کتابدار ایده‌آل از نگاه دبیرکل نهاد کتابخانه‌ها

در ابتدای این نشست دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با انتخاب عنوان «کتابدار» برای خود، مدیران، کارشناسان ستادی و تمامی همکاران این مجموعه، به ارائه تعریف خویش از کتابدار ایده آل پرداخت. وی تصریح کرد: وضعیت ایده آل ممکن است به زودی دست یافتنی نباشد، با این حال چنانچه آرمان و شرایط ایده آل را برای خود تعیین نکنیم، مسیری برای حرکت نخواهیم داشت. بنابراین با نگاهی علمی و آرمانی، همچنین با فرض عدم وجود هر گونه مشکلی، ویژگی های یک کتابدار ایده آل را با یکدیگر مرور می کنیم.

او اظهار کرد: در گام نخست، لازم است کتابدار تخصص و مهارت لازم برای تصدی شغل مورد نظر را داشته باشد. خدمات کتابخانه ای، ابزار کار، چگونگی تشخیص و رفع نیاز اطلاعاتی مراجعین و ... را بشناسد. دومین ویژگی مورد نیاز، کسب آگاهی و دانش مربوط به محتوای شغل است که متأسفانه این بخش در رشته های دانشگاهی ما مغفول مانده؛ زیرا علاوه بر تخصص، لازم است یک کتابدار، با محتوای رشته خود آشنا باشد؛ باید کتاب شناس، و فراتر از آن، منبع شناس باشد؛ منابع دیجیتال، منابع سمعی- بصری، نویسنده، مترجم، ناشر، موضوع، سیرهای مطالعاتی و ... را بشناسد، در غیر این صورت قادر نخواهد بود نقش خود را به عنوان مشاوری امین و کتابداری موفق ایفا کند.

وی ادامه داد: گام سوم، آگاهی از مدیریت خدمات فرهنگی است؛ بدین معنا که کتابدار بتواند با کمک تخصص و اطلاعات خود در این حرفه، به بهترین شکل به ارائه خدمات بپردازد؛ کیفیت کار و کمیت آن را، به واقع و نه از طریق آمارسازی، ارتقا دهد؛ چراکه اثر کتابخوانی اثری آماری نیست، مبنایی و محتوایی است؛ همچون گل های طبیعی که فضا را عطر آگین می کنند، در جامعه کتاب خوان، عطر کتابخوانی در مناسبات اجتماعی مردم آن تأثیرگذار خواهد بود. به علاوه، در مدیریت خدمات فرهنگی، توجه به روابط انسانی از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ حتی با وجود مشکلات بسیار، نمی شود و نباید توقع داشته باشیم که مراجعین درگیر مسائل ما شوند؛ برخورد صحیح با مخاطب، مراجعات بعدی وی را به کتابخانه تضمین خواهد کرد؛ بنابراین به عنوان یک نهاد خدمات فرهنگی، باید برای مردم جاذبه داشته باشیم، نه دافعه.

مختارپور اضافه کرد: کتابدار باید مروج کتابخوانی باشد؛ این امر، تنها به زمان حضور در کتابخانه محدود نمی شود؛ کتابدار باید در هر مکانی به فراخور شرایط و به طرق مختلف مروج کتابخوانی باشد.

وی با اشاره به ساختار متنوع ایران به لحاظ مذهبی، زبانی، قومی و ... کسب بصیرت آگاهی های لازم در خصوص مسائل کشور و منطقه را از دیگر ملزومات حرفه کتابداری و ویژگی یک کتابدار ایده آل دانست.

مختارپور تصریح کرد: شناخت سازمان محل خدمت، از دیگر ملزومات است؛ دانستن آیین نامه ها، ضوابط و مقررات، اساسنامه، سیر تاریخی سازمان و ... ضمن اینکه شناختی از مشکلات سازمان به دست می دهد، زمینه ای برای داشتن انتظاراتی منطقی و متناسب با شرایط فراهم خواهد کرد.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در ادامه ضمن اشاره به مشکلات و مسائل درون سازمانی و برون سازمانی موجود، تصریح کرد: من خود را خادم نهاد، کتابخانه ها، کتابداری و کتابخوانی می دانم؛ امروز نهاد از جایگاه خوب و قابل توجهی در میان سایر سازمان ها برخوردار است؛ بنابراین تقاضایم این است که با تعامل و همدلی بیشتر، با یکدیگر همراه باشیم تا به تدریج تمامی مشکلات حل شود.

این نشست با پاسخ به سؤالات کتابداران در خصوص مسائلی همچون تغییر وضعیت نیروها، تدوین چارت سازمانی، سوابق بیمه کتابداران، درجه بندی کتابخانه ها و ... ادامه یافت.

بنا بر اعلام، در راستای تحقق وعده دبیرکل نهاد کتابخانه‌ها مبنی بر سفر به تمامی استان‌های کشور به منظور آگاهی از وضعیت کتابخانه‌ها و دیدار با کتابداران، سیستان و بلوچستان، نوزدهمین مقصد وی برای بازدید بود. این سفر با همراهی محمدهادی ناصری طاهری، مدیرکل روابط‌ عمومی و امور بین‌الملل انجام شد.