گروه سلامت و تغذیه: میان وعده، غذای مختصری است که بین دو وعده غذای اصلی به کودک داده می شود.
از آن جایی که معده کودک کوچک ولی نیاز او به انرژی زیاد است، با خوردن سه وعده اصلی غذا، نیازهای تغذیه ای او تأمین نمی گردد.
کودکان باید در هر روز دست کم پنج وعده غذا شامل سه وعده اصلی (صبحانه، ناهار، شام) و دو میان وعده مصرف کنند. پیشنهاد می شود به کودکان طبق برنامه زیر غذا داده شود:
ساعت 7 صبح: صبحانه
ساعت 10 صبح: میان وعده
ساعت 12:30: ناهار
ساعت 3 بعد از ظهر: میان وعده
ساعت 6 عصر: شام
قبل از خواب: میان وعده
استفاده از یک میان وعده با ارزش غذایی مناسب مثل شیر، خرما و میوه در برنامه غذایی کودک موجب رشد جسمی و مغزی او می شود.
از سوی دیگر مصرف تنقلات تجاری کم ارزش به دلیل زیادی نمک، چربی و شکر موجب بیماری های قلبی-عروقی، چاقی، پرفشاری خون، پوکی استخوان و افزایش کلسترول خون در دوران بزرگسالی می شود. به علاوه افزودنی های رنگی، نگهدارنده ها وطعم دهنده های مصنوعی که در این گونه تنقلات وجود دارد می تواند موجب پرتحرکی کودکان (بیش فعالی) شود. همچنین تنقلات کم ارزش موجب کاهش دریافت ماد مغذی لازم از جمله پروتئین، ویتامین و املاح گردیده و زمینه را برای تأخیر رشد کودک فراهم می سازند.
میان وعده هایی که برای کودکان مناسب نیستندچیپس، پفک، سوسیس وکالباس، نوشابه های گازدار، آب میوه های صنعتی و شربت های خیلی شیرین، یخمک، لواشک، آلوچه و تمبر هندی باعث اختلال در رشد کودک می شوند.خوردن مواد غذایی شیرین مثل شیرینی، شکلات و آب نبات نیز در کودکان در حد متوسط مجاز است. زیرا مصرف بی رویه این مواد، ذایقه کودک را به خوردن مواد شیرین عادت داده و موجب پوسیدگی دندان می شود.
مصرف غذاهای چرب باعث اضافه وزن و چاقی در سنین کودکی و بزرگسالی و بیماری های مزمن متعاقب آن خواهد شد.
تنقلات شور علاوه بر کاهش اشتها، ذایقه کودک را به طعم شوری عادت داده، احتمال ایجاد عارضه در سنین بزرگسالی به ویژه پرفشاری خون را بیشتر می کند.مصرف بی رویه نوشابه به خصوص همراه با غذا، علاوه بر سیری کاذب جذب مواد مغذی مانند کلسیم را کاهش می دهد.
نکات مورد توجه در مورد میان وعده غذایی کودکان-میان وعده ها را از هر چهار گروه اصلی غذایی (شیر و لبنیات، گروه نان و غلات، گروه گوشت، حبوبات، تخم مرغ و مغزها، گروه میوه ها و گروه سبزی ها) انتخاب کنید تا تنوع و تعادل در رژیم غذایی او ایجاد شده و بخشی از مواد مغذی مورد نیاز از این طریق تأمین گردد.
-حداقل 15 دقیقه زمان برای میان وعده ها در نظر بگیرید.
-بین وعده های اصلی و میان وعده، دست کم دو ساعت فاصله بگذارید. در صورتی که فاصله مصرف میان وعده تا وعده غذای اصلی کم باشد، کودک احساس سیری کرده و از مصرف غذاهای اصلی خودداری می کند.
-اگر کودک در بین وعده غذایی اصلی و میان وعده احساس تشنگی کرد، به او آب بدهید. زیرا در صورت مصرف آب میوه احساس سیری کرده از مصرف غذای اصلی خودداری خواهد کرد.
-میان وعده می تواند عادت غذایی درست یا نادرست را در کودک ایجاد کند. با توجه به این که کم خونی ناشی از فقر آهن یکی از مشکلات تغذیه ای کودکان است و یکی از دلایل اصلی آن استفاده از برنامه غذایی نامناسب است، انتخاب میان وعده مناسب مانند انواع خشکبار و مغزها (پسته، بادام و ...) همراه با میوه ها موجب افزایش آهن دریافتی کودک می گردد.