آيا با بازي الفاظ مي‌توان براي جشنواره فيلم اعتبار خريد؟!
شوخي به نام جشنواره جهاني فيلم فجر
با وجود اينكه بيشترين كاركرد جشنواره فيلم فجر مربوط به سينماي ملي بوده و بخش بين المللي آن هيچ‌گاه حرف جدي‌اي براي گفتن نداشته است، با جداسازي بخش بين المللي و تغيير نام آن به عنوان جهاني اين شائبه به وجود آمده است كه اين كار صرفاً بازي با الفاظ جهت خريدن اعتبار براي جشنواره‌اي با عملكرد داخلي باشد.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه جوان، در حالي كه حجت‌الله ايوبي در حكم انتصاب سيد رضا ميركريمي به سمت دبيري جشنواره بين‌المللي فيلم فجر، از لفظ بين‌الملل استفاده كرد و اين لفظ با معناي جهاني بسيار متفاوت است، در چند روز اخير به طور خلق‌الساعه‌اي جشنواره فيلم فجر عنوان جهاني پيدا كرده است! عنواني كه حتي جشنواره فيلم كن فرانسه نيز كه نماد سينماي مستقل در جهان است، ادعاي اينچنيني ندارد.
27 سال سابقه اينترنشنال
اولين‌بار در پوستر جشنواره دوره هفتم جشنواره فيلم فجر يعني بهمن ماه سال 67 بود كه عنوان بين‌الملل به نام جشنواره فيلم فجر افزوده شد. در اين دوره كه با دبيري محمد بهشتي برگزار مي‌شد، چيزي به عنوان بخش بين‌الملل وجود نداشت و حتي در ميان جوايز اهدا شده نيز هيچ فيلم خارجي نه مورد تقدير قرار گرفت و نه حتي نامزد جايزه شد. عنوان بين‌الملل در آن روزها به معناي دعوت از برخي از فيلمسازان بي نام و نشان بود كه در شرايطي كه تازه كشورمان از شرايط يك كشور در حال جنگ به آرامش نسبي آتش‌بس با عراق رسيده بود، همين كه مروري بر آثار سينماي جهان انجام شود، موفقيت خوبي به شمار مي‌رفت. اين روش در چند دوره بعدي نيز تكرار شد و هر بار فيلم‌هايي جهت مرور به جشنواره دعوت مي‌شد. اغلب اين فيلم‌ها نيز جايگاه مهمي در سينماي جهان نداشتند يا اينكه اگر هم مهم بودند فيلم‌هاي توليدي سال نبودند و قبل از آن در جشنواره‌هاي مهم جهاني اكران شده و جايزه هم گرفته بودند. در دوره دهم جشنواره فيلم فجر كه در سال 70 برگزار شد، رسماً بخش بين‌الملل در كنار بخش سينماي ايران ديده مي‌شود. دبيرخانه اين دوره از جشنواره بين‌المللي فيلم فجر اعلام كرد: بخش سينماي بين المللي دهمين جشنواره بين المللي فيلم فجر، اختصاص به نمايش آثاري دارد كه امكان ارزيابي بهتر و بيشتر وضعيت و موقعيت سينماي ايران را در مقايسه با ساير كشورها فراهم مي‌آورد و جنبه آموزشي و اطلاعاتي دارد، اما سينماي رقابتي در كار نبود و صرفاً منظر سينماي ژاپن و منظر سينماي هند به همراه بررسي فيلم‌هاي كوتاه زيمبابوه و نقاشي متحرك مجارستان بخش‌هاي اصلي جشنواره را در اين دوره تشكيل مي‌دادند.
بخش بين‌الملل تا مدت‌ها غيررقابتي بود و حتي زماني كه پاي رقابت به ميان آمد اين فيلم‌هاي ايراني بودند كه در رقابت با فيلم‌هاي خارجي گوي موفقيت را مي‌ربودند و جوايز اين بخش را از آن خود مي‌كردند.
به نام بين‌الملل، به نام ايراني ها
نگاهي كوتاه به نام فيلم‌هايي كه از بخش بين‌الملل جشنواره فيلم فجر جايزه گرفته‌اند نشان مي‌دهد كه اين بخش صرفاً براي جايزه دادن به فيلم‌هاي ايراني كه در بخش مسابقه ملي امكان جايزه دادن به آنها وجود نداشته، به وجود آمده است. براي نمونه كافي است جوايز چند دوره بخش بين‌الملل را مرور كنيم. در دوره شانزدهم (۱۳۷۶) «بانوي ارديبهشت» رخشان بني اعتماد، «تولد يك پروانه» مجتبي راعي و «درخت گلابي » داريوش مهرجويي شركت داشتند. در دوره هفدهم (۱۳۷۷)«روبان قرمز» ابراهيم حاتمي كيا، « مصائب شيرين» عليرضا داوودنژاد و «رنگ خدا» مجيد مجيدي حضور داشتند. در دوره هجدهم (۱۳۷۸) «بوي كافور، عطر ياس» بهمن فرمان آرا و «متولد ماه مهر» احمدرضا درويش حضور داشتند. از اين نوع حضور‌هاي ايراني به نام بين‌المللي زياد است و خب دليل اصلي آن را نه در دست و دل بازي جشنواره در اهداي سيمرغ به فيلم‌هاي ايراني، بلكه در نبود فيلم‌هاي خارجي قوي در جشنواره فيلم فجر مي‌توان پيدا كرد.
جدا شدن ملي و بين الملل
جشنواره فيلم فجر سال گذشته به دو بخش ملي و بين‌المللي تقسيم شد. بخش ملي در بهمن ماه سال 93 و طبق روال 33 سال گذشته‌اش برگزار شد و بخش بين المللي نيز در ارديبهشت ماه امسال اجرا شد. در اين دوره دبيري هر بخش ملي بين‌الملل با عليرضا رضاداد بود. رضا داد به خبرنگاران گفت: با تغييرات در بخش بين‌الملل، اين بخش از زير سايه سينماي ايران خارج مي‌شود، قوام پيدا مي‌كند و داراي شرايط بهتري مي‌شود. در چنين شرايطي مي‌توانيم نقاط ضعف و قوت بخش بين‌الملل را پيدا و شرايط مناسبي را براي رشد آن فراهم كنيم. اميدوارم سال آينده بخش بين‌الملل بتواند به استانداردهاي مناسبي دست پيدا كند، اما در اين ميان نبايد فراموش كرد كه حجم تلاش ستاد فيلم فجر براي بخش بين‌الملل كمتر از مسابقه سينمايي ايران نيست. اما در مرداد ماه، حجت‌الله ايوبي با صدور احكامي محمد حيدري را به سمت دبير جشنواره فيلم فجر و سيد رضا ميركريمي را به سمت دبير جشنواره بين‌المللي فيلم ايران برگزيد. جشنواره بين‌المللي فيلم ايران با اعتراض‌هايي روبه‌رو شد. معترضان سابقه طولاني برگزاري جشنواره فيلم فجر به صورت بين‌المللي و هويت فجر را كه برگرفته از انقلاب اسلامي است، به عنوان دلایل مخالفت با برگزاري جشنواره‌اي به نام «ايران» كه همان بخش بين‌الملل فجر بود، مطرح مي‌كردند. اين مخالفت‌ها با عقب‌نشيني وزارت ارشاد و سازمان سينمايي باعث شد تا عنوان فجر به بخش بين‌الملل باز گردد، اما به تازگي با حذف عنوان بين‌الملل، عنوان جهاني براي جشنواره انتخاب شده است. اين در حالي است كه نه هيچ فيلم خارجي در اين جشنواره رونمايي مي‌شود و نه جشنواره فيلم فجر جامعيت لازم را براي حضور فيلم‌هاي توليد شده از چهار گوشه جهان دارد. حتي مشخص نيست هدف گذاري جشنواره فيلم فجر در بخش جهاني چه چيزي است؟ آيا به سنت سال‌هاي گذشته با اهداي جايزه به فيلم‌هاي ايراني، عنوان جايزه جشنواره جهاني فيلم فجر اعتباری برای فيلم‌هاي ايراني به شمار خواهد آمد؟ سيد رضا ميركريمي روز سه‌شنبه رو در رو با خبرنگاران قرار است درباره اين جشنواره كه يك‌شبه جهاني شده است، توضيح دهد؛ جشنواره‌اي كه اجراي بخش ملي آن با ايرادات زيادي همراه بوده است و با مديريت ميركريمي قرار است در سطح جهاني تأثير‌گذار باشد!
اولين‌بار در پوستر جشنواره دوره هفتم جشنواره فيلم فجر يعني بهمن ماه سال 67 بود كه عنوان بين‌الملل به نام جشنواره فيلم فجر افزوده شد. در اين دوره كه با دبيري محمد بهشتي برگزار مي‌شد، چيزي به عنوان بخش بين‌الملل وجود نداشت و حتي در ميان جوايز اهدا شده نيز هيچ فيلم خارجي نه مورد تقدير قرار گرفت و نه حتي نامزد جايزه شد. عنوان بين‌الملل در آن روزها به معناي دعوت از برخي از فيلمسازان بي نام و نشان بود كه در شرايطي كه تازه كشورمان از شرايط يك كشور در حال جنگ به آرامش نسبي آتش‌بس با عراق رسيده بود، همين كه مروري بر آثار سينماي جهان انجام شود، موفقيت خوبي به شمار مي‌رفت. اين روش در چند دوره بعدي نيز تكرار شد و هر بار فيلم‌هايي جهت مرور به جشنواره دعوت مي‌شد. اغلب اين فيلم‌ها نيز جايگاه مهمي در سينماي جهان نداشتند يا اينكه اگر هم مهم بودند فيلم‌هاي توليدي سال نبودند و قبل از آن در جشنواره‌هاي مهم جهاني اكران شده و جايزه هم گرفته بودند. در دوره دهم جشنواره فيلم فجر كه در سال 70 برگزار شد، رسماً بخش بين‌الملل در كنار بخش سينماي ايران ديده مي‌شود. دبيرخانه اين دوره از جشنواره بين‌المللي فيلم فجر اعلام كرد: بخش سينماي بين المللي دهمين جشنواره بين المللي فيلم فجر، اختصاص به نمايش آثاري دارد كه امكان ارزيابي بهتر و بيشتر وضعيت و موقعيت سينماي ايران را در مقايسه با ساير كشورها فراهم مي‌آورد و جنبه آموزشي و اطلاعاتي دارد، اما سينماي رقابتي در كار نبود و صرفاً منظر سينماي ژاپن و منظر سينماي هند به همراه بررسي فيلم‌هاي كوتاه زيمبابوه و نقاشي متحرك مجارستان بخش‌هاي اصلي جشنواره را در اين دوره تشكيل مي‌دادند.
بخش بين‌الملل تا مدت‌ها غيررقابتي بود و حتي زماني كه پاي رقابت به ميان آمد اين فيلم‌هاي ايراني بودند كه در رقابت با فيلم‌هاي خارجي گوي موفقيت را مي‌ربودند و جوايز اين بخش را از آن خود مي‌كردند.
به نام بين‌الملل، به نام ايراني ها
نگاهي كوتاه به نام فيلم‌هايي كه از بخش بين‌الملل جشنواره فيلم فجر جايزه گرفته‌اند نشان مي‌دهد كه اين بخش صرفاً براي جايزه دادن به فيلم‌هاي ايراني كه در بخش مسابقه ملي امكان جايزه دادن به آنها وجود نداشته، به وجود آمده است. براي نمونه كافي است جوايز چند دوره بخش بين‌الملل را مرور كنيم. در دوره شانزدهم (۱۳۷۶) «بانوي ارديبهشت» رخشان بني اعتماد، «تولد يك پروانه» مجتبي راعي و «درخت گلابي » داريوش مهرجويي شركت داشتند. در دوره هفدهم (۱۳۷۷)«روبان قرمز» ابراهيم حاتمي كيا، « مصائب شيرين» عليرضا داوودنژاد و «رنگ خدا» مجيد مجيدي حضور داشتند. در دوره هجدهم (۱۳۷۸) «بوي كافور، عطر ياس» بهمن فرمان آرا و «متولد ماه مهر» احمدرضا درويش حضور داشتند. از اين نوع حضور‌هاي ايراني به نام بين‌المللي زياد است و خب دليل اصلي آن را نه در دست و دل بازي جشنواره در اهداي سيمرغ به فيلم‌هاي ايراني، بلكه در نبود فيلم‌هاي خارجي قوي در جشنواره فيلم فجر مي‌توان پيدا كرد.
جدا شدن ملي و بين الملل
جشنواره فيلم فجر سال گذشته به دو بخش ملي و بين‌المللي تقسيم شد. بخش ملي در بهمن ماه سال 93 و طبق روال 33 سال گذشته‌اش برگزار شد و بخش بين المللي نيز در ارديبهشت ماه امسال اجرا شد. در اين دوره دبيري هر بخش ملي بين‌الملل با عليرضا رضاداد بود. رضا داد به خبرنگاران گفت: با تغييرات در بخش بين‌الملل، اين بخش از زير سايه سينماي ايران خارج مي‌شود، قوام پيدا مي‌كند و داراي شرايط بهتري مي‌شود. در چنين شرايطي مي‌توانيم نقاط ضعف و قوت بخش بين‌الملل را پيدا و شرايط مناسبي را براي رشد آن فراهم كنيم. اميدوارم سال آينده بخش بين‌الملل بتواند به استانداردهاي مناسبي دست پيدا كند، اما در اين ميان نبايد فراموش كرد كه حجم تلاش ستاد فيلم فجر براي بخش بين‌الملل كمتر از مسابقه سينمايي ايران نيست. اما در مرداد ماه، حجت‌الله ايوبي با صدور احكامي محمد حيدري را به سمت دبير جشنواره فيلم فجر و سيد رضا ميركريمي را به سمت دبير جشنواره بين‌المللي فيلم ايران برگزيد. جشنواره بين‌المللي فيلم ايران با اعتراض‌هايي روبه‌رو شد. معترضان سابقه طولاني برگزاري جشنواره فيلم فجر به صورت بين‌المللي و هويت فجر را كه برگرفته از انقلاب اسلامي است، به عنوان دلایل مخالفت با برگزاري جشنواره‌اي به نام «ايران» كه همان بخش بين‌الملل فجر بود، مطرح مي‌كردند. اين مخالفت‌ها با عقب‌نشيني وزارت ارشاد و سازمان سينمايي باعث شد تا عنوان فجر به بخش بين‌الملل باز گردد، اما به تازگي با حذف عنوان بين‌الملل، عنوان جهاني براي جشنواره انتخاب شده است. اين در حالي است كه نه هيچ فيلم خارجي در اين جشنواره رونمايي مي‌شود و نه جشنواره فيلم فجر جامعيت لازم را براي حضور فيلم‌هاي توليد شده از چهار گوشه جهان دارد. حتي مشخص نيست هدف گذاري جشنواره فيلم فجر در بخش جهاني چه چيزي است؟ آيا به سنت سال‌هاي گذشته با اهداي جايزه به فيلم‌هاي ايراني، عنوان جايزه جشنواره جهاني فيلم فجر اعتباری برای فيلم‌هاي ايراني به شمار خواهد آمد؟ سيد رضا ميركريمي روز سه‌شنبه رو در رو با خبرنگاران قرار است درباره اين جشنواره كه يك‌شبه جهاني شده است، توضيح دهد؛ جشنواره‌اي كه اجراي بخش ملي آن با ايرادات زيادي همراه بوده است و با مديريت ميركريمي قرار است در سطح جهاني تأثير‌گذار باشد!
منبع: جوان آنلاین
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
