موضوع طراحی لباس برای هنرمندان حاضر در جشنواره فیلم فجر با نظرات متفاوتی روبهرو شد که بسیاری از آنها به دلیل بی اطلاعی از واقعیت موضوع بود.
نخستین روز دیماه بود که نشست مشترک دبیران کارگروه ساماندهی مد و لباس و جشنواره فیلم فجر برگزار شد تا حمید قبادی، محمد حیدری و مهتاب کرامتی در مورد نحوه همکاری در زمینه مد و لباس در جشنواره فیلم فجر به تبادل نظر بپردازند.
با انتشار این خبر در رسانهها موج نظرات مثبت و منفی در میان هنرمندان و حتی اصحاب رسانه شنیده شد. عدهای طراحی لباس برای هنرمندان را باعث خوشپوشی و حضور شکیل آنها در جشنواره فیلم دانستند، در حالی که بعضی دیگر این کار را به معنای تحمیل یک نوع پوشش خاص و حتی اجبار به پوشیدن لباس فرم توسط هنرمندان دانستند. اما به راستی هدف از این طرح چیست؟
محمد حیدری دبیر سی و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر، لباس را مقولهای حیاطی و مهم در برخوردهای انسانی دانسته و توجه به طراحی مناسب با استفاده از استانداردهای حرفهای طراحی را در عرصههای نمایشی بسیار ضروری میداند. حیدری گفته بود استفاده از توانمندیهای طراحان داخلی برای بهرهگیری بازیگران و هنرمندان در عرصه فیلم امری مثبت و تأثیرگذار خواهد بود.
اما قضاوتهای عجولانه و بدون آگاهی، عدم مطالعه در مورد واقعیت موضوع، و جبههگیری در مورد اقدامات جدید باعث پیشداوریهای عجیبی شد که موضوع طراحی لباس برای بازیگران را تا حد تهاجم فرهنگی و حتی کار غیرفرهنگی رساند.
پرویز پرستویی یکی از افرادی است که نظر منفی خود را در مورد این طرح ابراز کرد. او در بخشی از گفتوگوی جشنوارهای خود با ایسنا با نگاهی منفی به موضوع طراحی لباس بازیگران گفت: حتی شنیدم الان برای بازیگران برای حضور روی فرش قرمز لباس طراحی میشود که جزو محالات است پایم را روی آن فرش بگذارم. فرهنگ من ایرانی است. من باید با فرهنگ و دنیای خودم این چیزها را آموخته باشم تا بتوانم بپذیرم. اگر در هالیوود این کار را میکنند، مرتبط با فرهنگشان است و من هم که میبینم، لذت میبرم.
او حتی مخالفت با مقوله طراحی لباس را تا جایی رساند که از لباس خسرو شکیبایی روی پوستر جشنواره هم انتقاد کرد و بدون توجه به ماهیت طراحی یک پوستر و جنبههای زیباییشناسی آن گفت اگر خسرو زنده بود چنین لباسی تنش نمیکرد.
چنین نظراتی کاملاً نشاندهنده عدم درک درست عده زیادی از افراد جامعه از مقوله طراحی لباس است. چه آنجا که توجه به لباس را به دور از ماهیت وجودی انسان و معنویت میدانند، و چه آنجا که طراحی لباس برای حضور در یک جشنواره را کاری برگرفته از فرهنگ غربی برمیشمردند.
اما هدف کارگروه ساماندهی مد و لباس از این طرح، چیزی کاملاً متفاوت از دیدگاه غربی، و در واقع در جهت رواج پوشش ایرانی است. حمید قبادی در گفتوگوی خود با هنرآنلاین گفته بود: هنرمندان به عنوان گروههای مرجع که در جامعه تأثیرگذار هستند میتوانند در این مسیر به ما کمک کنند و موضوع لباس ایرانی اسلامی را توسعه دهند. طراحان لباس هم آماده هستند که نیاز هنرمندان به پوشش مناسب را پاسخ دهند تا مسیر جریان سازی مد و لباس اسلامی ایرانی هموار شود.
اشتباه رسانهها در انتقال اخبار و درک نادرست آنها از اصل مطلب هم یکی دیگر از عوامل جبههگیری منفی در مقابل این طرح بود، به طوری که در بعضی از رسانهها موضوع طراحی لباس برای جشنواره به گونهای مطرح شده بود که گویی جشنواره فیلم فجر قصد دارد لباس خاصی مانند لباس فرم را برای عوامل فیلمهای سینمایی طراحی کند یا طراحی لباس یکسان برای همه میهمانان انجام شود تا آنها با پوشیدن این لباسها روی فرش قرمز جشنواره بروند.
اما این موضوع هم توسط حمید قبادی رد شد. او به هنرآنلاین گفت: اجباری در استفاده از این لباسها برای هنرمندان وجود ندارد، اما با توجه به نقش مهمی که لباس و استفاده هنرمندانه از آن در مجامع دارد، زمینهای فراهم کردهایم تا هنرمندان در مراسم افتتاحیه و اختتامیه جشنواره فیلم فجر و کنفرانسهای خبری از لباسهای طراحیشده استفاده کنند. نکته حائز اهمیت این است که طراحان لباس با هنر خلاقانه خودشان و با توجه به سلیقه متقاضیان و بازیگران پیشنهادهایی را در قالب لباس به هنرمندان ارائه خواهند کرد و آنها بر اساس میل خود لباس نهایی را انتخاب میکنند.
بنابراین آشکار است که هدف از این طرح و توافق صورت گرفته میان کارگروه ساماندهی مد و لباس و جشنواره فیلم فجر تأکید بر داشتن پوششهایی متناسب با شأن جشنواره است و این موضوع هیچ منافاتی با فرهنگ ایرانی و اسلامی ندارد. توجه افراد به نوع لباسی که در مکانها و مجالس مختلف استفاده میکنند یکی از اصول اولیه اجتماعی است که متأسفانه در کشور ما بسیار نادیده گرفته میشود. به همین دلیل بارها دیده شده چهرههای مطرحی با لباس مناسب پیادهروی برای دریافت جایزه خود روی صحنه رفتهاند.
بهروز غریبپور که مدیریت کاخ جشنواره را بر عهده دارد نیز در گفتوگو با ایسنا با اشاره به اینکه برای حضور در هر مراسمی باید لباس متناسب با آن برنامه را بر تن کرد گفت: بنا بر آیین چند هزار سالهای که ما داریم، همیشه تلاش میکنیم برای میهمانیها و اعیاد، بهترین و آراستهترین لباس خود را بپوشیم و این نوعی نظم بشری است که هیچ ارتباطی به دین، فرهنگ، ملیت و ... ندارد، بلکه همه میکوشند متناسب با آن جشن، لباس مناسبی به تن کنند که در فرهنگ ما عبارت "لباس پلوخوری" به همین موضوع اشاره دارد. بنابراین قاعده کلی این است که افراد هنگام حضور در مراسم آراستهتر باشند. اما این به معنای ارائه دستورالعمل یا پیشنهادی از سوی جشنواره فجر به هنرمندان حاضر در این رویداد نیست.
گروه سینما و تلویزیون: پوشیدن لباس خاص در مراسم رسمی، موضوعی است که بسیاری از هنرمندان در سالهای اخیر به آن توجه کردهاند و با مراجعه به طراحان لباس و استفاده از طرحهای آنها لباسی مناسب مراسم مختلف انتخاب کردهاند. بنابراین طرح مطرحشده توسط کارگروه مد و لباس موضوع عجیب و غیرمتعارفی نیست، بلکه اقدامی برای رواج بیشتر این کار و کمک به دسترسی مناسب هنرمندان به طراحان لباس و ایجاد زمینهای برای بهرهبرداری از طرحهای حرفهای است.
به گزارش بولتن نیوز، از سوی دیگر با نزدیک شدن به روزهای جشنواره فیلم فجر، مهتاب کرامتی، مشاور هنری جشنواره از موضوعی جدید خبر داد. او که اهمیت ویژهای به طراحی لباس میدهد و سالها در این زمینه فعالیت کرده است، در گفتوگو با سینماپرس از طراحی لباس فرم برای دستاندرکاران اجرایی جشنواره خبر داد و گفت: ما با این کار میخواستیم ثابت کنیم که جشنواره فیلم فجر آنچنان پراهمیت است که باید به آن به صورت ویژه نگاه کرد و با تشریفات خاصی آن را برگزار نمود، البته لزوماً این بدان معنا نیست که ما در پی برگزاری جشنواره مد لباس در جشنواره باشیم و تنها برای آن است که فضایی متفاوت را در این مهمترین رویداد سینمایی کشور ایجاد کنیم.
حال با نزدیک شدن به افتتاحیه جشنواره فیلم فجر باید منتظر ماند و دید هنرمندان با چه لباسهایی در کاخ جشنواره حاضر میشوند و اجرای طرح پیشنهادی کارگروه ساماندهی مد و لباس چقدر در بهبود پوشش آنها مؤثر بوده است.