چابکی و تغییر در شیوه رفتاری؛ نیاز فوری شورای عالی فضای مجازی

گروه فرهنگی - آنچه که در کشورمان به عنوان فضای مجازی شناخته می شود «یکی از بزرگترین نمادهای تحول جهانی است. رخدادی که تأثیرات شگرف آن هر روز در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی و دفاعی در عرصه‌ی ملی و بین‌المللی نمود بیشتری پیدا می‌کند.14/6/94»

اثرگذاری و اهمیت این فضا بر کسی پوشیده نبوده و همگان به شکل روزمره با رخدادها و پیامدهای آن درگیر و مرتبط هستند.

اهمیت فضای مجازی و جایگاه راهبردی آن در منازعات امروز جهان آن چنان است که رهبر انقلاب در تعبیری، اهمیت آن را با اهمیت انقلاب اسلامی مقایسه کرده و در بیانی فرمودند: « اهمیت فضای مجازی به اندازه اهمیت انقلاب اسلامی است»

به گزارش بولتن نیوز، بیش از سه سال قبل و در اسفند 1390 رهبر معظم انقلاب طی حکمی دستور تشکیل شورای عالی فضای مجازی را به عنوان « نقطه‌ی كانونی متمركزی برای سياستگذاری، تصميم گيری و هماهنگی در فضای مجازی كشور17/12/90» و به منظور « سرمايه گذاری وسيع و هدفمند در جهت بهره گيری حداكثری از فرصت های ناشی از ]فضای مجازی[ در جهت پيشرفت همه جانبه كشور و ارائه خدمات گسترده و مفيد به اقشار گوناگون مردم و همچنين ضرورت برنامه ريزی و هماهنگی مستمر به منظور صيانت از آسيب های ناشی از آن17/12/90» صادر کردند.

ریاست این شورای جوان که وظیفه «اشراف كامل و به روز نسبت به فضای مجازی در سطح داخلی و جهانی و تصميم گيری نسبت به نحوه مواجهه فعال و خردمندانه كشور با اين موضوع از حيث سخت افزاری، نرم افزاری و محتوايی17/12/90» را بر دوش داشت، بر عهده رئیس جمهور گذاشته شد.

اینکه این شورا در دوره گذشته فعالیت خود تا چه میزان در حوزه معادلات و تحولات فضای مجازی موثر بوده و تصمیمات آن در این فضا تا چه اندازه در جغرافیای جمهوری اسلامی کارگر افتاده، موضوعی است که یافتن پاسخ آن، کنکاش زیادی لازم ندارد. در طول این چهارسالی که از عمر این شورای جوان می گذرد، آنچه که در رسانه ها بیش از موضوعات دیگر پیرامون آن مورد بحث و گفتگو قرار گرفت، تعطیلی طولانی مدت جلسات این شورا و وقفه های چندین ماهه در برگزاری آن بود که همین یک مورد برای یافتن پاسخی مناسب و درخور به میزان اثرگذاری و نیز عملکرد این شورای عالی برای «دستيابی به اهداف تعيين شده17/12/90» کافی است.

روز گذشته (14/6/94) رهبر معظم انقلاب با اشاره به اهمیت شورای عالی فضای مجازی در «مواجهه هوشمندانه و مقتدرانه با تحولات این عرصه» و همچنین با تأکید بر وظیفه‌ی اصلی این تشکیلات یعنی «سیاست‌گذاری، مدیریت کلان و برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های لازم و به‌هنگام و نظارت و رصد کارآمد و روزآمد در فضای مجازی» در حکمی اعضای حقوقی و حقیقی شورای عالی فضای مجازی را برای دوره جدید منصوب کردند.

اشاره رهبری معظم انقلاب بر «تحولات پر شتاب، سریع و پیچیده این عرصه و نیازهای واقعی و متراکم کشور» در کنار دستور معظم له بر تبدیل ایران «به قدرت سایبری در طراز قدرت‌های تأثیرگذار جهانی» و تلاش «در جهت شکل‌دهی به قواعد و قوانین مرتبط با فضای مجازی در عرصه جهانی با رویکرد اخلاق‌مدار و عادلانه» و همچنین مأموریت دهگانه ای که ایشان در این حکم انتصاب برای این شورا درنظر گرفتند، همگی خبر از «رسالتی سنگین» می دهد که بر دوش اعضای شورای عالی فضای مجازی نهاده شده است.

اهمیت روزافزون فضای مجازی در کنار تغییرات گاه به ساعت آن، درکنار وظایف خطیری که بر دوش این شورای راهبردی نهاده شده، همه و همه، حاکی از آن است که این شورا برای تحق رسالت سنگینش نیاز به چابکی و تلاشی بیشتر از آنچه که در دوره اول تشکیلش از آن دیده شده، دارد.

اشاره رهبر انقلاب بر شتاب موجود در تحولات این عرصه و تأکیدات ویژه ایشان بر انجام برخی از امور مرتبط با این فضا ـ که پیش تر در پیوست حکم انتصاب اعضای دوره قبل نیز آمده بود، همچون «تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات» ـ نیاز این شورای مهم بر سرعت بخشیدن در انجام امورات و وظایف محوله را نشان می دهد.

آنچه که در حال حاضر برای ادامه فعالیت این شورا از اهمیت خاصی برخوردار است، یک آسیب شناسی رفتاری بر شیوه عملکرد آن در طول چهار سال گذشته است. قطعا شیوه عمل و رفتاری که در دوره چهارسال گذشته از این شورا دیده شد، به منظور تحقق دستورات مقام معظم رهبری در انجام وظایف اصلی این تشکیلات یعنی «سیاست‌گذاری، مدیریت کلان و برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های لازم و به‌هنگام و نظارت و رصد کارآمد و روزآمد در فضای مجازی» کافی نبوده و نخواهد بود و اگر قرار باشد شورای جدید نیز همان سبک و سیاق را در پیش بگیرد، بود یا نبود آن در معادلات و تحولات فضای مجازی اثر خاصی نخواهد داشت.

این مقال فرصت مناسبی برای نیت خوانی از عملکرد گذشته این شورا به ویژه تأخیرهای چندین ماهه در تشکیل جلسات آن از سوی متولیان اصلی آن نیست، اما اگر قرار است این شورا در تحولات پر شتاب این عرصه، ظهور و بروز و اثری داشته باشد، گام اول، تشکیل منظم جلسات و حضور به روز و کارآمد در عرصه تحولات مبتنی بر این فضاست.

بخش اصلی اعضای حقوقی این شورا را دولت و وزرای مرتبط با این فضا تشکیل می دهند. همراهی و تنظیم سیاست های دولت در عرصه فضای مجازی بر اساس سیاست ها و مصوبات این شورا، ضمن آنکه سبب ایجاد یک وحدت رویه در مناسبات اجرایی عرصه فضای مجازی می شود، فرصت مناسبی را در جهت پیشبرد این مصوبات و سیاست ها فراهم خواهد آورد.

«شورای عالی فضای مجازی» به عنوان عالی ترین نهاد تصمیم گیری در حوزه فضای مجازی کشور، به منظور اثر گذاری و نیز پیشبرد اهداف و وظایفش، نیاز فوری و جدی به تغییر در سبک و سیاق عملی اش دارد و در این بین رئیس جمهور محترم به عنوان ریاست عالی این شورا در کنار دبیر شورای عالی و رئیس مرکز فضای مجازی به عنوان بازوی اجرایی این شورا در تغییر عملی این شیوه رفتاری بیشترین نقش را برعهده دارند.

امید که در دوره جدید تشکیل شورای عالی فضای مجازی دیگر خبری از تعطیلی های بلند مدت آن نبوده و از آن، خبرهای خوب و خوش فراوانی به گوش برسد.