حیات نظام مهندسی در گرو اصلاح ساختار سازمانی

گروه اقتصادی: الهام صمدزاده: سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها در حال حاضر برای حفظ و بقای خود نیازمند اصلاح ساختار سازمانی اصولی و علمی هستند.باید توجه داشت که امروزه تغییر و تکامل ساختار سازمانی محور اصلی تغییرات بنیادی هر سازمان به حساب می آید و همچنین با روی کار آمدن هیات مدیره دوره هفتم امید می رود این اصل به سرانجام برسد.


به گزارش بولتن نیوز، شایان ذکر است سازمان های جوان نظام مهندسی ساختمان استان ها، امروزه پس از گذشت 20 سال ازعمر  خود نیاز مبرم به اصلاح ساختاز سازمانی دارند. چرا که با تغییر و تکامل جامعه مهندسان جنس نیازها نیز بسیار تغییر یافته است و  این ساختار فعلی به هیچ  عنوان دیگر پاسخگوی نیازهای بهره برداران و جامعه مهندسان نیست و برای رهایی از این برون رفت اصلاح ساختار سازمان یک اصل قلمداد می شود.

گفتنی است با توجه به افزایش رشد چشمگیر فارغ التحصیلان رشته های مهندسی ارائه ساختار ادرای منظم و هماهنگ بین استا نها برای بقای سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها بسیار حیاتی است. به گونه ای که یک ساختار اداری -  سازمانی واحد میان تمامی مراکز استان ها حکمفرما باشد وبسته به میزان اعضای سازمانی هر استان این قوانین و ساختار مد نظر نیز تغییر یابد تا تمامی سازمان های نظام مهندسی استان ها با هدفی واحد در یک راه و یک ساختار سازمانی واحد و متحد الشکل به کار خود ادامه دهند.

البته باید متذکر شد که یکی از مهم ترین نقاط ضعف ساختار سازمانی ، سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها بنا به اظهار نظر کارشناسان این حوزه، کمرنگ بودن نقش شورای مرکزی است. بدین معنا که متاسفانه در حال حاضر برخی از استان ها در قبال اعلامیه های ابلاغ شده از سوی شورای مرکزی هیچ واکنشی از خود نشان نمی دهند و بعضا در مقابل آن نیز جبهه می گیرند و با مسائل پیش روی سازمان ها به صورت سلیقه ای و بومی برخورد می نمایند.  

البته در این مجال باید یادآور شد که اصلاح ساختار سازمانی سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها به منظور چابک سازی، توجه به اثربخشی و کارآیی در فرآیندها و روش های اداری به منظور تسهیل و تسریع در ارائه خدمات، کل نگری ، همسو سازی،هماهنگی و تعامل اثر بخش سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها به منظور تحقق اهداف مورد نظر صورت می گیرد.

با این حال به دلیل پویایی شرایط محیطی باید توجه داشت که تغییر یک ضرورت محسوب می شود و سازمان های مورد بحث نیزبا تغییر شرایط ، راهی به جز تغییر ندارند. چرا که عدم تغییر در سازمان می تواند به نوعی تحجر سازمانی منجر شود که موجب کاهش کارآیی سازمان های نظام مهندسی شود و هم چنین با انباشت نیاز به تغییرات، سازمان را در وضعیت بحرانی و ناکارآمدی نیز قرار دهد.

به نظر می رسد در جهت تحقق اصلاحات ساختاری دو الگوی شوک و الگوی تعاملی قابل تدوین است و البته باید گوشزد نمود که هر یک از الگوهای مذکور دارای مشکلات و مزیت های است.هر چند که تدوین الگوی شوک یک الگوی محرمانه است و نیازمند اقدامات اصولی و کارشناسانه می باشد.

سازمان، مانند تمام موجودات زنده باید برای حفظ توازن و پایداری خود برحسب شرایط محیط داخلی و خارجی خود تغییر یابد. برای مدیریت کارآمد تغییر، مقاومت باید به عنوانتلاش سیستم جهت حفظ تعادل و توازن آن تلقی شود. مدیریت مقاومت به معنای استفاده از اطلاعاتی است که مقاومت برای جهت دادن دوباره روابط فراهم می آورد تا سازمان به اهداف خود برسد.

هر چند طی سال های اخیر طرح های سازمانی بسیار زیادی برای سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها مورد پیشنهاد و بعضا به مرحله اجرا نیز در آمده است که متاسفانه به علت ناکارآمدی وغیر کاربردی بودن نتوانسته الگوی مناسبی برای تمامی سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها قرار بگیرد.

گفتنی است بررسی ادبیات "اصلاح ساختار سازمانی" نیز  پیش نیازهایی را برای تغییرموفقیت آمیز پیشنهاد می کند ولی نحوه دستیابی به آنها را ارائه نمی دهد. در صورتی که این گونه پیش نیازها در برنامه اصلاح ساختار سازمانی گنجانده نشود فرایند تغییر با مقاومت مواجه شده و در نهایت به شکست می انجامد البته باید یاد آور شد که متاسفانه سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها با این فرآیند مذکور به وفور مواجه شده اند.


البته باید یاد آور شد تغییر یا اصلاح ساختار سازمانی یک ره یافت ساختاری است که در یک سازمان به منظور اطمینان از اجرای تفریحی و موفق تغییرات جهت دستیابی به منافع ثابت و پایا در پیش گرفته می شود.

یکی از مهم ترین عوامل تسهیل کننده و تقویت نوآوری و خلاقیت در سازمان ها ساختار مناسب و تشکیلات مناسب با اهداف مورد نظر می باشد به طوری که ازدیدگاه صاحبنظران ساختار سازمانی مناسب پیش فرض موفقیت و نوآوری در سازمان است. اهمیت عامل ساختار سازمانی تا به آن اندازه است که گفته شده در رشته بهبود سازمانی نیز بیشتر سازمان های مورد توجه قرار می گیرند که ساختار آنها ارگانیک (پویا و و انسانی)است و به اعضای سازمان اجازه مشارکت در فرایندهای تصمیم گیری و نیز استقلا ل عمل داده میشود به طوری که آنها می توانند ابتکار عمل به عدم تمرکز ساختاری به منظور تشویق افراد به خلاقیت می داند و معتقد است افرادی که از تخصص های ویژه برخوردارند و حرفه ای هستند نباید در گیر ودار دیوانسالاری گرفتار و محدود گردند.تغییر ساختار سازمان راه و روش منطقی برای پاسخگویی به نیازهای تغییر می باشد.

ساختار سازمان پایه ای است که خط مشی های عملیاتی برآن بنا نهاده می شود. همچنین ساختار نقش مهمی در شکل گیری فرهنگ سازمانی ایفا می کند و سازمان ها ممکن است تغییر ساختار سازمانی راجهت بقای رقابت و یا سازگاری با تغییرات در سازمان ها ضروری ببیند.

 اما آنچه که در تغییر اصلاح ساختار سازمانی، سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها بیشتر رخ نمایی می نماید وجود تخلفات عدیده از سوی اعضا سازمان در چند سال گذشته است  که با انجام این مهم  می توان سدی بزرگ برای بروز هر گونه تخلف شد. لازم به ذکر است که یکی از مهم ترین مزایای اصلاح ساختار سازمانی دست یابی به سلامت اداری است چرا که سلامت اداری در سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها  می تواند منجر به تصمیم سازی و تصمیم گیری درست و اجرای مناسب سیاست ها  شود و هم چنین ارائه کارآمد و اثر بخش خدمات عمومی را نیز به دنبال خواهد داشت.