چرا صادرات مواد معدنی نزولی شد؟/ بازار مواد معدنی ایران چگونه احیا می‌شود؟

به گزارش بولتن نیوز ، بر اساس آمارهای جدید مرکز آمار ایران، بررسی از ﺗﻐﯿﯿﺮات ارزش دﻻری ﺗﺠﺎرت ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﺸﻮر نشان داده که ارزش دلاری صادرات مواد خام معدنی طی زمستان 94، بیش از 30 درصد کاهش یافته است.

در این گزارش آمده است که ارزش دلاری صادرات محصولات بخش استخراج معدن (به جز نفت خام و گاز طبیعی) در سه ماه پایانی سال 94 نسبت به مدت مشابه سال پیش از آن، 30.89 درصد با کاهش روبه‌رو شده است. اما در حالی چنین کاهشی اتفاق افتاده که فعالان معدنی معتقدند کمبود منابع مالی و نبود زیرساخت‌های لازم برای ایجاد واحدهای مختلف فرآوری در حوزه‌های مختلف با منابع طبیعی بوده که مانع تقویت صادرات مواد معدنی با ارزش افزوده کم‌تر شده است.

این در شرایطی است که به اعتقاد فعالان معدنی، مشکل دیگر در حوزه صادرات مواد معدنی کمبود منابع مالی است که در سال‌های اخیر یکی از بزرگترین مشکلات بوده است. مشکلی که علاوه بر ایجاد رکود در فعالیت‌های معدنی، اندک فعالیت‌های جاری را نیز دچار افت کیفیت کرده است. به همین دلیل فعالان معدنی ورود سرمایه‌های خارجی به حوزه معدن را مهم‌ترین عامل تحرک در فعالیت‌های معدنی می‌دانند.


در همایش اخیری که سازمان نظام مهندسی معدن تهران با همکاری خانه معدن ایران برگزار کرده، کیوان جعفری طهرانی رئیس امور بین‌الملل انجمن سنگ‌آهن راه‌های توسعه صادرات مواد معدنی ایران برای کسب جایگاه واقعی در بازارهای جهانی را معرفی کرده که مهمترین آنها ورود سرمایه‌های جدید، فتح دوباره بازارهای صادراتی ایران، حذف واسطه‌ها و دلالان داخلی و خارجی و ارتقای سطح فناوری‌ها بوده است.

کارشناسان معتقدند با لغو تحریم‌ها محدودیت‌هایی که در مورد انتقال پول به داخل ایران وجود داشته و هنوز هم کم و بیش ادامه دارد، از بین می‌رود و صادرکنندگان می‌توانند بدون مشکل ارز حاصل از فروش مواد معدنی به کشورهای دیگر را وارد ایران کنند. این سهولت از ابتدایی‌ترین لوازم فعالیت تجاری است که قطعا به فتح سنگر به سنگر بازارهای صادراتی کشور کمک خواهد کرد.

آنها بر این باورند با رفع موانع صادرات مواد معدنی، ارزش افزوده حاصل از فرآوری نیز توسط سرمایه‌گذاران و نیروی کار ایرانی به دست خواهد آمد که مهمترین دستاورد آن می‌تواند تصاحب بازارهای کشورهای مجاور باشد؛ چرا که از این مسیر، فولادسازان ایرانی تشویق می‌شوند تا به صورت کیفی‌تر تولید داشته باشند و مطابق بر استانداردهای روز محصولات خود را به بازار عرضه کنند.

از سویی یکی از مشکلاتی که فعالان حوزه معدن و صنایع معدنی در سال‌های تحریم با آن مواجه بودند، تشکیل زنجیره‌ای از دلالان و واسطه‌های خارجی و داخلی برای تامین قطعات موردنیاز دستگاه‌های فرآوری و ایجاد ارزش افزوده بالاتر بوده است. همچنین در سال‌های اخیر محدودیت‌های بین‌المللی برای واردات ماشین‌آلات و قطعات از کشورهای تولیدکننده باعث شده بود فعالان حوزه معدن حتی برای تامین قطعات ماشین‌آلات استخراج نیز ناگزیر از رو آوردن به واسطه‌های داخلی و خارجی شوند.

اما در این همایش، رئیس امور بین‌الملل انجمن سنگ‌آهن نوید از این داد که این واسطه‌گری‌ها حذف خواهد شد و طبیعتا در دوره پساتحریم هزینه تمام شده استخراج و فرآوری کاهش خواهد یافت. زیرا با رفع تحریم‌ها امکان خریداری مستقیم از کشورهای تولیدکننده، قیمت تمام شده مواد معدنی در کشور کاهش می‌یابد و این به معنای افزایش رقابت‌پذیری در بازارهای صادراتی خواهد بود.