وام 160 میلیونی احیا کننده بازار مسکن است؟!

گروه اقتتصادی - مسکن: الهام صمدزاده: بر اساس مصوبه شورای عالی پول و اعتبار در تهران چندی پیش مبلغ وام نیازمند سپرده گذاری موسوم به وام صندوق پس انداز مسکن یکم با 100 درصدافزایش از 80 میلیون به 160 میلیون تومان تبدیل شد و مبلغ نوع دوم وام که به وام اوراق معروف است و تسهیلات بدون سپرده محسوب می شود نیز با 67 درصد رشد از 60 میلیون به 100 میلیون تومان افزایش یافت.

گفتنی است طبق اعلام رسمی سیاست گذاران پولی با این افزایش وام با هدف رونق بخشیدن به بازار مسکن سال 95 انجام شده است. اما از طرفی افزایش این گونه وام مسکن تناسب کافی برای تحریک تقاضای مصرفی را ندارد.

آنچه مسلم است وام 160 میلیون تومانی برای خرید مسکن، به لحاظ قدرت پوشش قیمت مسکن در تهران، بزرگ‌ترین سقف تسهیلاتی طی 10 سال گذشته به حساب می‌آید. به‌طوری‌که با لحاظ «ویژگی اقتصادی و مالی خانه‌اولی‌ها» یا همان «متقاضیان مجاز» که عمدتا به دنبال خرید آپارتمان‌های کوچک متراژ (50 مترمربع) هستند، این وام با احتساب متوسط قیمت واحد مسکونی در پایتخت، رقمی معادل 80 درصد توان خرید مسکن این گروه مشمول را تامین می‌کند.

بررسی‌ها از سقف جدید تسهیلات خرید مسکن، نشان می‌دهد که وام‌های 160 میلیونی و 100 میلیونی، فقط به «زوجین جوان فاقد مسکن ملکی» تعلق می‌گیرد. این گروه، «متقاضیان مشمول» تسهیلات تازه مصوب به حساب می‌آیند و در مقابل، سایر متقاضیان خرید مسکن که در گروه «تقاضای مجاز» قرار نمی‌گیرند، اما مصمم به بهره‌برداری از سطح ثبات یافته قیمت ملک شده‌اند، می‌توانند از وام‌های 80میلیون تومانی (90میلیون با احتساب وام جعاله) و همچنین 60 میلیونی اوراق (70میلیون با احتساب وام جعاله) استفاده کنند. با حصارکشی و اعمال محدودیت دسترسی به تسهیلات جدید مسکن، پیش‌بینی می‌شود روند پرداخت وام‌های تازه مصوب از سال آینده به تدریج باعث جذب متقاضیان ‌شود.

یکی از مزایای افزایش وام مسکن جذب سرمایه گذاران به این بازار است چرا که با تقویت وام مسکن طیف متنوعی از متقاضیان خرید مسکن از ابتدای سال آینده وارد این بازار خواهند شد و بدین ترتیب بازار در رکود رفته مسکن شاهد شکوفایی خواهد بود.

متاسفانه برخی از کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه مسکن بر این باور هستند که رقم اقساط بالاست و حتی اقشار متوسط جامعه نیز توان پرداخت این اقساط را ندارند. بر همین اساس، در حال حاضر این سوال مطرح می شود که آیا با وجود چنین اقساطی، وام 160 میلیون تومانی با استقبال متقاضیان خرید خانه مواجه می‌شود؟ و یا اینکه با توجه به بازپرداخت بالای ایت وام آیا این مبلغ رهسپار بازار مسکن خواهد شد؟

بدیهی است که منتقدان افزایش وام مسکن معتقدند که این گونه افزایش چشمگیر و بی سابقه وام مسکن تاثیر بسزایی بر قیمت مسکن خواهد گذاشت. اما باید توجه داشت که دایره تسهیلات 160 میلیون تومانی به قدری کوچک است که اثرچندانی بر افزایش قیمت نخواهد داشت و تنها یک شوک کوتاه مدت می تواند بر بازار در رکود رفته مسکن بر جای بگذارد.

یکی از معایب وام 160 میلیون تومانی مسکن از دید کارشناسان این است که چنین وامی با اقساط 1/8 تا 2 میلیون تومان به طور قطع دور از دسترس بسیاری از مردم است، چرا که برای پرداخت چنین اقساطی، باید درآمد بالای 5-6 میلیون تومان داشت.چرا که سود وام 160 میلیون تومان، 170 میلیون تومان برآورد شده است. از وامی که قسط ماهانه آن بیش از دو میلیون تومان است، مسلماً اقشار کم‌درآمد و متوسط نمی‌توانند بهره‌ ببرند و این بدان معناست که چنین وام‌هایی برای خانه‌دار کردن مردم در نظر نگرفته شده بلکه برای سرمایه‌داران در نظر گرفته شده و این موضوع در حال حاضر متناسب با نیاز بازار داخلی نیست.