تاریخچه سیتروئن از ژیان تا امروز

گروه اقتصادی، این شرکت اولین خودروساز خارج از ایالات متحده آمریکا بود، که به‌طور انبوه اتومبیل تولید کرد و اقدام به راه‌اندازی شبکه مدرن فروش و خدمات پس از فروش خودرو نمود. هشت سال بعد از تاسیس، سیتروئن به بزرگترین خودروساز اروپا و چهارمین خودروساز بزرگ جهان، تبدیل شد. در سال ۱۹۷۴، شرکت پژو ۳۸٫۲٪ درصد از سهام سیتروئن را خریداری کرد و خودروسازی پژو سیتروئن در ۱۹۷۶ با کمک و حمایت دولت فرانسه تشکیل گردید.
 
به گزارش بولتن نیوز،شرکت سیتروئن در سال ۲۰۰۹ به مناسبت نودمین سالگرد تاسیس خود، از خودروی جدیدی بنام سیتروئن دی‌اس۳ رونمایی کرد، که آغازگر سری لوکسی از خودروها، با مدل دی‌اس بود. این شرکت در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ نیز بترتیب سیتروئن دی‌اس۴ و سیتروئن دی‌اس۵ را به بازار عرضه نمود.

کمپانی خودروسازی سیتروئن در سال ۱۹۱۹ توسط آندره سیتروئن تأسیس شد. سیتروئن در سال ۱۹۳۴ با شروع ساخت سیتروئن تیپ ای اولین تولید انبوه اتومبیل‌های چرخ محرک جلو در سطح جهانی را پایه‌گذاری کرد. این شرکت از سال ۱۹۷۶ بخشی از گروه صنعتی پژو سیتروئن شد.

مدیریت آندره سیتروئن

آندره سیتروئن طراح اتومبیلی بود، که به رانندگی هیچ علاقه‌ای نداشت! آندره در سال ۱۸۹۴ از دبیرستان فارغ‌التحصیل شد و توانست وارد مدرسه پلی‌تکنیک پاریس شود. بعد از اتمام تحصیلاتش در دانشگاه به عنوان افسر-مهندس، وارد ارتش فرانسه شد.

ورود آندره سیتروئن به صنعت خودروسازی با کمک برادران مورس (مالکین شرکت اتومبیل‌سازی مورس) بود. این دو برادر، سازنده اتومبیل‌های مسابقه‌ای در فرانسه بودند. برادران مورس با آگاهی از استعداد آندره در تولید انبوه، از او برای تولید و بازاریابی محصولاتشان دعوت به کار کردند. با ورود سیتروئن تولید اتومبیل‌های شرکت مورس افزایش یافت.

 
در سال ۱۹۱۲ آندره شرکت چرخ‌دنده‌های سیتروئن را تأسیس کرد. همزمان با راه‌اندازی این شرکت، سیتروئن رییس فدراسیون کارفرمایان اتومبیل نیز شد. پیش از شروع جنگ جهانی اول آندره، به ایالات متحده آمریکا سفر کرد و در آنجا با هنری فورد ملاقات نمود.

با شروع جنگ، آندره با عنوان کاپیتان دوم توپخانه، به ارتش فرانسه پیوست. کمبود امکانات در توپخانه، او را وادار ساخت، که یک کارخانه کوچک توپ‌سازی، برای ارتش فرانسه دایر نماید.

در سال‌های پایانی جنگ، کارخانه سیتروئن بیش از ۲۴ میلیون توپ جنگی ساخته بود. بعد از اتمام جنگ، کارخانه سیتروئن مجدداً خودروسازی را آغاز کرد. کارخانه وی اولین خودروسازی اروپا بود، که به تولید انبوه پرداخت. تا این زمان آندره هیچ چیز را بصورت رسمی، به نام خود نکرده بود، حتی ماشین و خانه شخصی‌اش نیز اجاره‌ای بود.
 
آندره سیتروئن سرانجام در سال ۱۹۱۹ بطور رسمی شرکت اتومبیل‌سازی سیتروئن را تاسیس کرد. نخستین خودروی تولید شده پس از جنگ جهانی اول در ۱۹۱۹ عرضه شد و سیتروئن تیپ ای نام داشت.

در سال ۱۹۲۰ شرکت که دوران افول پس از جنگ را می‌گذراند، به‌شدت دچار کمبود سرمایه بود، لذا برای جلوگیری از ورشکستگی، آندره سیتروئن شروع به مذاکره با کمپانی جنرال موتورز برای فروش شرکت نمود. در مراحل پایانی انتقال و واگذاری سیتروئن، مدیران وقت جنرال موتورز به دلیل نامعقول بودن سرمایه‌گذاری بر روی این شرکت، معامله را فسخ کردند.

در نتیجه انصراف جنرال موتورز از خریداری، سیتروئن برای سال‌ها همچنان بصورت مستقل به فعالیت خود ادامه داد. شرکت سیتروئن تا اوایل دهه ۱۹۳۰ میلادی چهارمین خودروساز بزرگ جهان بود.

مدیریت میشلن و لازارد
در سال ۱۹۳۴ تامین هزینه‌های کارخانه سیتروئن با مشکلات زیادی رو به رو بود. با افزایش مشکلات مالی، بخشی از سهام شرکت سیتروئن توسط بخش خصوصی خریداری شد، که اکثریت سهام آن به شرکت میشلن و بانک لازارد فروخته شد.
 
یک سال بعد آندره سیتروئن در حالی که برای تولید خودرو، پول کافی نداشت، بر اثر سرطان معده در گذشت و در گورستان مونپارناس به خاک سپرده شد. در طول سال‌های رهبری آندره بر شرکت، از مشهورترین اتومبیل‌های تولید شده می‌توان به: سیتروئن ژیان و سیتروئن سی‌ایکس اشاره نمود.

مشارکت با پنهارد
کمپانی سیتروئن یکی از نخستین مبتکران طرح‌های ساخت اتومبیل‌های آیرودینامیک بود. در سال ۱۹۶۳، مدیران سیتروئن تصمیم گرفتند محصولاتشان را مشترکأ با شرکت پژو تولید کنند.

دو سال بعد، در ۱۹۶۵ در پی شکست توافق میان دو خودروساز فرانسوی؛ پژو و سیتروئن، مدیران این شرکت، مذاکره با شرکت پنهارد را آغاز کردند.
 

مدیران ارشد سیتروئن امیدوار بودند، تا بتوانند از دانش طراحان و مهندسین شرکت خودروسازی پنهارد، در زمینه تولید اتومبیل‌های سایز متوسط، به منظور تکمیل روند تولید خودروهای کوچک و ارزان خود، استفاده کنند، که تا حدی نیز موفق بودند.

مدیریت فیات
در سال‌های پایانی دهه ۱۹۶۰ میلادی، شرکت فیات شروع به خریداری سهام شرکت سیتروئن نمود. تا سال ۱۹۷۱ این شرکت ایتالیایی از سهام‌داران اصلی سیتروئن بشمار می‌آمد. با شروع بحران نفتی سال ۱۹۷۳ که باعث ضرر و کاهش ناگهانی ارزش سهام سیتروئن شد، فیات شروع به فروش سهام خود در این شرکت نمود و در نهایت در سال ۱۹۷۶ کمپانی فیات مشارکت خود با سیتروئن را، منحل اعلام کرد. با جدایی از فیات، شرکت سیتروئن بار دیگر در آستانه ورشکستگی قرار گرفت.
 

مدیریت پژو سیتروئن
دولت فرانسه برای کنترل بازار کار و جلوگیری از ضرر بیشتر سیتروئن، پیشنهاد ادغام سیتروئن با پژو را به مدیران وقت دو شرکت اعلام کرد. در سال ۱۹۷۴، شرکت پژو ۳۸٫۲٪ درصد از سهام سیتروئن را خریداری نمود و خودروسازی پژو سیتروئن در ۱۹۷۶ با کمک و حمایت دولت فرانسه تأسیس شد. امروزه کماکان شرکت پژو سیتروئن مدیریت کمپانی سیتروئن را در دست دارد.
 
تصویر c4، خودرو کاکتوس سیتروئن
سیتروئن c4 کاکتوس،مجهز بِه سپر یا کیسه هایِ مملو اَز هوا دَر قسمت هایِ متفاوت بدنه بِه ویژه بَر روی درها اَست تا دَر برابر برخورد اجسامی بزرگ وَ کوچک اَز بدنه محافظت کند.
 
در حال حاضر محققان کمپانی فرانسوی سیتروئن طرحی بَرای خودروی ویژه رانندگی دَر شهرهای شلوغ را داده اند کِه با داشتن حفاظ هایِ لازم باعث می شوَد بخش اعظم بدنه اَز خط وَ خش هایِ معمول رانندگی دَر خیابان ها محفوظ بماند.

تکنولوژی, سیتروئن c4, خودرو
سیتروئن c4 کاکتوس،مجهز بِه سپر یا کیسه هایِ مملو اَز هوا دَر قسمت هایِ متفاوت بدنه بِه ویژه بَر روی درها اَست تا دَر برابر برخورد اجسامی بزرگ وَ کوچک اَز بدنه محافظت کند. مقام هایِ سیتروئن می گویند سپرها یا بامپرهای محافظت اَز بدنه معروف بِه airbump بهترین کارایی را دَر دفع انرژی انواع اجسام اَز خود نشان می دهند. بِه طوری کِه دَر آزمایش هایِ انجام شده دَر بخش تحقیقات کارخانه مشخص شُد کِه آنها اَز بدنه خودرو دَر برابر انواع ضربات سبک وَ متوسط وَ خطر خش افتادن بدنه پیشگیری می کنند.
 

 خودرو, سیتروئن c4, تکنولوژی

به گفته محققان سیتروئن این بامپرهای پر شده اَز هوا درباره تصادف هایِ سبک مرسوم بِه ویژه اتفاق هایی کِه موقع پارک کردن خودرو دَر فضاهای کوچک شهرها اتفاق می افتد بِه خوبی اَز آن محافظت می کنند.
 

سیتروئن c4, تکنولوژی, خودرو
به گفته مقام هایِ سیتروئن چون این کراس اور مانند کاکتوس می تواند اَز خودش دَر برابر آسیب ها حفاظت کند نام آن کاکتوس انتخاب شده است.
 
اما خودروی ژیان
خودروی ژیان (DYANE) به وسیله آندره سیتروئن فرانسوی‌ها تولید شد. ژیان فرانسه در اصل برای مقابله با خودرو فولکس آلمانی طراحی و ساخته شد.
 

سیتروئن ژیان (Dyane)  یکی از خودروهای کوچک است که از سوی خودروسازی سیتروئن، در سال ۱۹۶۷ تا ۱۹۸۳ تولید می‌شد. این خودرو بر پایه مدل مشهور سیتروئن۲CV بوده و ۱٫۹ میلیون دستگاه از آن تولید شده ‌است. خودروی ژیان به وسیله فرانسوی‌ها و در مقابله با فولکس ‌واگن آلمان تولید شد و هدف آن ارائه خودرویی متناسب با شهرها، نیازهای خانواده و با حداقل مبلغ و هزینه نگهداری بود. ساخت خودروی ژیان از دهه ۳۰ آغاز و با گذشت زمان تغییراتی در شکل ظاهری و قسمت‌های فنی آن به وجود آمد که سبب ادامه روند تولید آن و عرضه در مدل‌های مختلف شد. این خودرو نخستین بار در نمایشگاه خودروی پاریس  در سال ۱۹۴۸ رونمایی شد. گفته شده که ژیان تا سال ۱۹۹۰ در مدل‌های گوناگونی تولید گردیده و حدودا ۵ میلیون دستگاه از آن فروخته شده است. از مدل‌های آن می‌شود dyane، ۲CV، Ami، Mehari  و SM و یک نسخه استیشن به نام سیتروئن آکادیان را یاد آور شد. این خودرو همچنین مدل ۴wd هم داشته که به اسم ۲CV Sahara ساخته شده است. مدل موجود در ایران Dyane می‌باشد که در دهه ۷۰ میلادی تولید گردیده است.

 



خودروی ژیان در فرانسه با نام دو شوو (Deux Chevaux) معروف می‌باشد. دو شوو در زبان فرانسوی به معنی دو اسب است که بیانگر قدرت دو اسب بخاری این خودرو در مقیاس فرانسوی می‌باشد. محبوبیت زیاد این خودرو بیشتر به دلیل قیمت ارزان و مصرف بسیار کم بنزین آن می‌باشد. در حقیقت خودروی ژیان پاسخ سیتروئن به مدل رنو ۴ بود که پس از معرفی آن در سال ۱۹۶۱ سبب سقوط فروش مدل ۲CV شد. این خودرو همچون ۲cv از موتور دو سیلندری که به وسیله هوا خنک می‌شد بهره می‌گیرد. موتور این خودرو در آغاز همچون  ۲ cvاز حجم ۴۳۵ سی سی بهره‌مند بود ولی در ادامه تولید آن حجم موتور به ۶۰۲ سی سی ارتقا پیدا کرد که سبب تولید قدرت و سرعت بیشتر خودروی ژیان شد. گفته می‌شود که در آن زمان جمعا 5 میلیون دستگاه از مدل‌های گوناگون خودروی ژیان در جهان تولید گردیده است.

 


مشخصات فنی خودروی ژیان
o      حجم موتور: ۶۰۲ سی‌سی هواخنک، ۲ سیلندر و ۴ زمانه
o      قدرت موتور: معادل ۳۵ اسب بخار در دور موتور ۵۷۵۰
o      بیشترین سرعت: ۱۱۸ کیلومتر در ساعت
o      وزن: معادل ۵۷۰ کیلوگرم
o      مصرف بنزین: حدود ۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و حدود ۳۰ لیتر سوخت را نیز قادر است حمل نماید
o      گیرباکس: ۴ دنده در جلو و یکی عقب
o      انتقال حرکت: دیفرانسیل جلو می‌باشد و ترمز دستی نیز بر روی چرخ‌های جلو تعبیه شده است.
o      سیستم تعلیق: تعلیقی که درژیان بکار برده شده است نسبت به زمان خود بی نظیر است. تعلیق Suspention این خودرو به صورت دو استوانه می‌باشد که در زیر خودرو تعبیه شده است. در حقیقت  گونه‌ای کمک فنر است که در طول خودرو قرار گرفته و هر کدام از میله‌ها به یکی از چرخ‌ها متصل شده است. ضربه‌گیر هم یک واحد مجز می‌باشد. خوب است بدانید که یک مهره در آن موجود است که با شل و سفت نمودن آن (به شکل دستی) می‌شود ارتفاع خودرو را تنظیم نمود. (به این نوع سیستم تعلیق "هیدرونیوماتیک” گفته می‌شود). به علت بهره‌گیری از همین سیستم تعلیق است که در موانع و دست اندازها تا این حد نرم و راحت می‌باشد.
o     سیستم ترمز: به حالت کاسه‌ای، حتی در جلو قرار دارد و نکته عجیب این است که لنت و طبق‌های آن به جای پشت چرخ‌ها روی پلوس‌ها و در کاپوت تعبیه شده است.


خودروی ژیان در ایران
 

ژیان خودروی کوچکی بود که مطلوب برای ترددهای درون شهری و برای فراهم نمودن نیاز یک خانواده کم جمعیت با حداقل قیمت و هزینه نگهداری بود. به علت قیمت ارزان و مصرف بسیار کم بنزین، خودروی ژیان محبوبیت فراوانی داشت.


تولید خودروی ژیان در ایران از اواخر دهه ۱۳۴۰ در شرکت سهامی ایرانی تولید خودرو (سایپا) استارت خورد. خودروی ژیان برای چندین سال در یک مدل و به صورت سواری هاچ بک تولید می‌شد ولی پس از سال ۱۳۵۳ تنوع مدل ژیان‌های تولیدی افزایش یافت و مدل وانت این خودرو با نام "ژیانمهاری" و "ژیانپیکاپ" (وانت اتاق دار) تولید گردید. این خودرو به گونه‌ای رقیب "پیکان" تولیدی در شرکت ایران خودرو محسوب می‌شد. البته ژیان کوچک‌تر از پیکان بود و به علت حجم موتور پایین‌تر، قیمت پایین‌تری را نیز نسبت به پیکان داشت. در آغاز تولید خودروی ژیان در ایران، پیکان به قیمت حدود ۱۷ هزار تومان و ژیان به قیمت حدود ۱۲ هزار تومان فروخته می‌شد.


پایین بودن حجم (قدرت) موتور ژیان سبب شده بود که این خودرو از توان لازم برای حرکت در خیابان‌های سربالایی بهره‌مند نباشد؛ به همین علت خانواده‌هایی که از وضع مالی مناسب‌تری بهره‌مند بودند، پیکان نسبت به ژیان برایشان ارجحیت داشت. به علاوه ژیان آنچنان برای تردد در جاده‌های بین شهری مناسب نبود. یکی از ویژگی‌های مثبت ژیان سیستم تعلیق منحصر به فرد این خودرو در مقایسه با تکنولوژی روز آن زمان بود. سیستم تعلیق این خودرو به صورت دو استوانه می‌باشد که در زیر ماشین تعبیه شده است. در حقیقت این دو استوانه حکم نوعی کمک فنر را داشتند که در طول ماشین واقع شده بودند و هر کدام از استوانه‌ها به یکی از چرخ‌ها متصل می‌گردید.


 
به دلیل بهره‌گیری از همین سیستم تعلیق، سواری ژیان در موانع و دست اندازها تا حد زیادی نرم و راحت بود و خبری از تکان‌های شدید خودرو در جاده‎های ناهموار نبود. قابلیت منحصر به فردی که البته در پیکان تولید شده آن زمان موجود نبود. با وجود مزیت‌های ژیان، تولید این خودرو پس از سال ۱۳۵۷ به تدریج متوقف گردید. تا جایی که شرکت سایپا رنو 5 را جایگزین این خودرو کرد. پس از آن نیز پراید جایگزین رنو 5 شد.



ژيان پيكاپ
برای اکثر مردم روستایی و فقیر فرانسه در زمان جنگ دوم جهانی بسیار مطلوب بود. مردم قادر بودند هم به وسیله آن سبدهای تخم مرغ و گوسفندها را کیلومترها در جاده‌های خاکی و پر دست‌انداز به بازار ببرند و هم به گشت و گذار و پیک نیک بروند و هم اینکه صندلی عقبش را درآورده و در پارک‌ها و پیک نیک‌ها بعنوان نیمکت از ان استفاده نمایند. ژیان که نام فرانسوی‌اش ۲CV است امروزه به عنوان یک کالای آنتیک و بسیار گران‌قیمت و همچنین نوستالژیک (خاطره انگیز) و اسطوره و افسانه myth و legend محسوب می‌شود.


Legend چیست؟
"افسانه" یک فیلم در سبک فانتزی و ماجرایی به کارگردانی ریدلی اسکات است که در سال ۱۹۸۵ منتشر شد. از بازیگران آن می‌توان به تام کروز، مایا سارا، تیم کوری، آلیس پلایتن، و بیلی بارتی اشاره کرد.
از آنجایی که هیچ نیازی به تبلیغات نبود روز اول از روزنامه نگاران برای مراسم رونمایی از آن دعوتی نشد به همین خاطر بود که ژورنالیست‌ها که به آنها بر خورده بود سعی در مسخره نمودنش کردند و مثلا امریکایی‌ها که زیاد هم با فرانسوی‌ها خوب نبودند بخاطر ضعفی که فرانسوی‌ها در مقابل هیتلر از خود نشان دادند توهین نموده و به ژیان لقب قوطی باریک را دادند و به طعنه می‌گفتند: در قوطی بازکن هم با آن می آید؟

ژيان مهاری
ژیان نه تنها اولین خودرو سازگار با محیط زیست بود (از نظر مصرف بنزین) بلکه صنعت خودروسازی آن زمان را هم متحول نمود و لقب خودروی مردمی را به خود اختصاص داد. حتی در سال ۱۹۵۸ مدل تازه‌ای به نام صحرا "Sahara” ۴×۴ CV2 با دو موتور، یکی برای چرخ‌های عقب و یکی برای جلو، تولید شد. ژیان‌ها در ابتدا تنها در یک رنگ خاکستری تولید می‌شدند ولی بعدها رنگ‌های شاد و متنوع زرد و قرمز و ... هم اضافه شدند. داشبرد بسیار ساده، صندلی‌های بدون پشتی و موتوری که با آب سرد می‌شد از ویژگی‌های آن بود.


مونتاژ ژیان در ایران

در سال ۱۳۳۷ در پی افزایش روز افزون تقاضای خرید خودرو فکر ساخت ژیان البته به صورت مونتاژ در ایران شکل گرفت. اقدامات عملی در این راستا با صدور مصوبه‌ای در سال ۱۳۴۲ از سوی وزارت اقتصاد در خصوص چگونگی شرایط پروانه ساخت خودرو صورت گرفت. از درخواست‌های پذیرفته شده در آن زمان می‌شود به شرکت‌های ایران ناسیونال (ایران خودرو) شرکت سهامی سیتروئن (سایپا) و جنرال موتورز ایران (پارس خودرو) اشاره نمود.

شرکت سهامی ایرانی سیتروئن در سال ۱۳۴۴ در زمینی به مساحت ۲۴۰ هزار متر و زیر بنای ۲۰ هزار متر و با سرمایه پایه ۱۶۰ میلیون ریال به وسیله "آلفرد آیسه" تاسیس گردید.


 
با صدور پروانه تاسیس و مشخص شدن اعضای هیئت مدیره در انتهای سال ۱۳۴۵ به شکل رسمی فعالیت شرکت شروع شد. تهیه زمین احداث نخستین سالن تولید (سالن بدنه و رنگ فعلی) تهیه و تدارک لوازم و ثبت علامت همراه با کلمه saipc که ماخذ آن فرانسوی بود و نیز درخواست ثبت کلمه ژیان از آن دست اقداماتی بود که تا سال ۱۳۴۷ یعنی زمان بهره‌برداری از شرکت انجام شد.

نخستین محصول تولیدی شرکت "آکا" نام داشت که در طول چهار سال (از ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۰) تعداد ۱۰۳۵ دستگاه از آن تولید شد. سپس خودرو ژیان از این شرکت به بازار ارائه و در سال ۱۳۵۵ طی قرداد با شرکت فرانسوی رنو، رنو ۵ هم به تولیدات شرکت اضافه گردید.


عکسی از ژیان فرانسوی مدل سال  Citroen 2CV - 1948

 


این روزها کارخانه فولکس واگن آلمان اتومبیل بیتل (قورباغه‌ای)، کارخانه فیات مدل ۵۰۰، پورش مدل ۹۱۱، کارخانه فوردمدل تی بن T-bon و حالا هم فرانسوی‌ها خودروی ژیان(سیتروئن) را که همگی برای میلیون‌ها نفر خاطره انگیز می‌باشند دوباره به بازار برگردانده‌اند البته با ظاهری مدرن‌تر.