بیپ تونز یک مرجع قانونی دانلود موسیقی در ایران است که با هدف نهادینه کردن فرهنگ حمایت از حقوق هنرمندان و ترویج موسیقی قانون راهاندازی شده است.
گروه فرهنگ و هنر: یکی از معضلات اساسی پیش روی جامعه موسیقی، دانلود غیر قانونی آثار موسیقی و عدم رعایت قانون کپیرایت است، قانونی که علاوه بر مخاطبان و اهالی موسیقی، معمولاً توسط رسانه ملی نیز رعایت نمیشود.
به گزارش بولتن نیوز، برای تولید یک اثر موسیقیایی معمولاً مدتی طولانی از زمان صرف شده و صاحبان آثار متحمل هزینههای هنگفت مالی نیز میشوند، در حالی که آگاهی یا عدم آگاهی برخی از مخاطبان از تحمل چنین هزینههایی و عدم ادای دین مخاطبان به آنها، باعث میشود که حقوق آثار این هنرمندان نقض شود.
قانون حق تکثیر (کپیرایت) قانونی است که در تمامی کشورهای دنیا، از حقوق آثار هنرمندان آن کشور دفاع میکند. در کشور ما نیز چنین قانونی که معرف حق کنترل در تکثیر آثار است وجود دارد اما هرگز به نحو درستی رعایت نشده است. در این بین، موسیقی بیش از هر هنر دیگری قربانی عدم رعایت قانون حق تکثیر شده و با گذشت زمان، وضع آن اسفناکتر نیز میشود، به خصوص از زمانی که آثار موسیقی به جای نوار کاست در لوحهای فشرده تکثیر شد تا پس از مدتی امکان تکثیر سیدیهای غیر ارجینال با سهولت بیشتری فراهم شود و آثار خوانندگان مختلف، به صورت رایگان و غیرقانونی برای دانلود در اینترنت قرار داده شود.
حق نادیدهگرفتهشده آهنگسازان
در ایران، نقض قانون کپیرایت تنها به مخاطبان موسیقی محدود نمیشود، بلکه هر آن میتوان انتظار داشت خواننده یا آهنگسازی با نامهای سرگشاده، گلایههای خود را از رسانه ملی در مورد پخش آثارش بدون حقوق مالی و بدون حتی کسب اجازه ارائه کند. گویا رسانه ملی به علت آنکه پسوند ملی دارد، این حق را متعلق به خود میداند تا از آثار هنرمندان موسیقی کشور بدون اجازه در جهت پیشبرد برنامهها و اهداف خود استفاده کند. اتفاقی که در سطح بینالمللی هرگز رخ نداده و معمولاً آهنگسازان موسیقی، طبق قانون کپیرایت برای هرگونه استفاده قانونی از آثارشان در هر رسانهای اعم از ملی و غیرملی تا حدود 50 الی 70 سال پس از تولید آن اثر، حقوق مالی دریافت میکنند و همچنین نام آنها نیز به عنوان صاحب اثر بارها اعلام میشود، در حالی که در تلویزیون و رادیو ملی کشور ما در ذیل برنامههای مختلف هزاران قطعه موسیقی پخش میشود که به اذعان برنامهسازان تلویزیون و رادیو، گویا این قطعات هیچگونه آهنگسازی ندارند.
برای جلوگیری از تکثیر غیرقانونی آثار موسیقی، در برهههای مختلفی از زمان، تمهیداتی نیز اندیشیده شده و برنامههایی نیمهکاره در جهت بهبود اوضاع حق تکثیر به کار گرفته شده که اکثریت قریب به یقین آنها با عدم موفقیت به پایان رسیدهاند. کمپینهای مختلفی مانند "موسیقی را غیر قانونی دانلود نکنیم" و یا "نه به دانلود غیر قانونی موسیقی"، از جمله فعالیتهای ناشران و عوامل تهیه آثار موسیقی است که معمولاً پس از مدتی کوتاه بدون حمایت قشری وسیعتر از جامعه موسیقی، ناکام به فعالیت خود پایان میدهد. کمپینهایی که شاید هماینک تنها امیدی هستند که تهیهکنندگان موسیقی میتوانند برای افزایش خرید قانونی آثار تولیدیشان به آن دل خوش کنند. شاید اگر نهادهایی وسیعتر از تنها یک شرکت یا یک خواننده، چنین کمپینهایی را راهاندازی کرده و از خرید و دانلود قانونی تمامی آثار موسیقی حمایت کنند، این کنش اجتماعی با شکستی زودتر از انتظار روبهرو نشود.
کانون ناشران موسیقی از جمله نهادهایی است که برای بهبود اوضاع نشر موسیقی در کشور زیر نظر خانه موسیقی ایران تشکیل شد. رامین صدیقی، بابک چمن آرا، غلامعلی علمشاهی، صدرالدین حسینخانی و محسن رجب پور اعضای این کانون را تشکیل میدهند که هرازچندگاه جلساتی را در مورد مسائل مختلفی همچون کپیرایت و تنگناهایی که بر سر راه نشر موسیقی وجود دارد و مسائلی مانند سرقت محصولات فرهنگی در اینترنت برگزار میکنند و خطمشیها و سیاستهای کلی حاکم بر نشر را نیز مورد بازبینی قرار میدهند. لزوم تشکیل چنین کانونهایی از زمانی احساس شد که خوانندگان کشور یکی پس از دیگری پشت یکدیگر را خالی کرده و به جای تلاش در موفقیت جمعی و یکدلی و همزبانی برای حل مشکلات دانلود غیرقانونی، هر کدام تنها برای آثار خود کمپینهایی جداگانه تشکیل داده و تبلیغ کردند. واضح است که مشکل رعایت نکردن حق تکثیر و عدم خرید قانونی آثار موسیقی، یک مشکل ریشهای و کلی است که با کمپینهای کوتاهمدت و با تلاش تنها چند نفر برطرف نخواهد شد، بلکه این معضل نیازمند همدلی و همت گروه کثیری از اهالی موسیقی به خصوص خوانندگان کشور است.
تکثیر و دانلود غیرقانونی آثار موسیقی در سطح بینالمللی نیز هرچند اندک، اما وجود دارد. اتفاقی که در اوایل قرن ۲۱ میلادی جامعه موسیقی را نگران کرد و آنها را بر آن داشت تا مراجعی قانونی و اینترنتی برای دانلود موسیقی قرار دهند که مخاطبان موسیقی بتوانند با پرداخت هزینه، آثار خوانندگان محبوب خود را خریداری کرده و دریافت نمایند. در گذر زمان و با کاهش فروش نسخههای لوح فشرده آلبومهای موسیقی در کشورمان، مسئولین امر در ایران نیز با پیروی از عملکرد موفقیتآمیز موسیقی بینالملل، مرجعی قانونی برای دانلود موسیقی ایجاد کردند.