آیا روزنامه‌نگاری در حال انقراض است؟

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه ایران، برایان سویلز، آینده‌پژوه و تحلیلگر فضای دیجیتال، در سال 2007، مقاله‌ای با عنوان «روزنامه‌نگاری نمرده اما روزنامه‌ها می‌میرند» نوشت. گرچه 2007 سالی بود که عرضه‌ نسل اول آیفون نوید روند خوبی را در دنیای دیجیتال می‌داد، با این حال پیش‌بینی‌های «مرگ تدریجی روزنامه‌ها» چندان وسعتی نداشت.

 

سویلز می‌پرسد: «ما در زمانه‌ای شگفت‌انگیز زندگی می‌کنیم. همه چیز در پیرامون ما با پشتکاری خوفناک در حال تغییر است. اما سازگاری و تمایل به حفظ مصرف‌کنندگان در صنعت رسانه کجاست؟ آیا روزنامه‌نگاران مشکل دارند؟» سویلز این مقاله را با نگاهی مثبت‌انگارانه پایان می‌دهد: نیاز است تا با پیشرفت‌های فناوری سازگار شد به جای آنکه دست روی دست گذاشت و آن را انکار کرد. روزنامه‌نگاری سنتی شاید بمیرد اما این به معنای مرگ خبر و گزارش نیست.

 

اما در سال 2016، دیل ماهاریج، استاد روزنامه‌نگاری دانشگاه کلمبیا، در مقاله‌ «چه بلایی سر روزنامه‌نگاران می‌آید وقتی کسی دیگر نخواهد آثار آنها را چاپ کند؟» اثر پیشرفت‌های فناوری را بر رسانه‌های خبری امروزی ارزیابی کرد. اتاق‌های خبر محو خواهند شد و گزارشگران پیشکسوت از سوی حرفه‌ خود بیش از همیشه در حال فشار خواهند بود. به کار بردن واژه «زلزله» نخ‌نما شده اما تنها همین واژه است که آنچه بر روزنامه‌ها می‌رود را توضیح می‌دهد.

 

در ایالات متحده در سال 2007، 55 هزار روزنامه‌نگار تمام‌وقت در 14هزار نشریه روزانه مشغول بودند. در سال 2015 این رقم به 32هزار و 500 نفر رسیده است. در پاییز 2015 نیز شاهد افزایش تعدیل و اخراج‌ها در رسانه‌هایی چون لس‌آنجلس‌تایمز، نیویورک دیلی و نشنال جئوگرافیک بوده‌ایم. به طور سنتی خبرنگاران احساس ثبات شغلی دارند چرا که روزنامه‌ها همیشه پرتقاضا بوده‌اند و اتاق‌های خبر با سردبیران و گزارشگران پرشور خود، حتی در دوران رکود بزرگ امریکا، در دهه 1980، دست به اخراج خبرنگاران نزدند.

 

آماندا سانتوز، تحلیلگر روزنامه‌نگاری و رسانه‌های اجتماعی، در مقاله‌ای در لینکداین، نقش آینده نسل هزاره را در رسانه‌های خبری مورد بررسی قرار می‌دهد. آیا این نسل رشد خواهند کرد و پس از اینکه چشم‌هایشان در اثر زل زدن به صفحه نمایش درخشان و کوچک آسیب دید، به سمت «عادت‌های قدیمی» تماشای تلویزیون و خواندن روزنامه و اشتراک مجلات بازخواهند گشت؟

 

خیر. نسل هزاره در حال بازگشت نخواهد بود. چرا که در این میان رسانه‌های خبری آسیب دیده‌اند و آنها را وامی‌دارد دوباره به کلیک رو آورند. حتی محتوای اخبار نیز آسیب دیده است؛ برای مثال گزارش هر توئیت بی‌معنایی از دونالد ترامپ: «من راجع به هر چیز بی‌اهمیتی هم که توئیت کنم، آنها در عرض چند ثانیه آن را گزارش می‌کنند.» این مقاله چنین آینده تلخی برای رسانه‌های خبری تصویر می‌کند: «ما شاهد تولید روزافزون اخباری خواهیم بود که در بنگاه‌هایی خارج از روزنامه‌نگاری رسمی تولید شده‌اند و از این‌رو اخبار مستقل جای خود را به تبلیغات‌گرایی خودمحورانه خواهد داد.»

 

روزنامه‌نگاری واقعی با تاریخ طولانی خود، در تکامل و انطباق با نیازهای مردم و ابزارهای همیشه در حال تغییر تعریف می‌شود. روزنامه‌نگاری با اختراع ماشین چاپ که انتشار کتاب‌های خبری، مجلات و روزنامه‌ها را ممکن ساخت تکامل یافت. پیدایش تلگرام نیز آن را وادار به تغییر کرد و گزارش اخبار را به نحوی بی‌سابقه میسر کرد. اختراعات معاصر نیز همواره روزنامه‌نگاری را به سمت تغییر و تکامل سوق می‌دهند و در واقع اینترنت نیز چیزی بیش از همان اختراعات نیست.