بررسی باورهای نادرست و عامه پسند

خیلی‌ها می‌گویند اگر سکه‌ای از بالای برجی رها شود، وقتی به نزدیکی زمین می‌رسد آنقدر سرعت می‌گیرد که اگر بر سر کسی بیفتد او را به کشتن می‌دهد. البته خود برج مورد استفاده در این شایعه متنوع است و از ایفل تا میلاد را نام برده‌اند. چیزی که در آن مشترک است، کشنده بودن سکه است. وقتی سکه‌ای از ارتفاعی به پایین سقوط می‌کند، سرعت نهایی آن پس از طی ۱۵ متر به ۴۴ کیلومتر در ساعت می‌رسد. زمانی هم که سکه به سرعت نهایی خود برسد، دیگر شتابی نخواهد داشت. لوئیس بلومفیلد، فیزیکدانی از دانشگاه ویرجینیا، سقوط سکه از ساختمان‌های مرتفع را محاسبه کرد و دریافت، سکه با چنین سرعتی، حتی نمی‌تواند به پوست سر صدمه‌ای بزند، چه برسد به این که باعث مرگ فردی شود. در واقع نهایت کاری که می‌تواند انجام دهد، ایجاد سوزشی ناچیز است.

عمر ۲۴ ساعته مگس

می‌گویند مگس فقط ۲۴ ساعت عمر می‌کند، اما متاسفانه باید گفت این موجود آزاردهنده بیشتر از یک روز و حتی تا چند هفته زندگی می‌کند. این باور شاید به دلیل وجود نوعی حشره یک‌ روزه شکل گرفته باشد. برخی گونه‌های این حشرات در بزرگسالی عمر واقعا کوتاهی دارند، اما در مقابل به دلیل عمر کوتاهشان بسرعت و خیلی زود جفت‌گیری و تولیدمثل می‌کنند. به همین دلیل از این نوع حشره دسته‌های بسیار زیادی یافت می‌شود. باید خدا را شکر کرد که مگس این گونه نیست؛ وگرنه چگونه می‌توانستیم از شر مگس‌های وزوزکنان در خانه، به ویژه آشپزخانه‌مان رها شویم؟

۹۰ درصد مغز غیرفعال است!

بسیاری از مردم بر این باورند که ما فقط از ده درصد مغزمان استفاده می‌کنیم. در حالی که این تفکر کاملا اشتباه است. منشا این باور معلوم نیست، اما چیزی که کاملا واضح است، این است که بررسی‌های علمی چنین باوری را تائید نکرده‌اند. در واقع به نظر می‌رسد این باور غلط معمولا از کتاب‌های مهملی که از شما می‌خواهند ۹۰ درصد قدرت مغزتان را مهار کنید، ناشی شده باشد. بنابر گفته محققان، تمام بخش‌های مغز برای انجام دادن کار و فعالیتی، تخصیص یافته‌اند و به نظر نمی‌رسد جایی از قلم افتاده باشد که شما بتوانید برای به کار انداختن آن تلاش کنید.

موش و عشق به پنیر

عشق موش به پنیر حقیقت ندارد. طبیعی است وقتی بفهمید تام و جری و دیگر کارتون‌های دوران کودکی‌تان شما را به اشتباه انداخته اند ناراحت شوید. واقعیت این است که دانشمندان دانشگاه بیرمنگام ثابت کرده‌اند موش‌های حیات وحش علاقه‌ای به خوردن پنیر ندارند. آنها به خوراکی‌هایی مانند دانه‌ها و حبوبات تمایل بیشتری نشان می‌دهند. در واقع از آنجا که در بدن پستانداران بزرگسال، آنزیم لاکتاز مورد نیاز برای هضم پنیر، بسیار کم یافت می‌شود، پنیر نمی‌تواند غذایی مناسب برای سلامت موش‌ها باشد.

نیاز بدن به ۸ لیوان آب در روز

کم‌آبی به سلامت بدن ضرر می‌رساند، اما این باور که ما روزانه به هشت لیوان آب (حدود دو لیتر) نیاز داریم تا دچار کم‌آبی نشویم، هم تصور اشتباهی است. تحقیقات نشان داده است با دریافت آب کمتر از این مقدار هم می‌توانیم سالم بمانیم. همچنین مدرکی وجود ندارد دال بر این که حتما باید آب خالص نوشید، بلکه با مایعات دیگر مانند آب میوه‌ها نیز می‌توان این نیاز را برطرف کرد. درضمن غذاها هم حاوی آب هستند و با مصرف آنها، آب کافی وارد بدنمان می‌شود.

حواس پنجگانه

این که تصور می‌کنیم ما انسان‌ها فقط پنج حس داریم، تصور کاملا اشتباهی است. این اشتباه از آنجا ناشی می‌شود که تعریف دقیقی برای هر یک از حواس مان که همه بر سر آن توافق داشته باشند، ارائه نشده است. مسلما انسان غیر از پنج حسی که از آن بارها سخن گفته شده است، حواس دیگری نیز از جمله حس درد، حس دما و حس تعادل و چه‌ بسا حس ششم ـ که فیلم آن جوایز اسکار متعددی گرفت ـ داشته باشد.

شکر و بیش فعالی کودکان

از آنجا که شکر به سرعت به فرد انرژی می‌دهد، این باور غلط که موجب بیش فعالی کودکان می‌شود را به وجود آورده است، اما واقعیت این است که در بسیاری از تحقیقات، ازجمله تحقیقی در دانشگاه کنتاکی، بین این دو، هیچ ارتباطی پیدا نشده است. در این تحقیق از والدین به مدت محدودی خواسته شد به کودکانشان شکر بدهند و سپس رفتارشان را بررسی کردند و هیچ نوع بیش‌فعالی در آنها مشاهده نشد.

مصرف ۵ بار میوه و سبزی در روز

متخصصان تغذیه درخصوص مصرف میوه و سبزیجات متنوع سر و صدای بسیاری به راه انداخته‌اند و هدفشان افزایش سلامت مردم با مصرف این خوراکی‌های مفید است. در واقع بنابر توصیه سازمان بهداشت جهانی، هر فرد باید روزانه ۴۰۰ گرم میوه و سبزی در رژیم غذایی‌اش داشته باشد. بنابراین این که مجبور باشید حتما در روز پنج بار میوه و سبزیجات بخورید، باور غلطی است. شما می‌توانید این مقدار میوه و سبزی را به تعداد چهار یا شش بار در روز تقسیم کنید یا اگر می‌توانید یکجا بخورید. هدف فقط مصرف مقدار کافی است و تعداد مهم نیست.

حافظه چند ثانیه‌ای ماهی قرمز

البته زندگی یک ماهی قرمز آنقدر تکراری است که واقعا هم لازم نیست چیزی را در گردش پی‌ در پی دور تنگ خودش به یاد بیاورد. مثلا چه اهمیتی دارد یادشان بماند آنها را درون یک کیسه پلاستیکی گذاشته و به خانه آورده و درون یک تنگ کوچک رها کرده‌اند! اما حقیقت این است که ماهی قرمزها، حافظه‌ای بسیار بیشتر از سه ثانیه دارند.

در تحقیقی مشخص شد این ماهی‌ها می‌توانند از محیط زندگی‌شان تصویری در ذهن خود ایجاد کنند و آن را به خاطر بسپارند. در این تحقیق ماهی‌ها درون یک ماز گذاشته شدند و آنها طبق آموزش قبلی توانستند از نقطه شروع حرکت کرده و راهشان را پیدا کنند. نتایج برخی تحقیقات نشان می‌دهد آنها تا ۱۲ روز جای غذاهایی که در محیط پیدا کرده بودند را به یاد می‌آورند. شما یادتان هست دیشب شام چه خورده بودید؟!

الکل و مقاومت بدن در برابر سرما

در کشورهای غربی بسیاری از افراد الکلی‌ بر این باورند که الکل بدن آنها را در برابر هوای سرد مقاوم نگه می‌دارد، اما بنابر نظر محققان، الکل فقط موجب گشاد شدن رگ‌های خونی شده و در نتیجه خون بیشتری به سطح پوست می‌رسد و فرد فقط احساس گرما می‌کند. در واقع الکل برخلاف این باور، ممکن است با صدمه زدن به توانایی بدن در تنظیم دما، فرد را دچار سرمازدگی شدید کند.

قهوه و کم‌آب شدن بدن

ممکن است پس از مصرف چای یا قهوه چند بار مجبور به رفتن به سرویس بهداشتی شوید. این موضوع احتمالا مربوط به اثر ادرارآور بودن کافئین است. به نظر می‌رسد این ماده ماهیچه‌های مثانه را تحریک می‌کند. البته معنایش این نیست که بدن فرد به حدی دچار کم‌آبی شود که سلامت او را به خطر اندازد. مصرف متعادل قهوه، مشکلی در این خصوص به وجود نمی‌آورد.

تقسیم‌بندی زبان

بنابر باوری غلط، زبان ما به چند قسمت تقسیم شده و هر بخش مخصوص درک طعم خاصی مانند تلخی، شوری، ترشی و شیرینی است. این باور چند دهه در کتاب‌های درسی ما بود و معلم‌هایمان نیز آن را به ما یاد می‌دادند، اما باید گفت این باور از لحاظ فیزیولوژی پایه و اساسی ندارد. سلول‌های گیرنده که مولکول‌های مسئول درک طعم‌های اصلی را تشخیص می‌دهند روی پرزهای زبان در کل سطح زبان پراکنده هستند. بنابراین این تقسیم‌بندی صحت ندارد.

مغز بزرگسالان سلول جدید ندارد

برخی بر این باورند که مغز یک فرد بزرگسال دیگر قادر به تولید سلول‌های جدید نیست، اما باید گفت چند بخش از مغز بزرگسالان حاوی سلول‌های بنیادی عصبی است که به رشد عصب‌ها کمک می‌کند. این نواحی دارای چین سینوسی دندانه‌دار مغز هستند و فرض بر این است که موجب تشکیل حافظه و پیاز بویایی که با تشخیص بوها ارتباط دارد می‌شوند.