آیا می توانید تصور سرمایه گذاری در اقتصاد ایران را بکنید؟

گروه بین الملل: در اقتصاد جهانی شده امروز سرمایه گذاری معنای جهانی یافته است. اقتصاد کشورها نه تنها از منابع گوناگون داخلی بلکه از سرمایه گذاری های خارجی نیز تغذیه می شود که در مواردی سهم این سرمایه گذاری های خارجی از بخش داخلی بیش تر می باشد. جمهوری اسلامی ایران نیز در سال های پس از انقلاب اسلامی در دوره های گوناگون به دنبال جذب سرمایه گذاران خارجی در اقتصاد بوده است، البته این سرمایه گذاری های اقتصادی برای هر کشوری محدود به شرایطی است که سیاستگذاران اقتصادی آن کشور برای روند اقتصاد کشور تعیین نموده اند. در شرایط پس از رفع تحریم های ظالمانه علیه ایران در سال های اخیر، سرمایه گذاران خارجی بسیاری به آینده اقتصاد ایران چشم دوخته اند، این مسئله در حالی ست که اقتصاد ایران در تلاطم شرایط جدید پس از رفع تحریم ها هنوز به ثبات کامل دست نیافته است.
تحلیل نشریه «وال استریت ژورنال» از علاقه وافر سرمایه گذاران خارجی در صندوق های سرمایه گذاری مربوط به ایران نشان از حجم سرمایه هایی دارد که به آینده اقتصاد ایران چشم دوخته اند و از سوی دیگر محدودیت هایی را برمی شمارد که سرمایه گذاران خارجی را دچار تردید می نماید. بخشی ازین محدودیت ها وابسته به تصمیم گیری های آتی دولت در ایران و بخشی از آن مربوط به سیاست های اقتصادی ایران است که سرمایه گذاران خارجی باید آن را بعنوان شرایط سرمایه گذاری در ایران بپذیرند. پایگاه خبری بولتن نیوز ترجمه این متن را برای خوانندگان در ادامه قرار داده است:


وال استریت ژورنال: سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری ایران به طور گسترده برای سرمایه گذاران ایالات متحده ممنوع است و هیچ نشانه ای مبنى بر اينکه شرايط به زودی تغییر خواهد کرد، وجود ندارد. اما اروپایی ها پس از لغو تحریم های هسته ای ایران در ١٦ ژانويه مى توانند با محدوديتهايى سرمايه گذارى كنند و  نمایش قوى انتخابات مجلس ايران در ماه گذشته مى تواند مشوق اين علاقه به سرمايه گذارى نيز باشد. 
ایران داراى اقتصاد بزرگ و متنوعى است. داشتن بازار سهام و منابع مالی جدید در ايران  به برخی از سرمایه گذاران جهانی اجازه مى دهد كه سرمايه خود را در آنجا قرار دهند. با این حال، افراد امريكايى و يا اشخاصى كه تابعیت آمریکایی دارند هنوز هم به غير از استثنائات محدودی مانند صادرات مواد غذایی و دارویى، داراى ممنوعيت معامله با ايران هستند و اين به دلیل تحریم های جديد ایالات متحده مربوط به موضوعات حقوق بشر، تروریسم و ​​برنامه موشک های بالستیک ایران است. در واقع، تحریم های جدید كه در تاريخ ١٧ ژانويه اعمال شد، به برنامه موشک هاى بالستيك ايران مربوط است.

سرمایه گذاران اروپایی دستشان در سرمايه گذارى در ايران بسیار آزادتر است، اما آنها نیز مجبور به احتیاط مى باشند چرا كه هنوز برخی از تحریم هاى اتحادیه اروپا نيز باقی مانده است. علاوه بر این، حتی افرادی که شهروند آمريكايى نيستند یا در ایالت متحده زندگى نمى كنند، هنوز به دليل برخى از تحريم هاى باقيمانده، ممنوعيت معامله با ايران برايشان پا برجاست. به عنوان مثال، ممنوعیت معامله با افراد يا اشخاص ایرانی خاص و تعيين شده در تحریم ها!
بنابر پيش بینی علاقه وافر بین المللی در مورد سهام ایران، شركت صندوق سرمایه گذاری فيروزه(Turqoise) در ماه دسامبر راه اندازی شد. این صندوق مشتركاً توسط شركت Turqoise و همکاران، یک گروه مالی ایرانى و يك بنياد انگليسى به نام "شارلمانى" كه يك صندوق باز سرمايه گذارى در سهام ايران است و تماماً هدفش داشتن سرمايه گذاران غير امريكايى است، اداره مى شود. دارايي سرمایه گذاران آن تا حدود ٥٥ میلیون دلار است. شركت آنها دارایی های خود را به صورت برخی از اوراق قرضه شرکت هاى محلی ذکر كرده، اما هدف بلند مدت آن ها فقط سرمايه گذارى در سهام است. 

بیشتر پول سرمايه از صندوق های مشابه که همكاران Turqoise آن را به مدت ده سال از طريق سرمايه گذارى هاى مشابه خودشان كسب كرده اند حاصل شده است. آقاى بوكر اينگرام مشاور سرمايه گذارى بازارهاى مرزى شركت شارلمانى گفت: از زمان لغو تحريمها فرصت كافى براى اين صندوق سرمايه گذارى پيش نيامده تا درون جريان سرمايه گذارى و جريانات مربوط به آن و واكنشهاى موجود قرار بگيرد.  او گفت: بورس تاسیس شده ایران مزیت بيشترى نسبت به سایر بازارهای مرزی برای سرمایه گذاران دارد. همچنين افزود؛ اگر شما در حال حاضر به فرصت بزرگترين بازارهاى مرزى و نوظهور كه مردم إعلام مى كنند یعنی كوبا، اتيوپى و ميانمار، نگاه کنيد، تفاوت ایران در آن است که شما يك بازار سهام بزرگ و یک اقتصاد بسیار بزرگ از حدود 400 میلیارد دلار در اختيار داريد.
آقاى بوكر اينگرام گفت: این صندوق به دنبال بهره گيرى از بازار مصرف ايران در بخش هایی مانند بانکداری، مخابرات، خدمات درمانی، مسکن و تجارت الکترونیک و هر چيزى كه با اقتصاد داخلى و با افزايش ثروت جمعيت هماهنگ است، مى باشد.

آقای اینگرام می گوید تقریباً هيچ سرمایه گذاری خارجی اى در سهام ایران وجود ندارد اما او می گوید به عبارتى افزايش علاقه بالقوه سرمایه گذاران در صندوق جديد وجود دارد. مدیر عامل شرکت Turqoise و همکاران می گوید که در طول ١٨ ماه گذشته او میزبانی بیش از ١٥٠هیأت نمایندگی از سرمایه گذاران خارجی، از دو یا سه نفر تا ٣٠ و یا ٤٠ نفر را بر عهده داشته است. بسیاری از آنها از کشورهای اروپایی بودند، گرچه تعدادى نيز از کشورهای منطقه مانند ترکیه و امارات متحده عربی بوده اند. او همچنين از علاقه بعضى از سرمايه گذاران فردى در شرق آسيا و روسيه با دارايى حدود سه ميليون دلار خبر داد.
مدیر عامل شرکت می گوید که ایران در داشتن مسيرهاى متفاوت شبيه تركيه است، مانند اندازه جمعیت ، اما در حالی که سرمایه گذاران خارجی بازیکنان بزرگ در سهام ترکيه هستند، در ایران سهم آنها کمتر از نیم درصد است که اين خود به تنهايى نشان دهنده ميزان پتانسیل سرمایه گذاری خارجی اى است که می تواند به ایران وارد شود.

اما قبل از اینکه ایران بتواند به اين پتانسیل برسد، تغييرات زيادى لازم است. به عنوان مثال، مدیر عامل این شرکت اشاره به بسیاری از شرکت های ایرانی كرد كه هنوز صورتهای مالی خود را فقط به زبان فارسی منتشر مى كنند و اين در حالى است كه صندوقهاى مالى ديگر قبل از ورود به كار همه جوانب  و شرايط را مى سنجند و با اطلاعات و شرايط كافى وارد بازار كار مى شوند .
شركت انگليسى سرمايه دارى ماهیان خاویاری پايتخت، در یک همکاری با شرکت کارگزاری اوراق بهادار ايران مفيد، یک صندوق بازرگانى در ماه دسامبر راه اندازى كرد که در شرکت های پذیرفته شده در ایران سرمايه گذارى مى كند، گرچه می تواند کارهاى خود را تا سهام شرکت های خارج از کشور که مشغول فعاليت هستند نيز گسترش دهد. در حال حاضر دارايى اين شركت کمتر از 10 میلیون دلار است.
كلمان كِپلو، مدیر عامل شرکت ماهیان خاویاری پایتخت، می گوید قصد دارد كه با شرکت های ایرانی که دارای پتانسیل لازم برای صادرات به کشورهای همسایه با درآمد متوسط -ترکمنستان و عراق- هستند، كار كند و همچنين به برجستگى بخش شيشه سازى ايران به عنوان داشتن پتانسیل قوی در این زمینه اشاره كرد.

آقای كِپلو می گوید که او انتظار هيچ عجله اى را از سرمایه گذاری در این صندوق ها به اين زودى ها ندارد و در مقیاس گسترده تر او انتظار دارد كه بسیاری از بانک ها در آینده قابل پیش بینی در مورد انتقال پول سرمایه گذاران به داخل و خارج از ایران محتاط باشند.
نكته اى که توسط دانیل مارتین، یکى از شركاى یک شرکت حقوقی در لندن كه تمرکز بر تجارت بین المللی دارد، تكرار شد. او گفت من فکر می کنم براى هر کسی که به دنبال پرداخت وجه به ایران و یا دریافت پولش در خارج از ایران است، در حال حاضر پيدا كردن و شناسايى بانك يا موسساتى كه از معاملات مالى حمايت كنند دشوار است.
در یک یادداشت اخیر از دانيل سالتر، مسئول استراتژی سهام شركت سرمايه گذارى رنسانس، به تعدادی از چالش ها در بازار ایران اشاره شده است، از جمله عدم وجود آمار اقتصادی به روز، یک هفته تجارى که از شنبه تا چهارشنبه است و تحریم های بین المللی بالقوه اى كه ممكن است بازگردند.


این آخرین نکته ممکن است نگرانی قابل توجهی برای سرمایه گذاران جهانی باشد، به دلیل آن که روشن نیست چه اتفاقی برای پولشان در چنین سناریویی اتفاق می افتد.
اما آقاى كلپو مى گويد من فکر نمی کنم که خطر اصلی برگشت شرايط سابق باشد، گرچه همه نگران آن هستند در حاليكه ما نگرانى هاى ديگرى داريم . او می گوید: خطر اصلی این است که CEO كارش را به خوبى انجام نمى دهد. ما در مورد شرکت هايى حرف مى زنيم كه تامین کننده اند، مشتریان، کارکنان و هيات مديره خود را دارند. این چیزی است که شما نیاز به تمرکز بر روی آن داريد.

منبع: وال استریت ژورنال
نویسنده: Gerrard Cowan