رایزنی های انتخاباتی دوماه مانده به انتخابات مجلس خبرگان شدت یافته و از قم خبر می رسد احتمال ورود برخی مراجع تقلید به بحث تایید صلاحیت برخی نامزدهای خبرگان که شورای نگهبان اصرار به امتحان از آنها دارد اندکی افزایش یافته است.
یک منبع مطلع گفته است که آیت الله هاشمی رفسنجانی تلاش دارد برخی مراجع تقلید را متقاعد کند، اجتهاد برخی نامزدهای مورد حمایت جریان میانه رو را که شورای نگهبان حاضر به تایید اجتهاد آنها بدون آزمون کتبی و شفاهی نیست را تایید کنند.
به گزارش بولتن نیوز، در راس همه این نامزدها، حجت الاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی است که شورای نگهبان حاضر نیست بدون امتحان، صلاحیت وی را برای نامزدی درانتخابات خبرگان تایید کند.
به گفته نزدیکان نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی، او اگرچه برای شرکت در انتخابات خبرگان مصمم است اما تا این لحظه هنوز نپذیرفته که برای تایید اجتهاد خود، در امتحانات شورای نگهبان شرکت کند.
برخی ناظران سیاسی پیش بینی می کنند، در صورت نامزدی سیدحسن خمینی در انتخابات خبرگان، او با رای بالایی به مجلس خبرگان راه یافته و در عین حال شانس پیروزی میانه روها را در این انتخابات افزایش خواهد داد.
تعیین صلاحیت نامزهای انتخابات خبرگان از دومین دوره این انتخابات به شورای نگهبان واگذار شد. پیش از آن بر اساس قانون، تایید صلاحیت نامزدها توسط خود خبرگان صورت می گرفت.
برخی مخالفان، شورای نگهبان را متهم می کنند نامزدهای مورد حمایت اصلاح طلبان را اغلب رد صلاحیت کرده و یا اجبار به شرکت در امتحانات کتبی و شفاهی می کند. شورای نگهبان همواره این اتهام را رد کرده است. برخی از روحانیون برجسته اصلاح طلب، الزام به شرکت در امتحان را توهین به خود تلقی و در دوره های گذشته از شرکت در آزمون خودداری کرده اند.
این منبع مطلع گفت که هاشمی رفسنجانی رایزنی هایی را برای تایید اجتهاد نامزدهای جریان میانه رو و یا اصلاح طلب توسط پنج مرجع تقلید ساکن قم آغاز کرده است.
به گفته وی، برخی جریان های نزدیک به شورای نگهبان نگران اند در صورت تایید اجتهاد برخی نامزدها توسط مراجع بزرگ تقلید، اعضای این شورا برای تایید صلاحیت نامزدهای اصلاح طلب زیر فشار قرار گرفته و هزینه های رد صلاحیت آنها افزایش یابد.
این در حالی است که گفته می شود یکی از بانفوذترین فقهای شورای نگهبان گفته است اعضای این شورا در تایید صلاحیت ساکتین فتنه تردیدی به خود راه نخواهد داد. همچنین به نقل از برخی اعضای این شورا به کنایه گفته شده است که اگر اجتهاد نامزدی توسط ۵ مرجع تقلید تایید گردد، پس نباید از شرکت در امتحان ترسی داشته باشند.
تلاش برای گفت و گو با نزدیکان آقای هاشمی درباره رایزنی های وی با مراجع تقلید به نتیجه نرسید اما امیر محبیان، صاحبنظر سیاسی اصولگرا، ورود مراجع به چنین موضوعی را دارای اثرات سوء دانسته و اظهار امیدواری می کند هاشمی رفسنجانی دست به چنین اقدامی نزند.
وی می گوید: «مراجع تقلید جایگاه مهمی در سامان دینی جامعه و در راس سازمان و نهاد دینی دارند و طبعا هر تلاشی که سامان دینی را به مثابه رقیب سامان سیاسی موجود قرار دهد، دو گانه ای را پدید آورده که حتما اثرات سویی خواهد داشت.»
محبیان می افزاید: گمان من آن است که علیرغم بعضی خبرهای منتشره، آقای هاشمی به دلیل آگاهی از تبعات این اقدام ، دست به این کار نخواهند زد و بر فرض هم چنین کنند؛ امیدوارم که مراجع عظام با توجه به حساسیت موضوع توجه کافی به تبعات محتمل آن مبذول دارند.
اما علی شکوهی، صاحبنظر سیاسی میانه رو، چنین اقدامی از طرف آقای هاشمی را سودمند و موجب افزایش رقابت در انتخابات خبرگان می داند: «اگر آقای هاشمی بتواند در سراسر کشور جمعی از فقهای سرشناس و مجتهدان جوان اما دارای مشی اعتدالی را گردهم آورد و مجرای تایید صلاحیت آنان را هم به روشهای سنتی تر تایید صلاحیت نزدیک کند و نقش مراجع تقلید را در تایید اجتهاد نامزدها برجسته سازد، گام بزرگی برای اعتباربخشی به جمهوری اسلامی و مجلس خبرگان برداشته است.»
وی می گوید: «حضور جناب آقای هاشمی رفسنجانی و نیروهایی که به مشی وی اعتقاد دارند، فرصتی برای مجلس خبرگان است، هم به این جهت که منجر به حضور فقهای بیشتری برای انتخابات می شود و هم به این دلیل که برای اولین بار یک انتخابات رقابتی و جدی را در حوزه خبرگان ایجاد می کند و هم منجر به مشارکت بیشتر مردم در انتخاباتی می شود که معمولا شرکت کنندگانش زیاد نیستند.»
شکوهی با اشاره به شبهه ایجاد «دور» در مجلس خبرگان می گوید: «در دوره اول مجلس خبرگان تایید صلاحیت نامزدهای خبرگان بر عهده مراجع تقلید بود و به همین دلیل شائبه دور وجود نداشت پس می شود همان روش را دوباره احیا کرد.»
شکوهی ادعا می کند: «برخورد شورای نگهبان در سالهای گذشته با مقوله تایید صلاحیت خبرگان، هم سختگیرانه است و هم شائبه سیاسی بودن دارد. مثلا دعوت به امتحان روشی نیست که در حوزه های علمیه ما برای تایید اجتهاد کسی سابقه داشته باشد و به همین دلیل سختگیرانه جلوه می کند. مراجع و علمای ما در گذشته از طریق امتحان گرفتن اقدام به تایید اجتهاد کسی نمی کردند. همچنین وقتی مجتهدی که دو دوره تایید صلاحیت شده و نماینده مجلس خبرگان بوده (مانند آقای مجید انصاری) ولی دعوت به امتحان می شود این شائبه ایجاد می شود که او به خاطر مواضع سیاسی اش مورد غضب قرار گرفته و ردصلاحیت شده است.»
اکنون این پرسش مطرح است که در صورتی که مراجع تقلید به توصیه هاشمی رفسنجانی اقدام به تایید اجتهاد برخی نامزدهای انتخابات خبرگان کنند، شورای نگهبان چه خواهد کرد؟
امیر محبیان در پاسخ می گوید: «شورای نگهبان معیار ها و محاسبات خاصی را دارد که طبق آن عمل می کند. اگر این شورا معیارهای موجود را کنار بگذارد عملا نوعی هرج و مرج بوجود می آید.»
علی شکوهی نیز همین نظر را دارد و با اشاره به انتخابات دوره های گذشته خبرگان می گوید: در دوره های قبلی هم برخی از نامزدها از سوی مراجع تقلید تایید شده بودند اما شورای نگهبان آنان را تایید نکرد. به عنوان مثال آقای کروبی در یک دوره نامه تایید اجتهاد از طرف چندتن از مراجع تقلید به شورای نگهبان ارائه کرد اما این شورا حاضر به تایید اجتهاد وی نشده و او را رد صلاحیت کرد. ازاین رو بعید به نظر می رسد حتی در صورت رودررو قرارگرفتن با مراجع تقلید نیز شورای نگهبان از مواضع خود کوتاه بیاید.
منبع: پایش