مغز انسان تا چه حد در زمان خواب هوشیار است

به گزارش بولتن نیوز ، مغز انسان در طول پروسه خواب، مراحل متعددی را سپری می کند. از مراحل ابتدایی و سبک گرفته تا رسیدن به خواب REM و خواب غیر REM. سپس مغز دوباره باید از عمق بیرون آمده و به کار بیافتد. مغز فعالیت های خود را در هر مرحله به میزان قابل توجهی کاهش می دهد ولی هیچ گاه به طور کامل خاموش نمی شود.

خواب REM به مرحله ششم خواب گفته می شود که طی آن حرکت تند چشم یا همان Rapid Eye Movement رخ می دهد و رویاهایی که ما می بینیم معمولا در این مرحله اتفاق می افتند.

اگر مصرانه بخواهیم همان تئوری خاموش کردن چراغ را توصیف کنیم، باید مغز را همانند یک پنل گسترده از تعداد زیادی کلید در نظر بگیریم که حین خواب، بسیاری از آن ها خاموش می شوند. برای مثال، ارتباط مغز با دنیای بیرونی تا حد قابل توجهی کاهش می یابد اما طی مدت زمانی که خوابیده ایم، میزان ارتباط کم و زیاد می شود.

برای دهه ها، بسیاری بر این باور بودند که خوابیدن، همانند قرار گرفتن در airplane mode تلفن های هوشمند است. تقریبا تمامی حواس مثل نور، صدا و بو از کار می افتند و بنابراین مغز قادر می شود تا روی موارد دیگر متمرکز شود، مثل تثبیت وقایع و تبدیل آن ها به حافظه بلند مدت.

اما مغز خوابیده، کاملا آفلاین نمی شود و همچنان با دنیای بیرونی در ارتباط باقی می ماند، اطلاعات جمع می کند و حفاظت از بدن را در این حالت به عهده دارد.

قطعا شده که در میان خواب و بیداری، جملات و کلماتی را بشنوید و مقادیری از آن ها به یادتان مانده باشد. اما چه می شود که فقط بخش های خاصی به یاد سپرده می شود و باقی اصلا ثبت هم نمی شود؟ هنوز کسی نمی داند اما قطعا این مسئله با مرحله ای از خواب که در آن هستیم مرتبط است. در مغز اتفاقاتی رخ می دهد که با شنیدن برخی کلمات خاص، اجازه شنیدن صادر می شود.

در یک آزمایش و پژوهشی که سال 2009 انجام شد، 18 فرد به کلماتی ضبط شده نظیر «چاقو» و «گنجشک» گوش دادند و دکمه هایی در برابرشان قرار داده شده بود که باید بر اساس حیوان یا اشیا بودن، آن را می فشردند.

این آزمایش آنقدر انجام می شد تا شرکت کنندگان حین فشردن دکمه ها به خواب روند. با نوار مغزی که حین این جریان ضبط می شد، دست آخر مشخص شد که مغز حین مرحله خواب غیر REM به صداها واکنش نشان می داد.

در مرحله خواب REM، مغز هنوز آماده به جواب دادن بود اما فقط زمانی می توانستند متوجه واژه شوند که آن را پیش از خوابیدن شنیده بودند و واژه های جدید برای مغز ناآشنا بود.

فعالیت ذهنی هر چه پیچیده تر باشد، ما هم به شکلی پیچیده تر می توانیم در محیط به آن پاسخ بدهیم.

بر اساس طرح های به دست آمده از این 18 شرکت کننده، محققین میزان فعالیت و پاسخگویی مغز را بر اساس مراحل مختلف خواب به دست آوردند. طبیعتا عجیب نیست که بشنوید در مرحله خواب عمیق، مغز کاملا از گوش کردن باز می ایستد اما در عین حال به شدت مشغول انجام کارهای دیگر نظیر سپردن اتفاقات به حافظه بلند مدت است.

اما عجیب است که مغز در مرحله خواب REM هر از گاهی گوش کردن را متوقف می کند. فقط اتفاقای و صداهای خاصی ممکن است در این مرحله شنیده شود، مثل صدای باز شدن قفل در یا رعد و برق و زنگ موبایل.

به هر حال، گوش ندادن به صداهای پیرامون، امتیاز بزرگی است که مغز حین خواب به دست می آورد و از این بابت باید خوشحال باشیم.