رفتارشناسی وزیران اوپک/ چه‌کسی اوپک را جدی می‌گیرد؟

به گزارش بولتن نیوز ، وقتی مهم‌ترین تولیدکنندگان نفت قرار است برای نشست نیمه سال خود گرد هم بیایند، زمانی که هر وزیر به وین می‌رسد، لحن صحبتشان و حتی هتلی که در آن اقامت می‌کنند، در تلاش برای پیش‌بینی سیاست نفتی آن کشور مورد بررسی قرار می‌گیرد.

بنابراین ورود خالد الفالح، وزیر انرژی ععربستان سعودی به پایتخت اتریش در روز دوشنبه یعنی سه زور پیش از زمان برگزاری مذاکرات سازمان کشورهای صادرکنننده نفت، نشانی از این است که او نشست اوپک را جدی می‌گیرد.

ولی فالح شانس زیادی برای ملاقات با همتایان خود از دیگر کشورهای عضو ندارد، بسیاری از آن‌ها، مثل وزیر نفت ایران یا ونزوئلا، زودتر از بعد از ظهر یا حتی اواخر شب چهارشنبه به وین نخواهند رسید.

گری راس، رئیس اجرایی گروه انرژی پیرا، به عنوان یکی از تحلیلگران کهنه‌کار اوپک، معتقد است که انتظارات از چنین سیگنال‌هایی باید کم باشد.

او می‌گوید وزرای اوپک این روزها کمتر با هم همراهی می‌کنند، اوپک بیش از پیش کم اهمیت شده است و ما به زمانی وارد می‌شویم که مدیریت بازار وجود ندارد.

یکی از این انتظارات از نتیجه اوپک را صحبت‌های سهیل بن محمد المزروعی رقم می‌زند که روز سه شنبه در وین به خبرنگاران گفت که از شرایط بازار نفت راضی است و به اوپک پیشنهاد می‌دهد که از هر گونه اقدامی در نشست روز آینده، خودداری کند.

المزورعی می‌گوید که ما باید صبر کنیم، بازار خود را برای قیمتی تنظیم می‌کند که هم برای تولیدکنندگان و هم خریداران عادلانه خواهد بود.

او ادامه می‌دهد: امسال سال اصلاح است، قواعد بازار که همان عرضه و تقاضا هستند، دارند کار می‌کنند و من فکر می‌کنم این ذات سیاست است.

آخرین تصمیم اوپک در دسامبر 2008 برای کاهش سطح تولید در راستای کاهش هم زمان تقاضا به دلیل بحران اقتصاد جهانی بود. این در حالی است که این سازمان عظیم نفتی در بین سال‌های 1998 تا 2008، مجموعا 27 تغییر در وضعیت عرضه نفت به وجو آورده ابود.

برای دهه‌ها، عربستان سعودی به عنوان اصلی‌ترین تولیدکننده اوپک و عملا رهبر این سازمان، طیفی از قیمت‌های ترجیحی برای نفت داشت و هر زمان از وضعیت بازار ناراضی بود، تلاش می‌کرد یک حرکت جمعی را در راستای افزایش یا کاهش تولید هماهنگ کند.

جنگ برای بازار نفت

با این وجود افزایش تکنولوژی تولید نفت‌ از سوی کشورهای خارج از اوپک مثل نفت شیل آمریکا و بهبود راندمان سوخت به تدریج ریاض را به این نتیجه رساند که زمان رشد سریع بازار نفت رو به پایان است.

طی دو سال گذشته، ریاض به استراتژی جنگ برای کسب سهم بیشتری در بازار چنگ زده است و فکر می‌کند که تولید نفت بیشتر با قیمت ارازن‌تر در حال حاضر بهتر از تولید کم آینده است.

هلیما کرافت ، رییس بانک کانادایی «کاپیتال مارکتز»، می‌گوید سیاستی که اوپک در نشست ژوئن در وین داشته است ادامه پیدا می‌کند و تنها چیزی که در حال حاضر درباره این نشست تازه روشن نیست این است که چقدر میزان تفرقه بین اوپکی‌ها بیشتر می‌شود و اعضای این سازمان چه میزان از اختلافات موجود را در معرض عموم قرار می‌دهند.

بر خلاف النعیمی، وزیر نفت سابق عربستان سعودی، الفالح در سبد وزارتی خود طیف وسیع‌تری از اختیارات در زمینه‌های انرژی، صنعت، معدن، انرژی هسته‌ای و انرژی‌های تجیدپذیر را دارد.

با این وجود روز سه شنبه، الفالح، به مرکز اوپک رفت تا با عبدداالله البدری، ملاقات کند و برای 90 دقیقه آن جا ماند تا نشان دهد اگرچه درگیری‌های شغلی زیادی دارد اما به اندازه کافی برای اوپک وقت می‌گذارد.

گری راس می‌گوید: وقت‌هایی هست که به اوپک نیاز داری و وقت‌هایی که احتیاجی به آن نداری، تنها زمانی نیاز به وجود اوپک حس می‌شود که یک مازاد عرضه عظیمی در بازار اتفاق افتاده و اوپک نمی‌خواهد قیمت‌ها بیشتر شکسته شود.

قیمت نفت در هفته‌های اخیر از پایین‌ترین سطح خود در دهه‌های گذشته، یعنی حدود 27 دلار در ژانویه به حدود 50 دلار افزایش پیدا کرده است، اما هنوز با بشکه‌ای 115 دلار در ژوئن 2014 فاصله زیادی دارد.

قیمت نفت زمانی سقوط کرد که عربستان تولید خود را به بیشترین سطح تاریخ رساند تا سهم بیشتری از بازار کسب کرده و رقبای گران قیمت خود مثل نفت شیل آمریکا را از عرصه رقابت خارج کند.

کاهش شدید قیمت اما روی رفقای اوپکی عربستان نیز تاثیر گذاشت و تولید در ونزولا و نیجریه را کاهش داد.

با این حال ایران و عراق در پی لغو تحریم‌های بین‌المللی در ایران و افزایش سرمایه‌گذاری‌های نفتی در عراق توانستند سطح تولید خود را با وجود قیمت‌های پایین نفت افزایش دهند.

رییس فالح، یعنی بن سلمان، شاهزاده جوان عربستان نیز هشدار داده است اگر کشورهای دیگر افزایش تولید نفت خام خود را محدود نکنند، عربستان نیز تولید نفت خود را بیش از این افزایش می‌دهد.

یک نماینده اوپک از کشورهای غیر عرب حاشیه خلیج فارس می‌گوید تا زمانی که محمد بن سلمان در راس کار است، هیچ چیز منطقی از سوی اوپک اتفاق نمی‌افتد، این سیاست نه تنها کشورهای صادر کننده بلکه شرکت‌ها و صنعت نفت را نیز متضرر کرده است.