وزیر کشور: اعتراض‌ها به فاجعه منا با آرامش باشد

او ادامه داد:‌ در ادامه به بررسی سیاست‌های تبلیغی و رسانه‌یی نیز پرداختیم تا رسانه‌ها این حادثه را به صورت واقعی انعکاس دهند. در شرایط کنونی متاسفانه شاهد بودیم در فضای مجازی و رسانه‌های مختلفی که در این فضا فعالیت می‌کنند اطلاعات غلط و تصاویر آرشیوی را در اختیار مردم قرار می‌دهند. خواهش ما از مردم این است که با تسلط بر شرایط و ایجاد آرامش ضمن تسلی دادن به خانواده‌ها و موضع‌گیری‌هایی که باید در این زمینه صورت بگیرد به مسائل مهم این حادثه توجه کنند. در وهله اول انتقال حجاج عزیز و مجروحان، هم‌چنین پیکر پاک از دست‌رفتگان این حادثه و در مرحله بعد پیگیری حقوقی در مراجع بین‌المللی را خواهیم داشت. ما به مردم اطمینان می‌دهیم که دولت و دستگاه‌های اجرایی بر سر کار هستند و با جدیت به دنبال این پرونده هستند. حتما باید پیگیری‌های حقوقی صورت بگیرد تا حقی ضایع نشود.

رحمانی فضلی تاکید کرد: دولت عربستان حتما باید پاسخگو باشد. آن چه که مسلم است ضعف دولت عربستان در اداره فضای حج بوده است. خود دولت عربستان نیز هم با یکی دو تا از وزیران برخورد کرده که نشان می‌دهد آن‌ها بر این ضعف واقف هستند. همه این موضوعات باید در جای خود با جدیت پیگیری شود.

وی با اشاره به تکذیبیه دولت عربستان مبنی بر عبور شاهزاده عربستان از منا گفت: خبرهای ضد و نقیضی در این زمینه به گوش رسید. عربستان هم تکذیبیه رسمی در برابر این اخبار منتشر کرد. بررسی صحت یا تکذیب این خبر را بر عهده وزارت خارجه گذاشته‌ایم تا با ارتباط با ستاد بعثه پیگیری‌های لازم را انجام دهند تا بتوانیم اخبار موثقی را به دست آوریم. نه تنها در زمینه عبور شاهزاده عربستان از منا بلکه در خصوص حادثه‌های چند وقت اخیر در عربستان نیز اخبار ضد و نقیضی به گوش رسید. ما موظف هستیم تا اخبار رسمی مورد تایید را به سمع افکار عمومی برسانیم. یقینا تناقض خبری هست و ما برای پیدا کردن خبر صحیح تلاش می‌کنیم.

وزیر کشور در پاسخ به این سوال که آیا هواپیماهای ایرانی اجازه فرود در عربستان را برای امدادرسانی دارند یا خیر؟ گفت: دیروز تصمیم گرفته شد که تیمی از ایران به عربستان برود. مسوولیت این سفر قرار بود با وزیر ارشاد باشد و وزارت بهداشت و هلال احمر نیز در آن حضور داشته باشند. پیگیر گرفتن ویزا بودند و الان موفق به گرفتن ویزا نشدند چرا که عربستان اعلام کرده بود که در تعطیلی بوده است ولی ما پیگیر این موضوع هم هستیم. آن‌چه که ما مصرانه به دنبالش هستیم و حق مردم ایران نیز هست و عربستان هم موظف است این حق را ادا کند نهایت همکاری ماموران دولت عربستان با ستاد بعثه است و هم‌چنین همکاری با نیروهایی که ما در آن‌جا داریم می‌توانند به بیمارستان‌ها و اماکن مختلف سرکشی کنند و به عزیزان کمک کنند. تا به حال 10 تیم تجسس موفق شده است که از طرف ایران به اماکنی که پیکرهای پاک نگهداری می‌شود بروند و امر شناسایی آن‌ها را انجام دهند و هم بتوانند مفقودان را پیدا کنند. هر زمانی که اطلاعات دقیقی به دست آمد به اطلاعات عموم می‌رسانیم.

او با اشاره به مفقودین حادثه منا تصریح کرد: ما به کسانی که مجروح دادند و یا عزیزان‌شان در دسترس نیستند حق می‌دهیم. مسوولان بعثه بیان کردند که به دلایل مختلفی الان نمی‌توانیم اعلام کنیم که این عزیزان در چه وضعیتی به سر می‌برند. شاید به اعمال حج بازگشته‌اند و شاید به سرکشی بقیه افراد رفته‌اند ولی آن‌چه که مسلم است این است که این نگرانی بسیار بزرگ است. امیدوارم با این 10 گروه تجسسی که تعیین شده به سرعت از وضعیت این افراد با خبر شویم.

رحمانی فضلی دربارهبازگشت پیکر حجاج خاطرنشان کرد: ما هماهنگی‌های لازم را برای بازگشت آن‌ها با فرودگاه مهرآباد انجام داده‌ایم. شرکت هواپیمایی ایران آمادگی دارد که به سرعت آن‌ها را منتقل کند. قرار شده است هر وقت که این عزیزان به تهران رسیدند به سرعت توزیع آن‌ها را به شهرستان‌ها انجام دهیم. ستادهای اجرایی پیگیر این حادثه در استان‌ها تشکیل شده است و استانداران آمادگی دارند تا بلافاصله پس از انتقال آن‌ها مراسم استقبال و تشییع را انجام دهند. ما باید تلاش کنیم تا در انجام این مراسم به عنوان گرامی‌داشت و قدردانی از آن‌ها کوشش کنیم. حق این جان‌باختگان و حق خانواده آن‌ها که الان در شرایط نامناسبی به سر می‌برند این است که مراسم خوبی داشته باشند. ما همه مقدمات برای برگزاری یک مراسمی در شأن آن‌ها را فراهم کرده‌ایم.

وی با بیان این که هیچ مجوزی برای برگزاری تجمع علیه حادثه منا صادر نشده است گفت:‌ ما مجوز رسمی برای هیچ گونه تجمعی صادر نکرده‌ایم و نیز در حال حاضر نیازی هم به چنین تجمع‌هایی حس نمی‌شود اما اگر تجمع‌های خودجوشی شکل گرفت آمادگی برای همکاری با آن‌ها هست. ما می‌خواهیم که ابراز نظرها و اعتراض‌هایی که علیه این فاجعه انجام می‌شود توام با آرامش صورت بگیرد. تجمع و اعتراضی هم که در نماز جمعه صورت گرفت نوعی از جوشش مردمی است که شکل گرفته بود. تقاضای ما از مردم این نیست که تا زمانی که تمام حجاج ما از عربستان به کشور منتقل نشده‌اند کاری خلاف آرامش آن‌ها انجام ندهند. به گونه‌ای نباشد که مسوولان ما در ستاد بعثه با عربستان دچار مشکل شوند و یا دچار نوعی از همکاری‌ نکردن این کشور شوند. با حفظ بعد حزن‌انگیز و تالمات روحی این مساله و با تسلی دادن به خانواده‌ها این مساله را مدیریت کنیم.

وزیر کشور درباره مساله پرداخت غرامت به خانواده کشته‌شدگان گفت: تا به حال به هیچ عنوان چنین مساله‌ای عنوان نشده است نه از طرف دولت عربستان و نه از طرف ما. اما مسلم است که ما پیگیری‌های حقوقی را خواهیم کرد و اگر از پیگیری‌های حقوقی به نتایجی برسیم که به این امر بیانجامد حتما آن را پیگیری می‌کنیم. تا الان اگر گفته شده است که پرداخت غرامت از سمت دولت عربستان صورت می‌گیرد ما این خبر را تکذیب می‌کنیم.

در ادامه این نشست رحمانی فضلی گفت: ما تا به حال اطلاعی درباره دستگیری عده‌ای از حجاج نداشته‌ایم.

او درباره همکاری عربستان با کشورهای اسلامی درخصوص پیگیری حادثه منا تصریح کرد: ما در چارچوب مقررات بین‌المللی با این موضوع برخورد خواهیم کرد. ایران با عربستان تفاهم‌نامه امنیتی دارد. ما از لحاظ قانونی پیگیری‌های این مساله را به وزارت خارجه و معاونت حقوقی ریاست جمهوری واگذار کرده‌ایم. آن‌ها ظرفیت‌های حقوقی پیگیری این موضوع را در نهادهای بین‌المللی مسوول دارند. طبق یکی از بندهای آن تفاهم‌نامه امنیتی ایران و عربستان دولت عربستان موظف است با ایران همکاری کند.

وی با اشاره به سومین جلسه ستاد ویژه پیگیری حادثه منا خاطرنشان کرد: تا به حال دو جلسه اصلی این ستاد برگزار شده است و یک جلسه هم با شورای امنیت بوده است که موضوعات امنیتی بررسی شده است. این جلسات در کنار سایر جلسات نیز که دستگاه‌هایی مثل هلال احمر، وزارت بهداشت، شرکت هواپیمایی و دیگر عزیزانی که مساله منا را پیگیری می‌کنند برگزار شده است. مهم‌ترین تصمیم این جلسه این است که ما فعلا بتوانیم به انتقال پیکر پاک جان‌باختگان سرعت ببخشیم و با دقت این کار را انجام دهیم. مساله بعدی انتقال حجاج ما است و هم‌چنین تشییع جنازه این عزیزان است که باید با سرعت انجام شود. در انتها هم پیگیری مساله حقوقی است.

او ادامه داد:‌ خواهش من از رسانه‌ها این است که در عرصه اطلاع‌رسانی سعی کنند موضوع را در شرایط حقیقی و واقعی و هم‌چنین پیگیرانه برای احقاق حق بررسی کنند. تالمات روحی حاصل از این مساله در مردم به حدی بالا است که کنترل افکار عمومی در این زمینه سخت است اما ما دوران مشکل و سخت زیادی را همه با هم طی کرده‌ایم و در کنترل شرایط سخت موفق بوده‌ایم. خواهشم این است که با خویشتن‌داری و رعایت همه مسایل بتوانیم این مسیر را طی کنیم.

وزیر کشور در ادامه با اشاره به برخی از حاشیه‌هایی که در فضای مجازی مبنی بر مقصر بودن کاروان‌های ایرانی در حادثه منا منتشر شده است پرداخت و گفت: واقعیت به قدری روشن است و صحنه به قدری علنی و مشخص است که کتمان مساله کار سختی است چرا که در آن لحظه دوربین‌های مختلف روشن بوده و تصویر و فیلم برداشته شده است. سیل جمعیت بوده، چگونه می‌شود که بیاییم بگوییم که یک کشور خاص یا یک کاروان خاص مسوول آن بوده است. این اظهارات رد می‌شود و مورد قبول نیست. کشورهای مختلفی در این حادثه آسیب دیده‌اند. تعداد کشته‌شدگان نیجریه از همه بیش‌تر بوده است. طرح چنین موضوعاتی افرادی را که به آن دامن می‌زنند را در معرض اتهام قرار می‌دهد. بهتر است که واقع‌بینانه به مساله نگاه کنیم. کوتاهی‌ها و ضعف‌ها و تقصیرهایی که عربستان داشته مشخص شود و باید با آن‌ها برخورد شود. هم برای احقاق حق و هم برای جلوگیری از تکرار این حوادث برای بعد باید با این مساله برخورد شود. مردم مسلمانی که از این به بعد می‌خواهند به حج بروند به دنبال شرایطی امن هستند. باید تلاش شود تا ان‌شاءالله مساله واقعی روشن شود.

وی در پایان درخصوص ارسال نامه‌ای از سمت وزارت کشور ایران به وزیر کشور عربستان گفت: نامه رسمی و کتبی از آن‌ها در پاسخ نامه‌ام به وزیر کشور عربستان دریافت نکرده‌ام اما نماینده وزیر کشور شب بعد بلافاصله با ستاد ما تماس گرفته و همکاری‌های لازم بعد از آن هماهنگی‌ها که ایران با بعثه داشته است صورت گرفته است. ما هم پیگیر مسائل مبتنی بر همان بند تفاهم‌نامه‌ای که اشاره کردم هستیم.