دلخوری قزاقستان از اردوغان

اردوغان در نظر داشت که در هفتم سپتامبر به کره جنوبی رفته و در 9 سپتامبر به هند سفر کند و پس از پایان این دو سفر برای حضور در نشست شورای "ترک‌تبارها" به میزبانی نورسلطان نظربایف، رییس جمهور قزاقستان به آستانه در روزهای 10 و 11 سپتامبر سفر کند.

اما اردوغان در آخرین لحظه هر سه سفر را لغو کرد، زیرا طبق شنیده‌ها اردوغان تمایل داشت که در روز 12 سپتامبر به هنگام برگزاری نشست حساس کنگره حزب عدالت و توسعه در آنکارا حضور داشته باشد که در این نشست احمد داووداوغلو، نخست وزیر ترکیه بار دیگر به عنوان رییس حزب انتخاب شد اما در ساختار مکانیسم سازمان عالی حزب افراد نزدیک به اردوغان انتخاب شدند. همین مساله باعث شد که اظهاراتی مبنی بر انزوای داووداوغلو و در عین حال چسبیدن سفت و محکم اردوغان به این حزب مطرح شود.

هیات اداری و تصمیم گیری مرکزی حزب عدالت و توسعه شامل 50 عضو دائم و 25 عضو عوض بدل است که آرایش این هیات از این جهت بسیار حائز اهمیت است که نشان می‌دهد که چه کسانی در واقع این حزب را اداره می‌کنند. بر اساس انتخابات اخیر درون حزبی 31 نفر از اعضای آن با افراد طرفدار اردوغان عوض شدند.

البته این اتفاق برای کسی دور از انتظار نبود. اردوغان از نظر قانون اساسی می‌بایست روابط خود را با حزب پیشین خود قطع می‌کرد و به عنوان عالیترین مقام بی طرف می‌بود اما وی هنوز نفوذ بسیار زیادی در درون این حزب دارد و در امور داخلی حزب عدالت و توسعه دخالت می‌کند.

اما لغو سفر به قزاقستان از سوی اردوغان باعث بروز تنش‌هایی در روابط ترکیه و قزاقستان شده است. بر اساس اعلام منابع دیپلماتیک یک روز پیش از برگزاری نشست، نظربایف رییس‌جمهور قزاقستان نماینده ویژه خود را به آستانه فرستاده بود تا اهمیت حضور اردوغان در این نشست را بیان کند. اما صندلی اردوغان به هنگام برگزاری این نشست خالی بود و نظربایف ناخشنودی خود را از این مساله از طریق کانالهای دیپلماتیک اعلام کرد.

نظربایف از مدتها پیش مقدمات برگزاری این نشست را در کنار آماده سازی مقدمات برگزاری جشنهای پانصد و پنجاهمین سالگرد پیدایش خان نشین قزاقستان در ماههای سپتامبر و اکتبر امسال فراهم می‌کرد. حتی نظربایف امیدوار بود که اردوغان در این مراسم نیز حضور یابد.

در همین راستا یک کارشناس روابط ترکیه – قزاقستان در آستانه در گفت‌وگو با این روزنامه اعلام کرد: دیگر کشورهای شرکت کننده در نشست ترک‌تبارها، کشور استقلال یافته پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی هستند که ترکیه عضو آنها نیست بر همین اساس حضور ترکیه در این نشست بسیار حائز اهمیت بود و قزاقستان می‌خواست به ترکیه نشان دهد که این کشور در طول 20 سال گذشته چقدر توانسته است خود را توسعه دهد.

نظربایف در مراسم افتتاحیه این نشست اعلام کرد که اردوغان با وی تماس گرفته و گفته است که به دلیل مسایل داخلی ترکیه نمی‌تواند در این نشست حضور یابد. صدای نظربایف به هنگام بیان این اظهارات نشان می‌داد که از نبود اردوغان در این نشست ناراضی است.

این کارشناس قزاقی در ادامه افزود: عدم حضور اردوغان در این نشست و دیگر مراسم نشان داد که قزاقستان در عرصه بین‌المللی به خصوص در برابر چشمان روسیه تنها است و هم چنین این مساله باعث تنزل جایگاه این کشور شده است.

در همین حال ابراهیم کالین، سخنگوی دفتر ریاست جمهوری ترکیه روز دوشنبه اعلام کرد اردوغان در نظر دارد پیش از برگزاری نشست جی 20 به تمام کشورهای عضو این گروه سفر کند. البته اردوغان به دلیل برخی عملیات تروریستی در کشور مجبور شد که تعدادی از سفر‌های خود را لغو کند.

وی افزود: ما هنوز بر روی زمانهای انجام این سفرها کار می‌کنیم.

کالین ادامه داد که اردوغان هم چنین ماه آینده به بروکسل می‌رود و پس از آن در نظر دارد که به ژاپن سفری داشته باشد. اما وی جزئیاتی درباره این سفر بیان نکرد.

سخنگوی دفتر ریاست جمهوری با اشاره به تلاشهای اردوغان برای انجام مقدمات برگزاری نشست جی 20 در آنتالیای ترکیه اضافه کرد: ما در این نشست در نظر داریم که درباره مسایل مختلفی از جمله تغییرات آب و هوایی، اشتغال، بحران پناهجویان و مبارزه علیه تروریسم گفت‌وگو انجام دهیم. رییس جمهور در همین راستا در نظر دارد که تماسهایی با کشورهای دیگر جهان داشته باشد.