نقد منصفانه در حوزه شعر کم است

به گزارش بولتن نیوز محمدرضا اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) - منطقه خراسان جنوبی، اظهار کرد: شعر و ادب با گذشت زمان در استان بیشتر مورد توجه سازمان‌های مردم‌نهاد و دولتی قرار می‌گیرد و وارد شدن قشر جوان به این مقوله نسبت به چند سال قبل بارزتر و چشمگیرتر شده است.

وی افزود: در حال حاضر علاقه مردم به کتاب‌های شعر، برنامه‌های شعر صدا و سیما و مقوله شعر سپید، غزل کوتاه و شعر طنز بیشتر شده است. شعر خوب، شعری است که علاوه بر دارا بودن عنصر اصلی شعر یعنی صور خیال که به روح التیام می‌بخشد، یک آگاهی درجه اول و سطح بالای معنوی یا اجتماعی به مخاطب خود منتقل کند و فرد را آنقدر ارتقا دهد و آرامش ببخشد که حاضر شود تا آخر شعر را با جان و دل بشنود یا آن شعر را حفظ کند.

اسلامی ادامه داد: با ورود سبک‌های نیمایی و سپید، دیگر هیچ قاعده و قانونی از قبیل موزون‌بودن یا مقفی‌بودن (قافیه‌دار‌ بودن) یا حتی طول، شعر را در تعریف شعر خوب بیان نمی‌کند، مگر اینکه تعریف شعر خوب را تنها محدود به سبک‌های کلاسیک و سنتی بدانیم.

وی با بیان اینکه مشکل اصلی هنرمندان جوان استان، ارائه کم آثار و استعدادهایشان است، تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات، نداشتن صنف ویژه برای هنرمندان در بیشتر رشته‌هاست.

اثری که معرف شعر و ادب خراسان جنوبی باشد، چاپ نشده است

محمدعلی رحیمی، مدرس دانشگاه و شاعر خراسان جنوبی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اینکه این استان در سراسر ایران به فرهنگی‌بودن شناخته می‌شود و بی‌شک یکی از شاخص‌های فرهنگ، شعر و ادب است، تصریح کرد: تنها کمکی که در حمایت از هنرمندان شده است، چاپ شعر و داستان شاعران و نویسندگان استان است که به دلیل برخی از نقایص کیفی اثر و معرفی نشدن صحیح نتوانسته آنگونه که باید کمکی به هنرمندان حوزه شعر و ادب کند.

وی بیان کرد: تنها آرزوی شاعر و نویسنده این است که روزی اثرش به دست مخاطبان این حوزه برسد تا نظر انتقادی آنان را در پیشبرد و اعتلای هنرش به کار گیرد. همچنین در حوزه شعر و ادب، معضل عمده استان معرفی‌نشدن صحیح استعدادهای نوظهور و جوان است.

رحیمی ادامه داد: بعد از گذشت این‌همه سال هنوز اثری که بتوان آن را به تمام معنا نماینده و معرف شعر و ادب استان دانست، چاپ و عرضه نشده است.

وی با بیان اینکه دیگر مشکل این حوزه صندلی خالی نقد منصفانه است، افزود: تا زمانی که درحوزه نقد دچار تعارف باشیم، راه به جایی نخواهیم برد. اگرچه در سال‌های اخیر کانون‌های نقد و شعر توسط جوانان راه‌اندازی شده و ماحصل مطلوبی نیز داشته است اما این تمام راه نیست و بی‌شک طیف همفکر و هم سن و سال به تنهایی نخواهند توانست محتوای آثار ارائه‌شده را دریابند و نیاز به نگاه‌های تاثیرگذارتر در این حوزه به شدت احساس می‌شود.

این دانشجوی دکترای ادبیات با بیان اینکه شعر خوب را باید از دو زاویه شعر خوب عمومی و شعر خوب خصوصی نگریست، گفت: شاید در بین عوام علاقمند به شعر و ادب، اثری که از نگاه خواص عاری از اشکال نباشد، اثری خوب تلقی شود و حتی در ذهن آنان ماندگار شود و بالعکس شعری که از دیدگاه خواص ادبیات ارزشمند تلقی می‌شود، از منظر عوام و دوستدار ادب ثقیل باشد. بدون شک به شعری می‌توان رتبه خوب یا عالی داد که از ضمیری صادق و سرشار از احساس دانستن سرچشمه گرفته باشد.

وی با بیان اینکه شعر آیینه تمام‌نمای وجود سراینده‌اش است، خاطرنشان کرد: شاعری که از درون صیقل‌یافته‌ای برخوردار نباشد، نمی‌تواند شعر تاثیرگذار بگوید.

رحیمی افزود: اگر از دیرباز به وضعیت این شاخص در استان نگاهی گذرا داشته باشیم، درمی‌یابیم با توجه به محدودیت‌ها و محرومیت‌های اقلیمی حاکم بر استان، خراسان جنوبی امروز و یا قهستان قدیم همیشه در این حوزه حرف برای گفتن داشته است. از گذشته‌های نه‌چندان دور پا به عرصه معاصر که بگذاریم، گرچه چهرهای صاحب نامی چون «نزاری» و «ابن حسام» و «ولی دشت بیاضی» را کمتر می‌بینیم، اما باید پذیرفت که حرکت روبه رشد شعر استان از قافله پرشتاب کشور عقب نمانده است.

وی یادآور شد: در سنوات اخیر استعدادهای درخشانی در حوزه شعر و ادب در بین جوانان استان مشاهده شده که بی‌شک متاثر از حرکت بالنده شعر و ادب کشور در سال‌های اخیر است.

مدیریت فرهنگی خراسان جنوبی نیازمند توجه ویژه است

همچنین مرادعلی واعظی، استاد ادبیات و عضو هیات علمی دانشگاه بیرجند با بیان اینکه مدیریت فرهنگی استان نیازمند توجه است، تصریح کرد: مدیران فرهنگی و دستگاه‌های متولی باید شرایطی فراهم کنند که جلسات نقد شعر و شعرخوانی در شهرستان‌ها نیز برگزار شود تا از ظرفیت شاعران شهرستانی درست استفاده کنیم.

وی با بیان اینکه در حوزه شعر خراسان جنوبی اقدامات سازنده و خوبی صورت گرفته است، به خبرنگار ایسنا گفت: اینکه سالی یک مرتبه تجلیل از شعر و شاعران داشته باشیم، شاید جفای بزرگی به جایگاه ادبی شاعران باشد، چرا که شاعران در تمام مناسبت‌ها از جمله آئینی، اجتماعی، حماسی و دفاع مقدس حرف برای گفتن دارند.

این استاد ادبیات با بیان اینکه شعر کشور به سرعت در حال تغییر و تحول است، اظهار کرد: در دنیای مجازی فضایی برای شاعران جوان فراهم شده و با جدیدترین آثار شاعران کشوری ارتباط برقرار می‌کنند. همچنین در سه سال اخیر 10 عنوان کتاب شاعران جوان چاپ شده که نشان از روند رو به رشد در حوزه شعر و ادب است.

وی تصریح کرد: وجود انجمن‌های هفتگی شعر، جلسات نقد، جلسات حافظ‌خوانی و شاهنامه‌خوانی که به همت حوزه هنری استان و کانون هنرمندان برگزار می‌شود، تاثیر زیادی در پیشرفت شعر استان دارد.

واعظی با بیان اینکه خراسان‌جنوبی در دو حوزه شعر آئینی و شعر طنز حرف برای گفتن دارد، یادآور شد: شاعران جوان در شعر طنز به گونه‌ای هدایت شده‌اند که شعری بارز و سازنده ارائه دهند.