طرح مالیات بر خانه های خالی در وادی فراموشی

گروه اقتصادی: الهام صمدزاده: طرح مالیات بر خانه های خالی، یکی از طرح هایی بود که پس از انقلاب اسلامی، همواره مورد بحث و اختلاف نظر میان مجلس و دولت بوده و همواره نظرات مختلفی در این زمینه از طرف سیاستمداران و اقتصاددانان نیز مطرح شده است.به طوری که هر ساله در زمان اخذ مالیات، این طرح بیشتر رنگ و بوی اجرایی به خود می گیرد اما بنا به دلایل نا معلوم پس از گذشت زمان به وادی فراموشی سپرده می شود.


به گزارش بولتن نیوز، شایان ذکر است سازمان امور مالیاتی، با وجود اینکه قانون دریافت مالیات از خانه های خالی در مجلس تصویب شده، می گوید هنوز قانونی در این زمینه به دستش نرسیده است و  هم چنین مدعی است که بحث مالیات بر خانه های خالی در قوانین فعلی ما وجود ندارد، و برای اجرای این طرح چشم انتظار تایید اصلاحیه قانون مالیات ها از سوی شورای نگهبان است.

آنچه مسلم است طرح مالیات بر خانه های خالی نیز مانند سایر طرح ها از موافقان و مخالفانی برخوردار است که بسیاری از مخالفان این طرح بر این باور هستند که ماليات از خانه‌‌های خالي از سکنه منجر به تعطيلي بازار ساخت‌وساز و بي‌انگيزه‌ شدن بسازوبفروش‌ها مي‌شود چرا كه سازنده‌ها در کلانشهرها به اميد نگهداري واحدها تا زمان نامعلوم براي فروش با قيمت مناسب و مطلوب، مشغول ساخت‌وساز هستند و اگر در زمان انتظار آنها، از واحدهاي ساخته‌شده‌شان ماليات گرفته شود، از ساخت‌وساز منصرف خواهند شد. همچنین عده دیگری از مخالفان به علت هزینه داشتن و زمان بر بودن شناسایی واحدهای خالی از سکنه و همچنین بازتاب این طرح که می تواند خود عاملی بر افزایش قیمت مسکن باشد، با طرح مذکور مخالفت می نمایند.

موافقان طرح مالیات بر خانه های خالی نیز مدعی هستند که در صورت عملیاتی شدن طرح مالیات بر خانه های خالی، بسیاری از مالکان مجبور به عرضه واحدهای خالی و در نتیجه تثبیت قیمت مسکن می شوند.

گفتنی است در بسیاری از کشورهای دنیا این طرح به شکل قانونی و مشخص سالهاست که اجرا می شود به عنوان مثال می توان به کشور آمریکا اشاره نمود که بنابر یک مصوبه قانونی دراین کشور ،خانه هایی که به امید افزایش قیمت و کسب سود در آینده خالی نگه داشته شده باشند ، صاحبان آنها مالیاتی معادل ۱۰ درصد ارزش ملک را باید بپردازند.

بنا به اظهار نظر کارشناسان حوزه مسکن، اگرچه اخذ مالیات از خانه‎های خالی در نگاه اول مثبت است، اما تا اندازه‎ای برای بازار مثبت است که از احتکار مسکن جلوگیری شود، در غیر این صورت طرحی نشدنی و غیر مفید خواهد بود.


بدیهی است اخذ مالیات از خانه‌های خالی از سکنه نه‌تنها از دلال بازی و واسطه گری در بازار مسکن جلوگیری نمی‌کند بلکه محدود کردن معامله در امر مسکن را در پی خواهد داشت.

به نظر می رسد اگر تنها از جنبه اقتصادی به این طرح نگاه کنیم ، به روشنی لزوم اجرای این طرح را مانند بسیاری از کشورهای پیشرفته درخواهیم یافت . اما همچنان که در بسیاری موارد شاهد الگوبرداری غلط مدل های اقتصادی در ایران بودیم به نظر می رسد مالیات بر خانه های خالی با توجه به شرایط فعلی ایران امری غیر ممکن به نظر می رسد که از جمله دلایل آن میتوان به موارد زیر اشاره نمود : ۱. تجربه ناموفق این طرح طی سال های اخیر و ناچیز بودن درآمدهای مالیاتی حاصله و عدم افزایش عرضه در قبال سیاست های مالیاتی ۲. هزینه بالای شناسایی مشمولان مالیاتی و به صرفه نبودن راهکارهای اجرایی ۳. امکان افزایش فساد و تقلب در بازار و هم چنین افزایش فرارهای مالیاتی ۴. امکان تشدید بحران رکود در بازار مسکن به دلیل انتقال بار مالیاتی به مصرف کنندگان ۵. عدم شفافیت سیستم مالیاتی و اطلاعاتی برای جمع آوری اطلاعات مشمولان ۶. امکان افزایش تورم در بازار مسکن و ایجاد شوک و سردرگمی در بازار مسکن ۷. کاهش ساخت و سازهای تولیدی و افزایش رکود و بیکاری در بخش ساختمان و مسکن ۸. امکان افزایش فساد اداری و سوق پیدا کردن مردم برای تهیه اجراه نامه های صوری و یا پر کردن خانه ها با اسباب و وسایل صوری ۹. افزایش نرخ نهایی مسکن و به همراه داشتن نارضایتی افراد متقاضی در مجموع به نظر می رسد در شرایط فعلی ، مالیات بر خانه های خالی طرح مناسبی برای افزایش درآمدهای مالیاتی نبوده و در شرایط عدم پویایی بازار مسکن ، مرهمی برای عرضه مصرفی نیز نمی باشد .