایش آن به سال 94 برمی‌گردد.

وی در پاسخ به این سؤال که با گذشت این مدت از فعالیت صندوق موجودی صندوق به چه میزان رسیده است، اظهار داشت: صندوق ضمانت سپرده‌ها 3 نوع حق عضویت می‌گیرد؛ یک حق عضویت اولیه به موجب ماده 7 آیین‌نامه دریافت می‌شود که براساس آن 2 درصد سرمایه اعلامی برای تأسیس یک بانک باید به صندوق ضمانت سپرده‌ها پرداخت شود.

ستاک ادامه داد: بدین ترتیب همه بانک‌ها حداقل باید 8 میلیارد تومان حق عضویت به صندوق ضمانت سپرده‌ها بدهند. حق عضویت دیگر سالانه است که باید هر سال پرداخت شود و این مبلغ 25 صدم درصد سپرده‌های یک بانک پس از کسر سپرده قانونی را شامل می‌شود.

معاون صندوق ضمانت سپرده‌ها تصریح کرد: هیأت مدیره صندوق ضمانت سپرده‌ها در محدوده 25 صدم درصد تا یک درصد می‌تواند برای دریافت این نوع حق عضویت تعیین کند اما هم اکنون هیأت مدیره همان 25 صدم درصد را در نظر گرفته است. 

وی با بیان اینکه سقف تضمین سپرده برای همه مشتریان بانک‌ها در هر بانک یک میلیارد ریال است، افزود: به طور طبیعی اگر حجم سپرده‌های یک بانک بیشتر باشد حق عضویت بیشتری در این قالب باید پرداخت کند.

ستاک سومین حق عضویت پرداختی بانک‌ها و موسسات اعتباری را حق عضویت خاص عنوان کرد و گفت: در قالب حق عضویت، صندوق متناسب با ضریب ریسک هر بانک حق عضویت بیشتری دریافت می‌کند. در واقع نرخ این حق عضویت نسبت به میزان اشتباهات ریسکی بانک تعیین می‌شود.

معاون عملیات صندوق ضمانت سپرده‌ها درخصوص نحوه مدیریت منابع صندوق، گفت: صندوق حق عضویت‌های دریافتی را طبق اساسنامه می‌تواند 70 درصد منابع فقط در اوراق مالی تحت تضمین دولت سرمایه‌گذاری کند و 30 درصد دیگر باید در بانک مرکزی تودیع شود تا منابع نقد لازم برای مواقع خاص در اختیار صندوق باشد.

ستاک تصریح کرد: حجم کل منابع صندوق ضمانت سپرده‌ها 700 میلیارد تومان است که 200 میلیارد تومان آن نقد و حدود 500 میلیارد تومان اوراق مالی تضمین شده دولت است. البته این منابع صندوق فقط حق عضویت دریافتی نیست بلکه سود ناشی از سرمایه‌گذاری‌ها را هم شامل می‌شود.

به گفته وی از ترکیب منابع سرمایه‌گذاری شامل اوراق مشارکت، اسناد خزانه و اوراق اجاره است که همگی اوراق تضمینی دولت هستند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا صندوق ضمانت سپرده تاکنون اعتباری را به بانکی اختصاص داده است، اظهار داشت: صندوق هنوز به بلوغ کامل مالی نرسیده ضمن اینکه بر اساس قانون، صندوق در صورت ورشکستگی یک بانک یا مؤسسه اعتباری باید منابع را پرداخت کند که خوشبختانه تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است. البته در دنیا این گونه نیست که صندوق‌های ضمانت سپرده‌ها فقط در زمان ورشکستگی یک بانک ورود کند.

ستاک با اشاره به لوایح بانکی بانک مرکزی، گفت: در این لوایح فصلی به صندوق ضمانت سپرده اختصاص یافته که پیشنهادات مطرح شده فراتر از وظایف فعلی تعریف شده برای صندوق است. 

وی تأکید کرد: هم اکنون بانک‌ها و مؤسسات اعتباری عضو صندوق هستند که از بانک مرکزی مجوز قطعی دارند. 

معاون عملیات صندوق ضمانت سپرده‌ها در پاسخ به  این سؤال که آیا حق عضویت پایین و تضمین 100 میلیون تومانی برای تضمین هر سپرده درجه اطمینان برای سپرده‌گذاران را کاهش نخواهد داد؟ گفت: باید به یک نقطه بهینه برسیم؛ هر چقدر نرخ حق عضویت را افزایش دهیم هزینه بانک‌ها سنگین‌تر خواهد شد، ضمن اینکه صندوق به دنبال تضمین همه سپرده‌ها نیست.

ستاک افزود: در تمام دنیا هم این گونه است که همه سپرده‌ها تضمین نمی‌شود بلکه نسبتی از سپرده‌های همه سپرده‌گذاران تضمین می‌شود تا دربرگیری و سطح پوشش تضامین افزایش یابد چرا که در صورت ورشکستگی یک بانک نگرانی شدیدی بین سپرده‌گذاران ایجاد می‌شود و این نگرانی اقتصاد را با مشکل مواجه می‌کند.

وی اضافه کرد: صندوق ضمانت سپرده‌ها در مواقع ورشکستگی به سرعت در کوتاه‌ترین زمان با سقف 100 میلیون تومان برای هر سپرده پرداخت خواهد کرد تا التهاب بازار فرو بنشیند. 

معاون عملیات صندوق ضمانت سپرده‌ها با تاکید بر اینکه صندوق ضمانت سپرده‌های ایران فاصله زیادی از لحاظ استانداردها و ضوابط با صندوق‌های مشابه در کشورهای خارجی ندارد، گفت: به عنوان مثال تا قبل از بحران مالی سال 2008 آمریکا سقف تضمین سپرده‌ها در آمریکا 100 هزار دلار بود که با وقوع بحران سپرده‌ها در آمریکا هم 100 هزار دلار بود و پس از بحران دولت آمریکا به دستور رئیس جمهور سقف تضامین را به 250 هزار دلار افزایش داد.

وی تصریح کرد: البته در اساسنامه اعلام شده اگر صندوق ضمانت سپرده‌ها برای کمک به سپرده‌گذاران یک بانک ورود کند در صورت کمبود منابع می‌تواند از بانک مرکزی اعتبار بگیرد. بنابراین صندوق پشتوانه بانک مرکزی را هم دارد.