محسن جلال پور ؛
راه نفس ایران
گروه اقتصاد: صبحانه نخستین روز هفته درنهاد ریاست جمهوری درخدمت برخی دوستان وزارت امورخارجه از جمله آقای محمد ابراهیم طاهریان سفيرجديد ایران در آنكارا، درمحيطي بسيار صميمي برگزارشد.
بعد از گفت وگوهای اولیه، صحبت ها به مقوله مهم آب و محیط زیست رسيد و موضوعی كه اخيرا در مصاحبه با خبرنگاران مطرح كرده بودم مورد توجه قرار گرفت. هرچند توضیح دادم که برخی نشریات، مطلب مورد نظر من را نادرست منتقل کرده اند.
سوال اين بود كه عملكرد تركيه چقدر در بحران خطرناک و رو به گسترش ریزگردها موثربوده است؟
توضيح دادم كه منطقه خاورميانه با حدود پنج درصد جمعيت جهان، فقط يك درصدآب شيرين دنيا را درخود دارد. اكنون بیشتر اين ميزان آب در کشور تركيه در جریان است.
در سایه ضعف سیاسی عراق و ترکیه در چهار دهه اخیر، ترکیه که سرچشمه های دجله و فرات را در داخل خاک خود دارد ، توانسته بخش عمده اي از این آب را در قالب طرح GAP در داخل خاک خود مدیریت کند. این طرح با 22 سد به گنجایش 32 میلیارد متر مکعب، تقریبا نیمی از آب دجله و فرات را ،بدون توجه به قوانین بین المللی حقابه، از جریان به سوی دو کشور پایین دست ، باز می دارد. اگر بدانید که 85 درصد آب سوریه و عراق از دجله و فرات می آید، در می یابید بحران تامین آب در این دو کشور چقدر جدی است. جمعیت در حال رشد و مصرف آب در حال تصاعد است. چاره این کار، ورود مجدد آب به تالاب های وسیع منطقه است که قطع شده و در نتیجه ، سطح وسيعي ازمرداب هاي عراق و سوریه خشك شده و باعث ايجاد ريزگردها می شود.
اما این روند چه اثری بر زندگی ایرانیان می گذارد؟
سونامی وحشی ریزگردها تازه آغاز شده. تمام پهنه ایران در جنوب البرز آماج امواج سهمگین و رو به تزاید این پدیده خانمان سوز است. حجم ریزگردها ، روز های وقوع آن و میزان آلایندگی و مناطق پوشش آن سال به سال بیشتر می شود. ریزگردها علاوه بر صدمه جدی به سلامت انسان و حیوان ، پتانسیل رویش گیاهان را هم می کاهد. دانستن اين مطلب كه ريزگردها در٢٥سال آتي مهم ترين عامل كاهش استانداردزندگي ايرانيان است ما را متوجه صدمه جدي اين بلا براي كشورمان مي کند. ترکیه خواسته یا ناخواسته راه تنفس ما را بسته است.
به هرصورت مسئله آب ومحيط زيست مسئله اصلي پيش روي كشورهاي منطقه وخصوصا ايران است . بايد مسئولين وزارت امورخارجه و دولت ، باورود جدی به عصر ديپلماسي آب، دركمتركردن صدمات ناشي ازاين مقوله براي كشورمان بكوشند.
بعد از گفت وگوهای اولیه، صحبت ها به مقوله مهم آب و محیط زیست رسيد و موضوعی كه اخيرا در مصاحبه با خبرنگاران مطرح كرده بودم مورد توجه قرار گرفت. هرچند توضیح دادم که برخی نشریات، مطلب مورد نظر من را نادرست منتقل کرده اند.
سوال اين بود كه عملكرد تركيه چقدر در بحران خطرناک و رو به گسترش ریزگردها موثربوده است؟
توضيح دادم كه منطقه خاورميانه با حدود پنج درصد جمعيت جهان، فقط يك درصدآب شيرين دنيا را درخود دارد. اكنون بیشتر اين ميزان آب در کشور تركيه در جریان است.
در سایه ضعف سیاسی عراق و ترکیه در چهار دهه اخیر، ترکیه که سرچشمه های دجله و فرات را در داخل خاک خود دارد ، توانسته بخش عمده اي از این آب را در قالب طرح GAP در داخل خاک خود مدیریت کند. این طرح با 22 سد به گنجایش 32 میلیارد متر مکعب، تقریبا نیمی از آب دجله و فرات را ،بدون توجه به قوانین بین المللی حقابه، از جریان به سوی دو کشور پایین دست ، باز می دارد. اگر بدانید که 85 درصد آب سوریه و عراق از دجله و فرات می آید، در می یابید بحران تامین آب در این دو کشور چقدر جدی است. جمعیت در حال رشد و مصرف آب در حال تصاعد است. چاره این کار، ورود مجدد آب به تالاب های وسیع منطقه است که قطع شده و در نتیجه ، سطح وسيعي ازمرداب هاي عراق و سوریه خشك شده و باعث ايجاد ريزگردها می شود.
اما این روند چه اثری بر زندگی ایرانیان می گذارد؟
سونامی وحشی ریزگردها تازه آغاز شده. تمام پهنه ایران در جنوب البرز آماج امواج سهمگین و رو به تزاید این پدیده خانمان سوز است. حجم ریزگردها ، روز های وقوع آن و میزان آلایندگی و مناطق پوشش آن سال به سال بیشتر می شود. ریزگردها علاوه بر صدمه جدی به سلامت انسان و حیوان ، پتانسیل رویش گیاهان را هم می کاهد. دانستن اين مطلب كه ريزگردها در٢٥سال آتي مهم ترين عامل كاهش استانداردزندگي ايرانيان است ما را متوجه صدمه جدي اين بلا براي كشورمان مي کند. ترکیه خواسته یا ناخواسته راه تنفس ما را بسته است.
به هرصورت مسئله آب ومحيط زيست مسئله اصلي پيش روي كشورهاي منطقه وخصوصا ايران است . بايد مسئولين وزارت امورخارجه و دولت ، باورود جدی به عصر ديپلماسي آب، دركمتركردن صدمات ناشي ازاين مقوله براي كشورمان بكوشند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
